Περιθωριακές υστερίες

Η Ελλάδα δεν εκπέμπει, ούτε και ποτέ εξέπεμπε, την εικόνα ήρεμης πολιτικής δύναμης. Με γνώμονα την υστερία και μια έκδηλη ανασφάλεια αντιδρά στις όποιες στοχευμένες η άστοχες κινήσεις της Τουρκίας με τρόπο παρορμητικό κι έκδηλα ασχεδίαστο. Ετσι και τελευταία απέναντι στις δηλώσεις Ερντογάν, φορτωμένες με λογής ανοησίες, η Ελληνική κυβέρνηση αλλά και η κακομαθημένη κοινή γνώμη ξεσηκώνεται αναστατωμένη και φορτώνει με εξ ίσου άστοχες δηλώσεις και καταγγελίες την επικαιρότητα.

Μια ήρεμη ματιά γύρω μας θα αποκάλυπτε την έλλειψη σοβαρότητας για την στάση μας. Στο κομμάτι της αμφισβήτησης της Συνθήκης της Λωζάννης οι ίδιοι οι Τούρκοι πολύ σύντομα υποβάθμισαν το όλο ζήτημα επιμένοντας πως αφορούσαν  σκόρπιες προσωπικές σκέψεις δίχως κάποια διπλωματική σκοπιμότητα.  Ετσι βέβαια οι δικές μας πανικόβλητες αντιδράσεις έπεσαν στο κενό δίχως την παραμικρή πολιτική συνέπεια. Εκτός βέβαια της εκτίμησης, από όποιον ενδιαφέρεται να το αναλύσει, του τρόπου που η Ελλάδα ξεσηκώνεται με βάση απλές η και εκτός τόπου και χρόνου δηλώσεις. Αυτό θα είναι χρήσιμο υλικό για όποιον θέλει να υπολογίσει τις ελληνικές αντιδράσεις σε ενδεχόμενους ερεθισμούς που κάποιος θα προωθούσε για να προκαλέσει αναστάτωση η και αδιέξοδα στις προοπτικές της χώρας. Όλα υπολογίζονται και λαμβάνονται υπ’ όψιν. 

Για αυτό είναι λάθος να αντιδρούμε δίχως μελέτη επιπτώσεων και άλλων σκοπιμοτήτων.  

Εκεί βέβαια που εκτεθήκαμε ανεπανόρθωτα είναι στον τρόπο που ξεσηκωθήκαμε, κυβέρνηση και κοινή γνώμη, στις φορτισμένες συναισθηματικά ανοησίες Ερντογάν περί  αναπόλησης των συνόρων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας!! Ενώ όλες οι υπόλοιπες χώρες, των οποίων τα εδάφη ο Τούρκος Πρόεδρος εκτίμησε πως βρίσκονται βαθιά ριζωμένα στην ψυχή των Τούρκων σαν ‘δικά τους’, ξεπέρασαν το ζήτημα με σιωπή η και με χιούμορ (Ρωσία, Βουλγαρία, Συρία, Ιράκ, κα), εμείς ξεσηκωθήκαμε πανικόβλητοι σαν να αντικρύζαμε μια επικείμενη εισβολή!! Είναι τραγικό να γινόμαστε πιόνια στα δάκτυλα του όποιου αγαθού η κακοπροαίρετου γείτονα και εύκολο εργαλείο στους σχεδιασμούς  πολιτικής ισχυρότερων πολιτικά δυνάμεων.  

Η ελληνική συμπεριφορά φέρνει στο νού τον τρόπο που αντιδρά το Πακιστάν στις οποιεσδήποτε πρωτοβουλίες της Ινδίας. Τις οποίες μόνιμα ερμηνεύει σαν μηχανευόμενες κινήσεις υπονόμευσης της δικής του εδαφικής ακεραιότητας. Είναι αντιληπτό βέβαια πως όλα αυτά αποτελούν κατάλοιπα ιστορικών εμπειριών και ψυχολογικών καταναγκασμών. Εν τούτοις είναι απαραίτητο, με σημαιοφόρο τις ηγεσίες, κάποια στιγμή να ξεκολλήσουμε από κάποια πολιτιστικά στερεότυπα και να χαράξουμε νέους δρόμους.  Πριν χρόνια είχα πρωτοστατήσει στην εγκατάλειψη της πολιτικής της γκρίνιας και του παράπονου (politics of complaint) απέναντι τον εξ ανατολών γείτονά μας και να καταλάβουμε πως αυτό το εκμεταλλεύονταν οι εκ δύσεως φίλοι μας  (λχ την μόνιμη άρνησή μας να αιτηθούν την μελλοντική τους ένταξη στην ΕΕ)  κάνοντας αυτοί τους καλούς αποκρύπτοντας την ουσιαστική δική τους αντίθεση στην προοπτική Τουρκικής ένταξης.

Είναι ανάγκη να κατανοήσουμε  πως με την Τουρκία είμαστε υποχρεωμένοι να ζούμε δίπλα – δίπλα. Δεν είναι δυνατόν να μετακομίσουμε σε άλλη γειτονιά της Ευρώπης. Η συμβίωση μπορεί να είναι υποφερτή, η ακόμη και επωφελής, μόνο αν απομακρυνθεί η καχυποψία και η όψιμη αντίδραση στην όποια κίνηση η δήλωση του άλλου.  Αυτό δεν σημαίνει υποχωρητικότητα η αδιαφορία. Προυποθέτει όμως την οικοδόμηση αντανακλαστικών μιάς χώρας σίγουρης για τον εαυτό της, κι έτοιμης να σχεδιάσει πολιτικές για το μέλλον απαλλαγμένων υστερικών αντιδράσεων και υπερσυναισθηματικών θεωρήσεων.  

*Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος υπήρξε για πολλά χρόνια Βουλευτής, Υπουργός και Δήμαρχος Πειραιά. Από το 1994 έχει εγκαταλείψει την πολιτική κι απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, στην ενημέρωση και στον πανεπιστημιακό χώρο.