Σημερινά Ιουλιανά και Αποστασία

Σημερινά Ιουλιανά και Αποστασία

Η πεντηκοστή επέτειος της παραίτησης του Γεωργίου Παπανδρέου από την πρωθυπουργία της χώρας, γνωστή και ως "Αποστασία" αποδεικνύει πάνω απ όλα την ανάγκη των Ελλήνων για διχασμό, εξωτερικούς εχθρούς όπως και την ανάθεση ευθυνών σε τρίτους.

Παρότι οι περισσότεροι πρωταγωνιστές αυτής της κραυγαλέας περιπέτειας δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή, και η Ελλάδα του σήμερα δεν έχει καμία σχέση με τη Ελλάδα της εποχής εκείνης (τουλάχιστον δεν είχε μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2015), το να βασίσει κάποιος μια πολιτική ανάλυση πάνω στο συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός εγείρει αισθήματα πόλωσης και δεισιδαιμονίες που πενήντα χρόνια αργότερα ακόμα καλά κρατούν.

Το να αναλύσει κανείς τους λόγους που οδήγησαν σε μια τέτοια πόλωση είναι σα να ρίχνει λάδι στη φωτιά. Άρα η ασφαλέστερη ερμηνεία συνίσταται σε μια ανθρώπινη προσέγγιση των πρωταγωνιστών και στον τρόπο με τον οποίον τα πάθη τους εκτροχιάστηκαν συμπαρασύροντας το θυμικό ενός ολόκληρου λαού.

Ως επιπλέον δικλείδα ασφαλείας η ιστορία θα αποτυπωθεί από τη φωνή ενός πεντάχρονου αγοριού μέσα απο τα μάτια της εσωτερικής οικιακής βοηθού:

“Γιάνκα χορεύει και η Αννα Μαρία

Γιάνκα χορεύει με τον βασιλιά

Γιάνκα χορεύει κι η μικρή Αλεξία

Μέσα στα πανιά”.

Με τη λαική αυτή εκδοχή της μεγάλης επιτυχίας Τζερόνιμο Γιάνκα του Βαγγέλη Πααθανασίου και των Forminx, ενός δίσκου 45 στροφών που ξεσήκωνε σε χορευτικό παραλήρημα την νεολαία της Ελλάδος αλλά και της Ευρώπης, ο λαός γιόρταζε τη γέννηση της διαδόχου Αλεξίας, πρωτότοκου παιδιού του νεαρού βασιλιά Κωνσταντίνου Β που έλαβε χώρα την 10η Ιουλίου 1965.

Πέντε μέρες αργότερα, το απόγευμα της 15ης Ιουλίου η Ηρώδου Αττικού ο δρόμος που οδηγεί στα Ανάκτορα παρέμενε κλειστός στην κυκλοφορία. Σε μία παρεμφερή κατάσταση ασάφειας με τη σημερινή, όλοι οι παροικούντες αγκιστρωμένοι στα παράθυρα ατένιζαν την άδεια οδό αναμένοντας κάποιο σημάδι σε ότι αφορούσε την έκβασης των πολιτικών εξελίξεων.

Έξαφνα, η πρωθυπουργική λιμουζίνα διέσχισε με ιλιγγιώδη ταχύτητα τον δρόμο σε αντίστροφη κατεύθυνση στρίβοντας στη Βασιλίσσης Σοφίας δεξιά (προς το Καστρί- την πρωθυπουργική κατοικία). Από στόμα σε στόμα ακούστηκε “Παραιτήθηκε!” μες το σπίτι.

“Μα γιατί αρπάχτηκε μαζί του ο κύριος Παπανδρέου αφού τον αγαπάει τόσο πολύ;”, έθεσε αφελέστατα το ερώτημα που ταλάνιζε ολόκληρη τη χώρα η Βαγγελιώ, η εσωτερική οικιακή βοηθός που είχαμε στο σπίτι, προϊόν και σήμα κατατεθέν της πολιτικής της Αντιπαροχής του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Το ερώτημα έθεσε σε απάντηση της κατάφασης της κας Καρόλου (πρώτης κυρίας των τιμών), που κατευνάζοντας με μια συγκαταβατικό χάδι στο χέρι την ανησυχία της Βαγγελιώς για την επικείμενη κρίση ξεστόμισε “Μην φοβάσαι Βαγγελιώ, ο πρωθυπουργός αγαπάει τον βασιλέα σαν παιδί του!”.

Λίγο αργότερα, την ώρα που έπεφτε το σούρουπο ακούστηκε μια οχλοβοή που ρυθμικά διαδήλωνε: «Παπανδρέου! Παπανδρέου!» και «Δεν σε θέλει ο λαός παρ’ τη μάνα σου και μπρος!». Ένα ογκώδες συλλαλητήριο έστριψε τη γωνία οδεύοντας για το παλάτι. Στον κατήφορο της Ηρώδου Αττικού τους περίμενε παρατεταγμένη η αστυνομία. Και μπροστά από το παράθυρό μας άρχισε να πέφτει ξύλο- μια κατάσταση που θα γινόταν καθημερινότητα για τους επόμενους μήνες .

Ακριβώς την ίδια δήλωση σαράντα περίπου χρόνια αργότερα έκανε και ο πρώην βασιλέας Κωνσταντίνος επιτείνοντας περαιτέρω τη σύγχυση σε ότ αφορούσε όσα διαδραματίστηκαν μεταξά τους τον Ιούλιο εκείνο του 1965.

Η αποτύπωση των πολιτικών εξελίξεων που οδήγησαν με τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, τις αντιπαραθέσεις στα λεγόμενα Ιουλιανά δεν μπορούν να θεωρηθούν αντικειμενικές καθώς είναι αμφίσημες. Μερικοί αναφέρονται σε συνταγματικό πραξικόπημα απ την πλευρά των Ανακτόρων και άλλοι υπερασπίζονται την απόλυτη νομιμότητα του μονάρχη να μην μεσολαβήσει για την παραίτηση του Πέτρου Γαρουφαλιά από τη θέση του Υπουργού Εθνικής Αμύνης – η πεμπτουσία ή μήλον της έριδος αυτής της ιστορίας.

Μια ερώτηση που παραμένει μετέωρη για τους λόγους για τους οποίους χαράχθηκε το μέλλον της Ελλάδος. Μετά από η Ελλάδα είχε κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου και τα Ανάκτορα είχαν συμβάλλει τα μέγιστα στην επιρροή ψηφοφόρων.

Η σύγκρουση δυο προσωπικοτήτων

Και οι δυο ήταν αναμφισβήτητα αφοσιωμένοι στο καλό του τόπου ο καθένας από τη δική του οπτική γωνία. Συνάμα όμως με την “αγάπη της πατρίδος” υπήρχαν η εμμονή στην καλλιέργεια της δημόσιας τους εικόνας και η απόλυτη υποταγή στο ωραίο φύλλο.

Ο Γεώργιος Παπανδρέου μέσα από τη συμβίωση του με την μεγάλη Κυβέλη και τον καλλιτεχνικό της περίγυρο είχε δημιουργήσει μια θρυλική εικόνα, βασισμένη σε μία επική παρουσία και ρητορική, που συνέπαιρνε τα πλήθη και μάγευε τη νεολαία με κύριο σημείο αναφοράς τον ιστορικό «Λόγο της Απελευθέρωσης» , που απήγγειλε στην Πλατεία Συντάγματος το 1944.

Σε αντίθεση ο Κωνσταντίνος διέθετε την νεανική ενέργεια, που σε συνδυασμό με την αθλητική διάσταση εξέπεμπε “νιάτα”. Η είσοδος της προπορευόμενης ελληνικής αποστολής στο Ολυμπιακό Στάδιο της Ρώμης με σημαιοφόρο τον διάδοχο του κράτους, το χρυσό μετάλλιο στην ιστιοπλοΐα και η παρουσία του ως νεότερου μονάρχη στην Ευρώπη τον έθεταν στα μάτια μικρών και μεγάλων ως σταρ. Σιγοτραγουδώντας τους στίχους του Αλέκου Σακελλάριου ” Τ’ αγόρι μου, τ ‘αγόρι μου, γλυκό και τραγανό……….” αφιέρωνε στο νεαρό βασιλιά η Βαγγελιώ με τη φωτογραφία του τοποθετημένη στο κομοδίνο της, δίπλα στο κρεβάτι, αντικατοπτρίζοντας την φαντασίωση πολλών νεαρών γυναικών της εποχής εκείνης.

«Δεν είναι τυχαίο που η Τραγωδία και η Κωμωδία γεννήθηκαν σε αυτόν τον τόπο. Ο λαός τις κουβαλάει μέσα του και τις εναλλάσσει με τη μεγαλύτερη ευκολία» εξηγεί η ψυχολόγος Μαρία Γκογκορόση.

Ενώ ο ένας συμπλήρωνε τον άλλον, αγκαλιάζοντας σε απήχηση το πλατύ κοινό, επέτρεψαν σε ίντριγκες και αντιθέσεις και αβάσιμες κατηγορίες υπόπτου προελεύσεως να διαταράξουν την ομαλή εξέλιξη που μπορούσε να διαδραματιστεί στον τόπο επιφέροντας μια ρήξη που ακόμα και σήμερα θεωρείται ταμπού.

“Δημοκρατία και Δράμα είναι ταυτόσημες έννοιες στην ελληνική πραγματικότητα που εμφορούνται με ακραία ιδιότυπη ταυτότητα, μετακινούμενες μεταξύ δράματος και κωμωδίας ο πολιτικός βίος της χώρας μας άλλοτε σε κάνει να γελάς και άλλοτε να κλαις. Οι ακραίες αυτές συμπεριφορές υιοθετούνται εύκολα στον τόπο μας καθώς το ακραίο είναι πιο ελκυστικό, εφόσον το μέτρο απαιτεί μεγάλη ωριμότητα”.

Αποδείχτηκε ότι πενήντα χρόνια αργότερα η Δημοκρατία ή μάλλον οι διάφορες ερμηνείες της σε αυτόν τον τόπο συνεχίζουν να μας κοστίζουν όχι μόνο κοινωνική σύγχυση αλλά και μερικά δισεκατομμύρια ευρώ επί πλέον.

Μια ιδιόμορφη πραγματικότητα που δεν είναι συμβατή με αυτή των περισσοτέρων λαών.

Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα αποτελεί το πλέον πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια ‘το φταίξιμο του άλλου’ .

«Ένα άλλο χαρακτηριστικό του λαού μας είναι η επίρρηψη ευθύνης στους άλλους το οποίο μεταφράζεται με μια διπλή άρνηση: πρώτα της αποδοχής των ευθυνών των πράξεων μας και δεύτερον της αυτοκριτικής. Για οποιοδήποτε δεινό φταίνε οι άλλοι και όσο περισσότερο αρνούμαστε να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας, τόσο περισσότερο ψάχνουμε για εξωτερικούς εχθρούς . Εξ ου και το αγαπημένο άθλημα των Ελλήνων πολιτικών η δαιμονοποίηση».

Τα γεγονότα του 1965 χαρακτηρίζονται απο μια διπλή δαιμονοποοίηση, αυτή της βασίλισσας Φρειδερίκης ως παρασκηνιακής σκοτεινής δύναμης και του Ανδρέα Παπανδρέου ως επίσης παρασκηνιακής, ανατρεπτικής και ούτω καθ εξής…..

‘’H Δυτική Σκέψη χαρακτηρίζεται από το «ή». ‘Άσπρο ή Μαύρο, Αριστερός ή Δεξιός, ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Ένας απόλυτος διαχωρισμός που δημιουργεί πόλωση’’επισημαίνει η Κα Γκογκορόση

Αυτό συνέβη το 1965 με τον πρωθυπουργό της χώρας να δηλώνει στον μονάρχη « ή καθαιρείς τον Υπουργό ή παραιτούμαι» και τον μονάρχη να ανταποκρίνεται σε τελεσίγραφα.

Η Κα Γκογκορόση καταλήγει : ‘’Η Ανατολική Σκέψη προσδιορίζεται από το «και», μια έννοια που συμπεριλαμβάνει και δεν αποκλείει, που ενώνει και δεν διχάζει. Σήμερα η κυβέρνηση καλείται να εφαρμόσει τη σκεπτική του «και»’’.

Είμαστε άραγε έτοιμοι 50 χρόνια αργότερα να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη και να προχωρήσουμε επιτέλους ενωμένοι ; Η απάντηση θα αντικατοπτρίσει και τα κίνητρα μας!

Υ. Γ. Αργά το βράδυ της 15ης Ιουλίου, αφού καταλάγιασαν οι πρώτες ταραχές, η Βαγγελιώ εξέφρασε το πολιτική της τοποθέτηση: «Αχ, αν ο βασιλιάς είχε παντρευτεί τη Βουγιουκλάκη ο Κος Παπανδρέου δεν θα αρπαζόταν ποτέ μαζί του!»

*Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΟΥΣΣΟΥ είναι πρόεδρος του εξωραϊστικού συλλόγου ‘Ο Λυκαβηττός’ και ιδρυτικό μέλος του σωματείου  ‘Συμβίωση’ για την προάσπιση αστικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εχει επιτελέσει Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων.

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα