Στο δικαστήριο της ΕΕ Ουγγαρία – Σλοβακία για το σύστημα ποσοστώσεων των προσφύγων

Η Ουγγαρία και η Σλοβακία υποστήριξαν την Τετάρτη στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι το ευρωπαϊκό σύστημα ποσοστώσεων για την υποδοχή προσφύγων είναι παράνομο, με τις διαφορές μεταξύ κρατών-μελών της Ένωσης πάνω στο θέμα να δείχνουν μέχρι στιγμής αγεφύρωτες.

Περίπου 1,6 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες έχουν διασχίσει την Μεσόγειο και εισήλθαν στην ΕΕ από το 2014, οι περισσότεροι εκ των οποίων προσπαθούν να δραπετεύσουν από πολέμους και φτώχεια από χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής.

Το 2015 η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε σε ένα σύστημα ανακατανομής 120.000 προσφύγων μεταξύ των 28 κρατών-μελών, σε μια απόφαση βοήθειας προς την Ελλάδα και την Ιταλία που δέχονται την μεγαλύτερη πίεση της προσφυγικής κρίσης. Εντούτοις η συμφωνία έχει συναντήσει την σθεναρή αντίσταση από τις τέσσερις χώρες του Βίζεγκραντ, που τονίζουν ότι οι ποσοστώσεις στην κατανομή των προσφύγων θα πρέπει να είναι «μη υποχρεωτικές».

Κατά την διάρκεια της ακρόασης στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, εκπρόσωποι της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας υπεραμύνθηκαν της άρνησής τους να δεχτούν αιτούντες άσυλο, παρά την αντίδραση της Γερμανίας και άλλων χωρών που τόνιζαν την ανάγκη για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.

«Ένα από τα βασικά επιχειρήματα είναι η έλλειψη νομικής βάσης», υποστήριξε ο Κρίστιαν Κέζμαρ, αξιωματούχος του ουγγρικού υπουργείου Δικαιοσύνης. «Αποτελεί ζήτημα θεσμικής ισορροπίας, ποιος είναι ο ρόλος που διαδραματίζουν οι θεσμοί στην λήψη αποφάσεων», πρόσθεσε.

Οι πρωθυπουργοί της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, Βίκτορ Όρμπαν και Ρόμπερτ Φίτσο έχουν επιδιώξει να εγκαταλείψουν το σύστημα ποσοστώσεων – που συμφωνήθηκε από την ΕΕ κατά πλειοψηφία.

Υποστηρικτές και αντιτιθέμενοι

Την Τετάρτη, η Πολωνία αποτέλεσε την μόνη χώρα στην αίθουσα του Δικαστηρίου που υποστήριξε την Ουγγαρία και την Σλοβακία. Ένας απεσταλμένος της πολωνικής κυβέρνησης επισήμανε πως η υποδοχή μεταναστών και προσφύγων μπορεί να θέσει μια απειλή στην εθνική ασφάλεια.

Ενάντια στο αίτημα Ουγγαρίας και Σλοβακίας τάχθηκαν στο Δικαστήριο η Γερμανία, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Σουηδία, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που υποστήριξε ότι η θεμελιώδης αρχή της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης βρίσκεται σε κίνδυνο σε αυτή την υπόθεση.

«Η απάντηση που θα δώσετε σε αυτό το ερώτημα θα έχει μια σημασία που ξεπερνά την ίδια την υπόθεση», τόνισε στο δικαστήριο ο Γερμανός εκπρόσωπος Ραλφ Κάνιτς.

Πολλές άλλες χώρες της ΕΕ καθυστερούν να υλοποιήσουν το πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων, έχοντας δεχτεί περίπου 18.000 ανθρώπους από την Ελλάδα και την Ιταλία σε περισσότερο από 1,5 χρόνο με βάση την συμφωνία, η ισχύς της οποίας λήγει τον Σεπτέμβριο.

Ο γενικός εισαγγελέας του Δικαστηρίου θα παρουσιάσει στις 26 Ιουλίου μια άποψη για την υπόθεση, που ίσως να είναι ενδεικτική για την απόφαση, που αναμένεται να εκδοθεί το φθινόπωρο.

Αν το Δικαστήριο αποφασίσει ενάντια στην Σλοβακία την Ουγγαρία, θα δώσει στις Βρυξέλλες και σε άλλα κράτη της Ένωσης επιπλέον επιχειρήματα για να πιέσουν τις χώρες του Βίζεγκραντ να δεχτούν αιτούντες άσυλο, οδηγώντας ενδεχομένως σε νομικές αντιπαραθέσεις και επιβολή προστίμων.

Αν το Δικαστήριο αποφασίσει ότι οι ποσοστώσεις παραβιάζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία, αυτό θα αποδιοργανώσει τις μεταναστευτικές πολιτικές της Ένωσης σε μια πολύ ευαίσθητη περίοδο κατά το οποίο το μπλοκ ήδη βρίσκεται αντιμέτωπο με άλλες μεγάλες προκλήσεις όπως το Brexit.

(Φωτό: AP Photo/Petr David Josek, file)