Έχω “έναν γνωστό” που θα μου σβήσει το “ταξικό πρόσημο” του ΚΟΚ

Ήταν δίκαιο και έγινε πράξη. Ο Υπ. Μεταφορών κος Χρ. Σπίρτζης ευτυχώς αγνόησε τη γνωμοδότηση της επιστημονικής επιτροπής της Βουλής και προχώρησε στη θέσπιση προστίμων του ΚΟΚ με βάση εισοδηματικά κριτήρια ενώ ταυτόχρονα μείωσε συνολικά τα πρόστιμα για όλους εμάς τους υπόλοιπους. Έτσι βέβαια η κλήση θα μετατραπεί σε status symbol για το κλειστό club  εκείνων που δηλώνουν πάνω από 100.000 ευρώ.

Και πόσοι είναι αυτοί; Σϋμφωνα με την τελευταία επεξεργασία των στοιχείων των φορολογικών δηλώσεων που πραγματοποίησε η ΑΑΔΕ, μόλις 24,695 συμπολίτες μας δήλωσαν το 2016 περισσότερα από 100.000 ευρώ. Αυτοί θα κληθούν να πληρώσουν το τριπλάσιο του προστίμου αν συλληφθούν να παρανομούν. Βεβαίως, είναι λογικό να σκεφθεί κανείς ότι κάποιοι εξ’ αυτών (ενδεχομένως αρκετοί) διαθέτουν σωφέρ, οπότε γλιτώνουν από τα πρόστιμα.

Υπάρχει βεβαίως και η “δεύτερη εθνική” των πλουσίων. Αυτοί δηλαδή που δηλώνουν από 50.000 μέχρι 100.00 ευρώ Κα θα κληθούν να πληρώσουν το διπλάσιο του προστίμου. Πρόκειται για 100.997 ημι-πλούσιους. Με δεδομένο ότι το σύνολο των φορολογουμένων είναι 6,2 εκατομμύρια πολίτες, η νέα “ταξική” ρύθμιση αφορά ελάχιστους, δεν θα επιφέρει καμία σημαντική αλλαγή στην οδηγική συμπεριφορά των Έλληνων και προφανώς δεν θα κάνει καμία διαφορά στα ταμεία του κράτους. Η πρόθεση όμως είναι αυτή που μετράει.

Για όλους εμάς του υπόλοιπους, όπως και για τους φοροφυγάδες, υπάρχουν μόνο καλά νέα. Πολλά πρόστιμα μειώνονται στο μισό. Παράληλλα όμως καταργείται η ευνοϊκή διάταξη βάσει την οποίας υπήρχε μείωση 50% στο πρόστιμο αν ο παραβάτης το πλήρωνε εντός δεκαημέρου. Πρακτικά λοιπόν δεν αλλάζει κάτι. Τουλάχιστον όχι για τους συνεπείς. Είπαμε όμως η πρόθεση είναι αυτή που μετράει.

Η μεγαλύτερη ανησυχία προκαλείται από τον τρόπο που θα καταλογίζονται τα πρόστιμα. Τα “όργανα” της τροχαίας, θα εξοπλιστούν λέει από Σεπτέμβρη με tablets δια των οποίων θα έχουν πρόσβαση στα στοιχεία των φορολογουμένων. Σε ένα κράτος που παλεύει εδώ και μήνες με συστήματα όπως το “εξοικονομώ κατ’ οίκον” ή το “ηλεκτρονικό εισιτήριο”, αυτή η διασύνδεση μοιάζει να αποτελεί ένα ουσιαστικό πρόβλημα.

Σε ότι αφορά την αποτελεσματικότητα των αλλαγών και ειδικότερα τη χρήση εισοδηματικών κριτηρίων, οι απόψεις διίστανται. η επιστημονική επιτροπή της Βουλής για παράδειγμα θεωρεί ότι «η θέσπιση ποινών βάσει εισοδηματικών κριτηρίων δεν έχει εσωτερική συνάφεια με την εκάστοτε τελεσθείσα παράβαση και, συνεπώς, τίθεται ζήτημα τήρησης της αρχής της αναλογικότητας». Με απλά λόγια αν παραβιάσεις τον κόκκινο σηματοδότη είσαι το ίδιο επικίνδυνος είτε δηλώνεις πολλά είτε τίποτα. Διάφοροι έγκριτοι νομικοί άλλωστε προβλέπουν ΄ότι το -επάρατο- ΣΤΕ θα υποχρεωθεί να ακυρώσει τις αλλαγές εφόσον κάποιος προσφύγει.

Η Κυβέρνηση μοιάζει να  αναζητά στην “ταξικότητα” των πολιτικών της, άλλοθι για όσες “φιλελεύθερες” μεταρρυθμίσεις έχει υποστηρίξει -με σθένος ενίοτε- στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού της χώρας που περιγράφεται στα συμφωνηθέντα με τους θεσμούς. Είναι μάλλον κρίμα που αισθάνεται ενοχές για αλλαγές που βελτιώνουν την λειτουργία αλλά και τη θέση της χώρας σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας. Ιδίως καθώς πανηγυρίζει για τα αποτελέσματά τους, όπως για την επιστροφή στην -αναιμική έστω- ανάπτυξη, ή για την -έστω δια των ευέλικτων μορφών εργασίας- μείωση της ανεργίας.

Το νομοθέτημα για τα “ταξικά πρόστιμα” αποτελεί τον κολοφώνα της ιδεολογικής σκέψης της ριζοσπαστικής αριστεράς. Ακόμη και αν προσπεράσει κανείς τις νομικές ενστάσεις της επιστημονικής επιτροπής της Βουλής και άλλων, δεν μπορεί να αγνοήσει το ουσιαστικό πρόβλημα λειτουργίας τους κράτους. Σε μια χώρα που οι περισσότεροι ψάχνουν/έχουν “έναν γνωστό” που σβήνει τις κλήσεις, είναι ανούσιο να αναπροσαρμόζεις τα πρόστιμα. Δεδομένου μάλιστα ότι οι “έχοντες”, απολαμβάνουν καλύτερης πρόσβασης στον “έναν γνωστό”. Επιπλέον, η υποστελέχομένη τροχαία, σπανίως κάνει την εμφάνισή της και κυρίως “εποχικά”. Πολλά άλλωστε από τα αδικήματα που συμβαίνουν στο δρόμο όπως η παρεμπόδιση της κυκλοφορίας, σπανιότατα τιμωρούνται. Η εφαρμογή λοιπόν των “ταξικών προστίμων” αν και όποτε συμβεί θα περιοριστεί στη χρήση τους ώς ένδειξη πλούτου…

O Σταμάτης Ζαχαρός είναι σύμβουλος έκδοσης της 24 Media.