To brand or not to brand?

Ζήτω!

Έρχεται ο Γούντυ Άλλεν στην Ελλάδα. Για να εντοπίσει χώρους για τα γυρίσματα επόμενης ταινίας του.

Ο λατρεμένος των Ευρωπαίων κινηματογραφόφιλων πάει, λέει, καταρχήν Σποράδες, εντυπωσιασμένος από τα τοπία της Σκοπέλου που αντίκρυσε στην παραγωγή του Τομ Χάνκς «Mamma Μia».

Αναρωτιέμαι πώς θα αντιμετωπίσουν τον Γούντυ Άλλεν οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες αν αυτός αποφασίσει να ζητήσει

• χρήση αρχαιολογικών χώρων για τα γυρίσματα της νέας του ταινίας

• οικονομικές παροχές στα πλαίσια του ισχύοντος κινηματογραφικού νόμου

Αν ο Γούντυ θελήσει να αξιοποιήσει ελληνικούς αρχαιολογικούς χώρους, θα πρέπει, σύμφωνα με τα ισχύοντα, να υποβάλει στην αρμόδια εφορεία αρχαιοτήτων σενάριο, η δε εφορεία θα ζητήσει βεβαίωση από το Κέντρο Κινηματογράφου ότι «το σενάριο δεν προβάλει τη βία, το ρατσισμό η το σεξισμό».

Αν ο Γούντυ θελήσει να ζητήσει οικονομική υποστήριξη από το Κέντρο Κινηματογράφου, θα πρέπει να υποβάλει και εκεί το σενάριο του.

Τιμή μας να ασχοληθεί μαζί μας ο Γούντυ Άλλεν, θα μου πείτε. Θα μας διαφημίσει, θα μας εξυψώσει, η κομψότητα της έκφρασης του είναι δοκιμασμένη, θα μας διαφημίσει μάλιστα στο πολυπόθητο υψηλής αγοραστικής δύναμης κοινό που θέλουμε να προσελκύσουμε στην Ελλάδα. Όμως, δεν ισχύει το ίδιο για την κάθε ξένη παραγωγή που επιθυμεί να αξιοποιήσει το ελληνικό τοπίο, την ελληνική ιστορία και τους Έλληνες. Παράδειγμα τρανταχτό μια άλλη παραγωγή του Τομ Χάνκς, με πρωταγωνίστρια τη δική μας Νία Βαρντάλος, το “My Life in Ruins”, άλλως «Έρωτας αλά Ελληνικά». Δόθηκαν Ακρόπολη, Δελφοί, Ολυμπία…

Μεταφράζω από την κριτική των Νιού Γιόρκ Τάιμς:

«Δεν μοιάζει και πολύ πιθανό το “My Life in Ruins” να προκαλέσει αύξηση του τουρισμού προς την Ελλάδα…Πριν τους καταλάβει το kefi, οι τουρίστες συνωστίζονται σε ευτελή ξενοδοχεία όπου τίποτε δε δουλεύει…Οι Έλληνες παρουσιάζονται ως τεμπέληδες, σεξομανείς μικροεμποράκοι που βρίσκουν χαρά στο να κοροϊδεύουν τους επισκέπτες και, όταν αυτό είναι εφικτό, να τους κατακλέβουν.»

Εδώ λοιπόν προκύπτει το εύλογο ερώτημα: ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία αποφασίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες για τις προαναφερθείσες παροχές?

Αν ένα σενάριο δεν θίγει την ιστορία των μνημείων μας, δεν είναι σεξιστικό η ρατσιστικό, σημαίνει ότι αυτομάτως προβάλει τη χώρα μας και αναδεικνύει το περίφημο brand της, για το οποίο τόσος λόγος γίνεται τελευταίως?

Ο κύριος Give-Greece-a-Chance Πήτερ Οικονομίδης λέει χαρακτηριστικά στις διάφορες τοποθετήσεις του για το ελληνικό brand (όπου brand είναι η εντύπωση που έχουν οι άλλοι για μας, αυτό που τους εκπέμπουμε): «Σταματήστε να πουλάτε τουρισμό και αρχίστε να διαχειρίζεστε τις εντυπώσεις…Ως Έλληνες έχουμε φαντασία και τώρα είναι ώρα να φανταστούμε το μέλλον μας…Ο διονυσιακός Ζορμπάς σήμερα είναι πρόβλημα. Για την ώρα θα πρέπει να τον βάλουμε στην άκρη…H Ελλάδα ως λίκνο του πολιτισμού είναι σπίτι του πολίτη του κόσμου…»

Πώς να διαφωνήσει κανείς με τον κύριο Οικονομίδη? Δεν μας επιτρέπεται πλέον να σπαταλάμε το brand μας στο όνομα μιας βαθιά ριζωμένης αντίληψης του τύπου: διαφήμισε στους ξένους τα αρχαία μας, θάρθουν να τα δουν αυτοπροσώπως, και δεν πάει νάναι «ότι νάναι» το γενικότερο πλαίσιο «ελληνικότητας» στο οποίο τα διαφημιστικά αυτά εντάσσονται…

Θα επιθυμούσα ο έλεγχος για το που παραδίνουμε τον πλούτο μας , σε ποιές παραγωγές δηλαδή παραχωρούμε τα μνημεία μας η/και βάζουμε κάποια χρήματα μας, να ενισχυθεί, όχι όμως προς την κατεύθυνση ενός στείρου πατριωτισμού, αλλά προς την κατεύθυνση του σωστού marketing—πώς δηλαδή θα πλασάρουμε καλύτερα το brand μας, τους εαυτούς μας, στην αγορά.

Θα επιθυμούσα οι φορείς που εμπλέκονται στη στήριξη ξένων παραγωγών στην Ελλάδα να εμφορούνται από τον ενθουσιασμό εφαρμογής αυτού του νέου ελληνικού brand, που μένει βέβαια να το οργανώσουμε. Προς τα πού θα θέλαμε να τείνουμε περισσότερο σήμερα? Προς τον απολλώνειο Γούντυ ή προς τη διονυσιακή Νία?

Να σημειώσω ότι το «Μεσάνυχτα στο Παρίσι» του απολλώνειου Γούντυ είδαν φέτος πάνω από 200.000 Έλληνες…Πολλοί νομίζω θα σταύρωναν Γούντυ!

*Η Ίρις Ζαχμανίδη έχει θητεία σε Σινεμά, Τηλεόραση, Πολιτισμό. Είναι σκηνοθέτης Ντοκιμαντέρ και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.