Αίγυπτος κατά Τουρκίας περί επεκτατισμού στην Αφρική

Του Γιώργου Σκαφιδά

Η ηγεσία της Αιγύπτου καταλογίζει στην Άγκυρα «επεκτατικές» διαθέσεις, έκδηλα καχύποπτη απέναντι στις νεο-οθωμανικές βλέψεις του καθεστώτος Ερντογάν. Κατηγορεί τους Τούρκους ότι επιδιώκουν, σε «συνωμοσία» με το Κατάρ, να «περικυκλώσουν στρατιωτικά» την Αίγυπτο και αντεπιτίθεται, διακηρύσσοντας ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει την κατασκευή τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο Σουδάν.

Οι σχέσεις του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με το Κάιρο διανύουν περίοδο έντονων κλυδωνισμών ήδη από το καλοκαίρι του 2013. Η επιλογή του Ερντογάν να ταχθεί ανοιχτά στο πλευρό της Μουσουλμανικής Αδελφότητας υποστηρίζοντας τον ανατραπέντα Αιγύπτιο πρόεδρο Μοχάμεντ Μόρσι αντιμετωπίζεται από τη νυν αιγυπτιακή ηγεσία ως «κόκκινο πανί» και απόπειρα ανάμειξης στα εσωτερικά της αραβικής χώρας.

Η ήδη προβληματική σχέση ανάμεσα στο Κάιρο και την Άγκυρα επρόκειτο, ωστόσο, να επιδεινωθεί σημαντικά μετά και τις πρόσφατες επεκτατικές κινήσεις του Ερντογάν στην Ερυθρά Θάλασσα. Ο Τούρκος πρόεδρος πραγματοποίησε ιστορική επίσκεψη στο Σουδάν στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου, την πρώτη Τούρκου ηγέτη στην αφρικανική χώρα μετά το… 1885.

Κατά την παραμονή του στο Χαρτούμ, ο Ερντογάν υπέγραψε 13 συμφωνίες με την κυβέρνηση του «ισόβιου» προέδρου Ομάρ αλ Μπασίρ.

Το σουδανικό καθεστώς συμφώνησε, μεταξύ άλλων, να εκχωρήσει-εκμισθώσει στην Τουρκία για τα επόμενα 99 χρόνια ένα νησάκι στις δυτικές ακτές της Ερυθράς Θάλασσας που λέγεται Σουάκιν. Ο λόγος για μια μικρή (μισοπαρατημένη και κατεστραμμένη) πόλη-λιμάνι, η οποία αποτελούσε, όμως, «ιστορικό» λιμάνι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθώς και στρατιωτικό αρχηγείο του Οθωμανού σουλτάνου.

Το καθεστώς Ερντογάν, από την πλευρά του, υπογράμμισε ότι παραλαμβάνει το Σουάκιν με στόχο να το «ανοικοδομήσει» και να το αναδείξει τουριστικά (ως σταθμό στον δρόμο των μουσουλμάνων προς τη Μέκκα), προχωρώντας και στην αποκατάσταση των οθωμανικών μνημείων της περιοχής. Οι Αιγύπτιοι έχουν, ωστόσο,  διαφορετική άποψη.

«Η Αίγυπτος έχει στην κατοχή της αποδείξεις ότι υπάρχουν τουρκικές στρατιωτικές στοχεύσεις πίσω από τη συμφωνία για το νησί. Η Τουρκία έχει ανοικοδομήσει πολλές στρατιωτικές βάσεις στην Αφρική. Για να διατηρήσει την ασφάλειά της, η Αίγυπτος δεν πρόκειται να επιτρέψει την κατασκευή τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο Σουδάν» δηλώνει στον ιστότοπο «Al-Monitor» ο επικεφαλής της  Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Ασφαλείας του αιγυπτιακού Κοινοβουλίου, Καμάλ Αμέρ.

Πιο σκληρός στην κριτική του ενάντια στην Τουρκία, ο φιλοκυβερνητικός Τύπος της Αιγύπτου καταγγέλλει ότι «το Σουδάν συνωμοτεί με την Τουρκία και ο Κατάρ ενάντια στην Αίγυπτο».

Αξίζει να σημειωθεί δε ότι παρόμοιες  ανησυχίες περί τουρκικής επέκτασης στην Ερυθρά Θάλασσα εξέφρασαν από την πλευρά τους και τα μίντια της Σαουδικής Αραβίας.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο η Άγκυρα εγκαινίασε τη μεγαλύτερη τουρκική στρατιωτική βάση εκτός τουρκικών συνόρων στο Μογκαντίσου της Σομαλίας. Οι ανησυχίες περί τουρκικής επέκτασης στην Αφρική ενισχύονται καθώς το λιμάνι Σουάκιν της Ερυθράς Θάλασσας έχει άμεση «επιρροή» στους δρόμους του εμπορίου όπως αυτοί διαγράφονται από το Σουέζ έως τον Περσικό Κόλπο, ενώ βρίσκεται «απειλητικά» κοντά και στο λιμάνι της Τζέντα.

Την ανοικοδόμηση του Σουάκιν πρόκειται, σύμφωνα με αιγυπτιακά δημοσιεύματα, να αναλάβουν τουρκικές εταιρείες με την οικονομική στήριξη του Κατάρ. Η Τουρκία εμφανίζεται, άλλωστε, να έχει συμπήξει κοινό μέτωπο με το Κατάρ ενάντια στον «αντίπαλο» άξονα Αιγύπτου, Σαουδικής Αραβίας και Εμιράτων.

Πηγή: ΕΘΝΟΣ, (AP Photo/Richard Drew)