Έξι αποκρατικοποιήσεις φέρνουν στο ταμείο 2,7 δισ. ευρώ το 2018

Του Δημήτρη Δελεβέγκου

Με έναν δύσκολο στόχο βρίσκεται αντιμέτωπο το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων το 2018, καθώς θα πρέπει να συγκεντρώσει έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις της τάξης των 2,7 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Αυτό προβλέπει ο προϋπολογισμός του υπουργείου Οικονομικών που καταρτίστηκε για τη χρονιά που βρίσκεται στο κατώφλι, με το ποτήρι να είναι μισογεμάτο, δεδομένου ότι τουλάχιστον έξι μεγάλες αποκρατικοποιήσεις βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Ποια είναι τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή εταιρείες και ακίνητη περιουσία από την αξιοποίηση των οποίων η κυβέρνηση αναμένει τα περισσότερα έσοδα για το επόμενο έτος;

«Ελ. Βενιζέλος»: Ολοκληρώθηκε η επέκταση της σύμβασης για 20 χρόνια

Ολοκληρώθηκε φέτος η επέκταση της σύμβασης για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) «Ελ. Βενιζέλος», με την είσπραξη της πρώτης δόσης, ύψους 240 εκατ. ευρώ, να τοποθετείται για τις αρχές του 2018 αντί της φετινής χρονιάς, όπως, αρχικά, προβλεπόταν. Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση παραχώρησης του αεροδρομίου, που το διάστημα Ιανουάριος-Οκτώβριος 2017 εμφάνισε νέο ρεκόρ επιβατικής κίνησης (18,8 εκατ.), ανανεώθηκε έως το 2046 στο καναδικό fund PSP Investments -ελέγχει το 40% του ΔΑΑ-  έναντι τιμήματος ύψους 600 εκατ. ευρώ.

Το συγκεκριμένο deal σηματοδοτεί ότι το Δημόσιο, για το χρονικό διάστημα των 20 ετών, θα εισπράξει ετήσια αμοιβή 894 εκατ. ευρώ, έσοδα 1,47 δισ. ευρώ από φορολογία εισοδήματος του ΔΑΑ, ενώ οι εισροές από μελλοντική καταβολή επιπλέον μερισμάτων, λόγω της επέκτασης της σύμβασης, τοποθετούνται σε περίπου 835 εκατ. ευρώ. Η επέκταση της σύμβασης παραχώρησης ανοίγει τον δρόμο για την πώληση του 30% που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ στο ΔΑΑ, διαδικασία από την οποία το ΤΑΙΠΕΔ εκτιμά ότι θα εισπράξει το 2018 το ποσό των 500 εκατ. ευρώ.

Στο πεδίο των υποδομών, το Δημόσιο εκτιμά ότι θα εισπράξει το 2018 το ποσό των 50 εκατ. ευρώ από την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, του οδικού άξονα 658 χιλιομέτρων και των κάθετων αυτού οδικών αξόνων, με τους υποψήφιους να καλούνται να εκδηλώσουν μη δεσμευτικό ενδιαφέρον μέχρι τις 26 Ιανουαρίου.

Ελληνικό: Θα απελευθερώσει επενδύσεις 8 δισ.

Το ζητούμενο για το μεγαλύτερο εγχώριο έργο αστικής ανάπλασης των τελευταίων δεκαετιών είναι να ολοκληρωθούν οι λεγόμενες αναβλητικές αιρέσεις, ώστε να προχωρήσει το οικονομικό κλείσιμο της αποκρατικοποίησης που θα απελευθερώσει συνολικές επενδύσεις ύψους 8 δισ. ευρώ. Τα βασικότερα από τα προαπαιτούμενα που θα πρέπει να ολοκληρωθούν αφορούν:

– την έγκριση με προεδρικό διάταγμα του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης της έκτασης, αφότου, προηγουμένως, τεθεί σε επεξεργασία από το Συμβούλιο της Επικρατείας

– την ολοκλήρωση του διεθνούς διαγωνισμού για τη χορήγηση άδειας καζίνο εντός του ακινήτου και

– τη μετεγκατάσταση σε άλλους χώρους των φορέων που βρίσκονται στην έκταση

Σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό, η ολοκλήρωση των παραπάνω διαβημάτων τοποθετείται το 2018, οπότε και αναμένεται η καταβολή στο Δημόσιο της πρώτης δόσης, ύψους 300 εκατ. ευρώ, από συνολικά 915 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στο τίμημα που έχει προσφέρει η Lamda Development.

Ενέργεια: Τρεις μνηστήρες για το 66% του ΔΕΣΦΑ

Προχωρημένη είναι και η διαδικασία της πώλησης του 66% του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ), το οποίο διεκδικούν η κοινοπραξία των Snam S.p.A. (Ιταλία), Enagás Internacional S.L.U. (Ισπανία), Fluxys S.A. (Βέλγιο) και N.V. Nederlandse Gasunie (Ολλανδία), όπως και η ισπανική εταιρεία Regasificadora del Noroeste S.A. Η διαδικασία υποβολής δεσμευτικών προσφορών έχει οριστεί για τις 22 Δεκεμβρίου, αλλά αναμένεται να παραταθεί, καθώς τα ενδιαφερόμενα σχήματα έχουν ζητήσει να παραταθεί η συγκεκριμένη ημερομηνία. Το ποσό που θα εισπράξει το Δημόσιο την επόμενη χρονιά ανέρχεται σε 188 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό.

Σύμφωνα με όσα ανέφερε, πριν από μερικές ημέρες, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ κ. Σωτήρης Νίκας, ο πήχης των προσφορών τοποθετείται σε τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ. Κι αυτό επειδή η εταιρεία υπολογίζεται ότι θα εμφανίσει καθαρά κέρδη για το 2017 ύψους 94 εκατ. ευρώ, ποσό που υπερβαίνει κατά δυόμισι φορές το αντίστοιχο του 2016, με τα ταμειακά διαθέσιμα να εκτιμώνται σε 200 εκατ. ευρώ.

Στις υπόλοιπες ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις, τη φετινή χρονιά το Δημόσιο εκτιμά ότι θα εισπράξει από την πώληση του 31% της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου, που ανήκει στο Δημόσιο (ΤΑΙΠΕΔ), ποσό ύψους 250 εκατ. ευρώ. Εισπράξεις ύψους 100 εκατ. ευρώ αναμένονται από την πώληση του 17% της ΔΕΗ την επόμενη χρονιά, ενώ σε 500 εκατ. ευρώ τοποθετούνται τα εκτιμώμενα έσοδα από την πώληση της συμμετοχής του 35,5% του Δημοσίου στα Ελληνικά Πετρέλαια.

ΟΛΘ: 232 εκατ. έσοδα θα φέρει η ερχόμενη χρονιά

Έσοδα από την αξιοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης εκτιμά ότι θα λάβει το Δημόσιο την επόμενη χρονιά. Συγκεκριμένα, οι αναμενόμενες «εισπράξεις» τοποθετούνται σε περίπου 232 εκατ. ευρώ, με την κοινοπραξία των εταιρειών DIEP GmbH, Τerminal Link SAS, Βelterra Investments Ltd να έχει πλειοδοτήσει στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για την πώληση του 67% των μετοχών της βορειοελλαδίτικης εταιρείας.

Η συνολική αξία της συμφωνίας ανέρχεται σε 1,1 δισ. ευρώ, περιλαμβάνοντας, εκτός από την προσφορά (231,9 εκατ. ευρώ) του κοινοπρακτικού σχήματος, υποχρεωτικές επενδύσεις ύψους 180 εκατ. την επόμενη επταετία. Ακόμη, τα αναμενόμενα έσοδα του Ελληνικού Δημοσίου από τη Σύμβαση Παραχώρησης υπολογίζεται ότι ξεπερνούν συνολικά τα 170 εκατ. ευρώ. Η ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την πώληση του 67% του λιμανιού της Θεσσαλονίκης σηματοδοτεί την αλλαγή των όρων της σύμβασης παραχώρησης, με τον ΟΛΘ να παραχωρεί ποσοστό 3,5% του κύκλου εργασιών στο Δημόσιο έως το 2051, οπότε ολοκληρώνεται η περίοδος παραχώρησης.

Επιπρόσθετα, για το 2018 υπολογίζονται συνολικά έσοδα 28 εκατ. ευρώ από την ιδιωτικοποίηση μαρίνων και λιμένων. Ο λιμένας Αλεξανδρούπολης είναι ένας από τους δέκα που ανήκουν στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ και αναμένεται κατά το προσεχές διάστημα να οδηγηθούν προς αξιοποίηση.

Αφάντου Ρόδου και e-auction: 42,1 εκατ. στο ταμείο παρά τις εκκρεμότητες

Σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό, το Δημόσιο θα εισπράξει την επόμενη χρονιά 42,1 εκατ. ευρώ από την αξιοποίηση της έκτασης, συνολικού εμβαδού 1.615 στρεμμάτων, έργο για το οποίο έχουν πλειοδοτήσει, μέσω διεθνούς διαγωνισμού, οι εταιρείες M.A.Angeliades Inc. και Aegean Sun Investments. Το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί, καθώς εκκρεμούν ζητήματα που σχετίζονται με τον τρόπο υλοποίησης των αρχαιολογικών εργασιών στην έκταση.

Παράλληλα, έσοδα αναμένονται από την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την αξιοποίηση του ακινήτου Castello Bibelli στην Κέρκυρα, ενώ η πώληση και μίσθωση του όγδοου χαρτοφυλακίου ακινήτων μέσω της διαδικασίας του e-auction του ΤΑΙΠΕΔ εκτιμάται ότι θα αποφέρει στο Δημόσιο έσοδα της τάξης των 25 εκατ. ευρώ το 2018.

To 5% του OTE: Στην Deutche Telekom το ποσοστό του ΤΑΙΠΕΔ

Σημαντικά έσοδα, των οποίων το ύψος τοποθετείται σε 250 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον εθνικό προϋπολογισμό, αναμένονται την επόμενη χρονιά από την πώληση του 5% του ΟΤΕ. Σύμφωνα με την υφιστάμενη συμφωνία μετόχων, η γερμανική Deutsche Telekom, που ελέγχει σήμερα το 40% του οργανισμού, προορίζεται να αναλάβει το 5% των μετοχών του ΟΤΕ, κυριότητας ΤΑΙΠΕΔ.

Η βασική μέτοχος του ΟΤΕ διατηρεί δικαίωμα πρώτης προτίμησης για κάθε ποσοστό που προτίθεται να παραχωρήσει το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο, συνολικά, ελέγχει το 10% της εισηγμένης στο χρηματιστήριο εταιρείας.

Σημειώνεται ότι το υπολειπόμενο 43% βρίσκεται μοιρασμένο σε χαρτοφυλάκια Ελλήνων και ξένων θεσμικών επενδυτών, ενώ ποσοστό περίπου 7% βρίσκεται σε χαρτοφυλάκια ιδιωτών και σε ελεύθερη διασπορά.

ΑΝΑΛΥΣΗ

Διονύσης Χιώνης, καθηγητής Οικονομικών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Οι ιδιωτικοποιήσεις, στον βαθμό που συμβάλλουν στην αύξηση του ανταγωνισμού και της παραγωγικότητας, αποτρέπουν την εμφάνιση των ολιγοπωλίων ή των μονοπωλίων και δεν υποκαθιστούν κρατικά μονοπώλια, έχουν θετική συμβολή στην οικονομία. Βέβαια, σε ορισμένες περιπτώσεις, παρατηρούμε να αντικαθίσταται το ιδιωτικό από το κρατικό μονοπώλιο, με αποτέλεσμα τα οφέλη να περιορίζονται σε δημοσιονομικό επίπεδο και στην αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων και η συμβολή στην ανάπτυξη της οικονομίας να είναι περιορισμένη.

Κριτήριο για την αναγκαιότητα και κατ’ επέκταση την επιτυχία των αποκρατικοποιήσεων δεν θα πρέπει να είναι αποκλειστικά τα ταμειακά οφέλη. Θα πρέπει να είναι εάν το τελικό αποτέλεσμά της είναι δημοσιονομικά θετικό ή ουδέτερο για την ελληνική οικονομία. Και αυτό δεδομένου ότι, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η δημιουργία μονοπωλιακών συνθηκών περιορίζει τη συμβολή στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και στην ανάπτυξη.

Αναμφισβήτητα, οι επενδύσεις που συνοδεύουν τις αποκρατικοποιήσεις είναι πολύ σημαντικές. Αρκεί όμως τα συγκεκριμένα επενδυτικά προγράμματα να υλοποιούνται με πόρους των παραχωρησιούχων και όχι με πόρους, για παράδειγμα, κοινοτικούς.

*Αναδημοσίευση απ’ το Έθνος της Κυριακής 10/12/2017