Τι φοβήθηκαν οι Έλληνες τραπεζίτες από τα AQR

Σε όλο αυτό τον «θόρυβο» των δηλώσεων, της αντιπαράθεσης, των πιέσεων και το παρασκηνίου – που τελικά είχε αίσιο τέλος – σχετικά με το επίμονο αίτημα του ΔΝΤ για τον δικό του έλεγχο, με τα test τύπου AQR, οι Ελληνες τραπεζίτες φοβήθηκαν στην ουσία, ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα: τον ίδιο τον «θόρυβο». Φοβήθηκαν τον απόηχο των μη θετικών δηλώσεων, της ανησυχίας, της αμφιβολίας, ό,τι δηλαδή, αποτυπώθηκε στη χρηματιστηριακή πορεία των μετοχών του τραπεζικού κλάδου το προηγούμενο διάστημα.

Συνέπεια που δεν θα σταματούσε εκεί. Θα επηρέαζε προφανώς και τις καταθέσεις, που άρχισαν να επιστρέφουν σταδιακά, εδραιώνοντας ακόμη και με το σταγονόμετρο, ένα κλίμα εμπιστοσύνης.

Όλο το διάστημα που τα AQR ήταν στην επικαιρότητα, με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Κομισιόν και αρκετούς παράγοντες να προσπαθούν να αλλάξουν – όπως και πέτυχαν- τις απόψεις του ΔΝΤ, σημαντικός και σταθερός ήταν ο ρόλος της Τράπεζας της Ελλάδος.

Ο ίδιος ο διοικητής της, κ. Γιάννης Στουρνάρας, είχε προ πολλού εκμυστηρευθεί σε στενούς του συνεργάτες ότι αν κάτι έχουν ανάγκη οι ελληνικές τράπεζες, είναι μία θετική δήλωση. Κάποια αρχή, κάποιον υψηλόβαθμο αξιωματούχο, που θα επικροτούσε την προσπάθεια που ήδη καταβάλλεται και που θα έδινε έναν τόνο αν όχι αισιοδοξίας, στήριξης.

Και όπως πράγματι διευκρίνισε ο κ. Στουρνάρας, στο πλαίσιο της συνέντευξής του στην «Κυριακάτικη Καθημερινή», αν δινόταν το «πράσινο φως» στην ιδέα για τα AQR, θα είχαμε ως αποτέλεσμα αναίτια αύξηση δημοσίου χρέους κατά 6% και προφανή, χωρίς λόγο, εθνικοποίηση τραπεζών. Εξ ου και ο ίδιος επικοινώνησε τόσο με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όσο και με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να τους μεταφέρει την πραγματική κατάσταση των ελληνικών τραπεζών – παρά την πολύ δύσκολη μάχη που δίνουν για τα κόκκινα δάνεια – και τις συνέπειες που θα ήταν ακραίες και δύσκολα αναστρέψιμες.

Αναρωτήθηκαν πολλοί, τι ήταν αυτό που φοβήθηκαν οι τράπεζες για τα AQR. Πέραν λοιπόν της ψυχολογίας και της αναστάτωσης που προαναφέρθηκε, αυτό που ήθελαν να αποφύγουν είναι τα υπέρογκα ποσά που θα προέκυπταν ως επιπλέον αναγκαία κεφάλαια. Ήδη, το ΔΝΤ έχει αποκαλύψει ότι η δική του εκτίμηση αφορά 10 δις ευρώ. Ενα τέτοιο ποσό, δεν θα μπορούσαν να το εισφέρουν οι μέτοχοι, που μετά βίας κάλυψαν την προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση. Και έτσι, οι τράπεζες θα κατέληγαν σε εθνικοποίηση.

Ταυτόχρονα όμως, η αποφυγή της πρότασης του ΔΝΤ δεν αποτελεί έναν διπλωματικό ελιγμό. Δεν πρόκειται για παιχνίδι. Η ΕΚΤ, ο SSM και φυσικά η Τράπεζα της Ελλάδος βρίσκουν ισχυρές κεφαλαιακά τις ελληνικές τράπεζες και δεν θέτουν θέμα για νέα κεφάλαια.

Ένα τέτοιο ενδεχόμενο – που προφανώς και δεν μπορεί ποτέ να αποκλεισθεί –  θα κριθεί από τα stess test του ‘18 (κατά το Φεβρουάριο) και θα διαμορφώσει τις όποιες νέες κεφαλαιακές ανάγκες σε συνάρτηση με την πορεία εξυπηρέτησης των κόκκινων δανείων.

Με βάση τα σημερινά δεδομένα και παρόλο που δεν έχει επιτευχθεί μεγάλη πρόοδος στο θέμα των «κόκκινων» (ακόμη σε εκκρεμότητα και οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, ρυθμίσεις δανείων κυρίως από διαγραφές, δάνεια που ρυθμίστηκαν και ξαναγύρισαν σε επισφάλεια), όχι μόνο το ποσό των 10 δις ευρώ του ΔΝΤ φαντάζει εξωπραγματικό, αλλά ακόμη και η ίδια η ανάγκη για νέα κεφάλαια.

Αν καταφέρουν να τρέξουν οι τράπεζες προς την κατεύθυνση των στόχων που έθεσαν, αν επισπεύσουν τις τεχνικές διεργασίες και κυνηγήσουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, τότε ακόμη και αν προκύψουν νέες ανάγκες, θα είναι αντιμετωπίσιμες, όπως σχολιάζουν τραπεζικοί παράγοντες.

«Πουλήστε ακίνητα», «κάντε πλειστηριασμούς», «μην στηρίζεστε μόνο σε διαγραφές» είναι τα συχνά μηνύματα με τα οποία τορπιλίζουν επί μέρες το τραπεζικό σύστημα τόσο η Τράπεζα της Ελλάδος, όσο και οι επίτροποι του SSM που τις ελέγχουν.

Κάπως ανάλογο ήταν και το μήνυμα της Κριστίν Λαγκάρντ, στην πρόσφατη συνάντησή της με τον πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, κ. Νικ. Καραμούζη. Στο περιθώριο των επαφών, η κυρία Λαγκάρντ ακούσθηκε να ζητά, μεγαλύτερη συνέπεια στην τήρηση των στόχων.

Διότι ναι μεν «κερδίσαμε τη μάχη με τα AQR», αλλά θα πρέπει «να κερδίσουμε τον πόλεμο των κόκκινων δανείων», σχολίαζε επ αυτού, γνωστός οικονομικός παράγοντας.

Στο μεταξύ, αναφερόμενος στα stress tests και την επίσπευσή τους κατά ένα ενάμιση μήνα ( από Μάρτιο σε Φεβρουάριο), ο κ. Γ. Στουρνάρας, εξέφρασε την άποψη,  στο περιθώριο της συνέντευξης του, ότι

σημειώνει ότι μπορούν να καταλήξουν σε θετικά συμπεράσματα για τις τράπεζες χωρίς, πάντως, να αποκλείει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο νέων ανακεφαλαιοποιήσεων.

(Φωτογραφία: Sooc)