Καισαροπαπισμός

(Πηγή Φωτογραφίας: sooc)

Ήταν η δεξιά Κυβέρνηση της ΝΔ με υπουργό παιδείας τον Γ. Ράλλη αυτή που αφαίρεσε το δικαίωμα της εκκλησίας να αποφασίζει το πώς θα διδάσκονται τα κατ’ επίφαση θρησκευτικά στα σχολεία. Ήταν ο “λογιστής” Σημίτης που δεν υπολόγισε το πολιτικό κόστος και μας απάλλαξε από την αναγραφή του προσωπικού δεδομένου στις ταυτότητές μας. Οι προσδοκίες από την κυβερνώσα αριστερά περιορίστηκαν (από την ίδια την κυβέρνηση της αριστεράς) σε εσωτερικά ζητήματα όπως ο διαχωρισμός του κράτους από την εκκλησία. Δυστυχώς δεν υπήρξε ισχυρή βούληση ούτε στο συγκεκριμένο θέμα με αποτέλεσμα να ζούμε στο σουρεαλιστικό κράτος που ουσιαστικά έχει ως πολίτευμα την σοσιαλιστική θεοκρατία.

Ο απόλυτος άρχων είναι φυσικά ο ηγέτης της εκκλησίας. Μεταφέρει την άποψη του με ενδιάμεσο τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας και αν ζοριστεί πηγαίνει και τα λέει κατάμουτρα στον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Τον Πρωθυπουργό, ο οποίος λίγες ημέρες νωρίτερα από το βήμα της Βουλής στήριζε τον Νίκο Φίλη για την τολμηρή απόπειρά του να ταράξει τα νερά και να απειλήσει τα προνόμια της εκκλησίας. Ο ίδιος ο ιδιόρρυθμος Υπουργός, υποστήριζε μάλιστα ότι έχει τη σύμφωνη γνώμη του Πρωθυπουργού για όλα τα θέματα (Το Βήμα 25 Σεπτεμβρίου 2016).

Ο ιερέας δεν αρκέστηκε μόνο να διατηρήσει το status quo κινούμενος στο παρασκήνιο, όπως κάνουν οι κληρικοί εδώ και αιώνες μεταχειριζόμενοι δολοπλοκίες, σκευωρίες και άλλα όμορφα. Δήλωσε με εμφατικό τρόπο ποιος κάνει κουμάντο στη χώρα ανακοινώνοντας εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου τι μέλλει γενέσθαι. Προηγουμένως είχε απλώς απαξιώσει τον αρμόδιο Υπουργό λέγοντας ότι δεν συζητά μαζί του για θέμα που εμπίπτει στο χαρτοφυλάκιό του.

Ο πρωθυπουργός όχι μόνο άδειασε τον Νίκο Φίλη, αποδεχόμενος να συζητήσει αυτός με τον προκαθήμενο της Εκκλησίας της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα σάλπισε ισπανική υποχώρηση. Είναι απορίας άξιον για ποιό λόγο μπήκε εξ’ αρχής σ’ αυτή την διαδικασία, ενώ ήταν προδιαγεγραμμένο ότι θα φτάναμε στο σημείο “πίσω Γιάννη τα καράβια”. Έφερε μάλιστα και σε πολύ δύσκολη θέση τον Νίκο Φίλη, ο οποίος  νόμιζε μέχρι τότε ότι θα είναι ο πρώτος που θα σηκώσει το λάβαρο της αριστερής μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.

Κουβάλησε στη συνάντηση και τον παντελώς άσχετο με το θέμα Κυβερνητικό του εταίρο. Τον άνθρωπο που φίλησε επιδεικτικά το χέρι του Αρχιεπισκόπου τις ημέρες που μαίνονταν η μάχη με τον Φίλη. Δεν ήταν προφανώς οι διπλωματικές αρετές του κου. Καμμένου που τον έκαναν απαραίτητο στη συνάντηση.

Ακόμη και αν δεν σκέφτηκε τον παλαιό του συνοδοιπόρο, στηρίζοντας τις εκλογικές  ανάγκες του νέου του φίλου, ο Πρωθυπουργός όφειλε να είναι πιο προσεκτικός για το ποιόν άνθρωπο καλεί σε διάλογο. Αυτόν που στην πρόσφατη επιστολή του διερωτάται “Τι πολίτευμα θα θέλαμε:” για να απαντήσει αμέσως μετά: “ Ασφαλώς όχι αυτό που ζήσαμε στη νεώτερη Ελλάδα μέχρι σήμερα” για να συνεχίσει με εξηγήσεις που επιχειρούν να θολώσουν λίγο την προαναφερθείσα θέση του.

Η Εκκλησία ασφαλώς εκφράζει μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Ουδείς την διώκει. Τουναντίον το κράτος παρέχει διευκολύνσεις προκειμένου οι πολίτες που το επιθυμούν να εκτελούν με ευκολία τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Η ωμή παρέμβαση του Ιερώνυμου όμως σε κοσμικά θέματα, θεωρείται περίπου αυτονόητη για το εγχώριο θεοκρατικό καθεστώς. Τόσο αυτονόητη που ακόμη και ένα κόμμα που αυτοπροσδιορίζεται ως ριζοσπαστική αριστερά, δεν τολμά να ορθώσει το ανάστημά του.

Το έκαναν πριν απ’ αυτούς και για σοβαρότερα θέματα, κόμματα που βασίζονταν στο συντηρητικό κομμάτι της κοινωνίας. Όχι επειδή ήταν σατανιστές ή εχθροί της εκκλησίας αλλά διότι επεδίωκαν τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού κράτους. Η -έστω αυτοπροσδιοριζόμενη- αριστερά απογοητεύει με την ατολμία της και αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει καμία ιδεολογία που να υποκινεί τις πράξεις της. Είναι ικανή να συμβιβαστεί με όλους και για όλα. Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ότι οι Έλληνες κομουνιστές μπορούσαν άνετα να συνδυάζουν τον κομουνισμό με την Ορθόδοξη πίστη και κυρίως με την εκκλησία. Τώρα μάθαμε ότι δεν έχουν και πρόβλημα να μοιραστούν μαζί της και την κοσμική εξουσία.

*Με τον όρο Καισαροπαπισμός που αναπτύχθηκε ιδιαίτερα τον 14ο, 15ο και 16ο αιώνα, εννοείται ο συνδυασμός της πολιτειακής κοσμικής διακυβέρνησης μετά της θρησκευτικής πνευματικής εξουσίας της χριστιανικής εκκλησίας. Στην πραγματικότητα με τον όρο αυτό αντιτάχθηκε εκ μέρους της Παπικής εκκλησίας η αυτοτέλεια της κοσμικής πολιτείας. Στην δε προωθημένη του μορφή ο καισαροπαπισμός είναι πολιτική θεωρία του Πολιτειακο-θεοκρατικού συστήματος όπου ο Ηγεμόνας, (Αυτοκράτορας, Καίσαρας, Βασιλέας κ.λπ.), είναι ταυτόχρονα κεφαλή της εκκλησίας (πάπας, πατριάρχης, ενίοτε και αρχιεπίσκοπος). Στην αντίθετη μορφή του το σύστημα ορίζεται ως παποκαισαρισμός , Θεοκρατικο-πολιτειακό σύστημα, ή θεοκρατία όπου εδώ οι εκκλησιαστικοί οργανισμοί διατηρούν τον έλεγχο του κράτους.

Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).