Γιατροί Χωρίς Σύνορα: Η συμφωνία Ευρώπης-Τουρκίας βλάπτει σοβαρά την υγεία και την αξιοπρέπεια των προσφύγων

Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την υπογραφή της συμφωνίας, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δημοσιεύουν έκθεση αποκαλύπτοντας το ανθρώπινο κόστος των λανθασμένων ευρωπαϊκών πολιτικών

NEWSROOM
14 Μαρτίου 2017 17:38

Έναν χρόνο μετά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Médecins Sans Frontières/MSF) δημοσιεύουν έκθεση με την οποία αποκαλύπτουν το ανθρώπινο κόστος των λανθασμένων ευρωπαϊκών πολιτικών στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα απευθύνουν έκκληση στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών να αλλάξουν δραστικά την πολιτική τους σχετικά με τους πρόσφυγες και να δώσουν τέλος στη δυστυχία χιλιάδων ανθρώπων που υφίστανται τις επιπτώσεις της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είχε δηλώσει ότι η συμφωνία, που ανταμείβει την Τουρκία για την «ανάσχεση της ροής» των προσφύγων και την αποδοχή όσων επιστρέφουν, υποχρεωτικά, από τα ελληνικά νησιά, θα πρόσφερε «στους μετανάστες μια εναλλακτική αντί να διακινδυνεύουν τη ζωή τους». Έναν χρόνο μετά, άντρες, γυναίκες και παιδιά έχουν παγιδευτεί σε μη ασφαλείς ζώνες έξω από την Ευρώπη χωρίς δυνατότητα διαφυγής, αναγκάζονται να χρησιμοποιούν ακόμη πιο επικίνδυνες οδούς των διακινητών για να φτάσουν στην Ευρώπη, ενώ αρκετές χιλιάδες έχουν εγκλωβιστεί σε υπερπλήρη hotspot στα ελληνικά νησιά.

General view of Moira camp. MSF

photo MSF, Μόρια, Λέσβος, Φεβρουάριος 2017

« Η συμφωνία έχει άμεσο αντίκτυπο στην υγεία των ασθενών μας, και πολλοί γίνονται ακόμη πιο ευάλωτοι», λέει η Τζέιν Γκριμς (Jayne Grimes), ψυχολόγος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Σάμο. «Οι άνθρωποι αυτοί έφυγαν από τη χώρα τους για να γλιτώσουν από την ακραία βία, τα βασανιστήρια και τον πόλεμο, κι έχουν κάνει ένα εξαιρετικά επικίνδυνο ταξίδι. Σήμερα, το άγχος και η κατάθλιψή τους επιδεινώνονται από την έλλειψη πληροφοριών για το νομικό καθεστώς τους και από τις κακές συνθήκες διαβίωσης. Χάνουν κάθε ελπίδα ότι θα έχουν ένα καλύτερο και πιο ασφαλές μέλλον. Συχνά μάλιστα, βλέπουμε ανθρώπους που σκέφτονται την αυτοκτονία ή τον αυτοακρωτηριασμό.»

Since March 20, 2016, when the EU externalized its borders by striking a deal with Turkey, people fleeing war and persecution have faced extremely tough conditions on the Greek islands. MSF has tried to shed a light on the living conditions of asylum seekers in Samos. More than 1,100 people are living in the hotspot there, without sufficient information about their future. There are major delays in their processing, due to a lack of manpower to handle their applications. Unfortunately we were unable to film or take pictures of living conditions inside the Samos hotspot because the administrator there did not allow us to do so. Even though the hotspot doors are open people cannot afford to live anywhere else. Many of the people there have been stuck for up to nine months, with no clear idea of what their future holds. Asylum seekers stuck in Samos are emotionally exhausted. Many of those we met just want to be reunited with their families elsewhere in Europe. They dont want to remain in a country that does not have the means to properly host them. Mohammad Ghannam/MSF

photo MSF, Σάμος, Φεβρουάριος 2017

Σύμφωνα με την έκθεση “Ένας χρόνος από τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας: αμφισβητώντας τα «εναλλακτικά στοιχεία» της ΕΕ”, οι ψυχολόγοι των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Λέσβο είδαν τους ασθενείς με συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης να αυξάνονται κατά 150% και τους ασθενείς με διαταραχή μετατραυματικού στρες να τριπλασιάζονται, ενώ αυξήθηκαν και τα ψυχωτικά συμπτώματα. Παράλληλα, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα βλέπουν περισσότερους ασθενείς με σοβαρά ψυχολογικά τραύματα και περισσότερα περιστατικά αυτοτραυματισμού και απόπειρες αυτοκτονίας. Αντίστοιχα στη Σάμο, μέσα από τις σχεδόν 300 συνεδρίες ψυχικής υγείας που έχουν πραγματοποιήσει, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα βλέπουν μια π αρόμοια επιδείνωση και μια κλιμάκωση στους αυτοτραυματισμούς και τις απόπειρες αυτοκτονίας τους τελευταίους μήνες.

Κατά μήκος της οδού των Βαλκανίων στη Σερβία και την Ουγγαρία, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν δει αύξηση των ασθενών που αναφέρουν τραύματα εξαιτίας της βίας που υφίστανται ως αποτέλεσμα του εγκλωβισμού τους έπειτα από το κλείσιμο της οδού των Βαλκανίων.

A man stands inside a disused railway warehouse used by refugees and migrants as shelter in Belgrade, Serbia, Thursday, Jan. 5, 2017. Marko Drobnjakovic

«Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξακολουθούν να πιστεύουν ότι με το να χτίζουν φράχτες και να τιμωρούν όσους προσπαθούν να ξεπεράσουν τα εμπόδια αυτά, θα αποτρέψουν τους ανθρώπους να φεύγουν από τη χώρα τους για να σώσουν τη ζωή τους», λέει η Ορελί Ποντιέ (Aurélie Ponthieu), Σύμβουλος σε θέματα μετανάστευσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. « Καθημερινά φροντίζουμε τα τραύματα, σωματικά και ψυχολογικά, που προκαλούν αυτές οι πολιτικές αποτροπής. Τα μέτρα αυτά έχουν αποδειχθεί όχι μόνο απάνθρωπα και απαράδεκτα, αλλά και εντελώς αναποτελεσματικά» καταλήγει η Ποντιέ.

Ενώ οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δεν έχουν δεχτεί ποτέ χρήματα της ΕΕ για τα προγράμματά τους που αφορούν τη μετανάστευση και το προσφυγικό ζήτημα στην Ευρώπη, μετά την υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας τον Μάρτιο του 2016 και σε ένδειξη της αντίθεσής τους με αυτή, ανακοίνωσαν ότι δεν θα δέχονται πλέον χρήματα από την ΕΕ, τα κράτη-μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία για καμία από τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιούνται σε όλο τον κόσμο.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα επαναλαμβάνουν ότι η μόνη ανθρωπιστική λύση που θα δώσει τέλος στους θανάτους και τη δυστυχία στα σύνορα της Ευρώπης, τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα, είναι ο πλήρης σεβασμός του δικαιώματος για αίτηση ασύλου και η δημιουργία ασφαλών και νόμιμων εναλλακτικών για τη μετακίνηση των ανθρώπων, όπως η μετεγκατάσταση, η επανεγκατάσταση, η οικογενειακή επανένωση καθώς και η χορήγηση βίζας για ανθρωπιστικούς λόγους, εργασία και σπουδές.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα απευθύνουν έκκληση για την άμεση μεταφορά όσων είναι εγκλωβισμένοι στα νησιά της Ελλάδας εξαιτίας της συμφωνίας, σε δομές υποδοχής που πληρούν τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, ζητούν οι ευάλωτοι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση σε επαρκείς συνθήκες υποδοχής στην ηπειρωτική χώρα και σε βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της εξειδικευμένης φροντίδας όποτε απαιτείται. Καλούν, επίσης, τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιταχύνουν και να διευρύνουν την εφαρμογή της επανεγκατάστασης, με κριτήριο την ευπάθεια κάθε ατόμου, ανεξάρτητα από την εθνικότητά του.