Ζουν και βασιλεύουν η κλοπή στην αντλία και το λαθρεμπόριο στα καύσιμα

Όσοι έχουν το κουράγιο να παίρνουν στα σοβαρά τις προεκλογικές εξαγγελίες και τις προγραμματικές δηλώσεις που κάνουν οι νέες κυβερνήσεις στη Βουλή, θα θυμούνται ίσως ότι η τωρινή κυβέρνηση είχε δεσμευθεί να πατάξει τη λαθρεμπορία στον τομέα των καυσίμων, υπολογίζοντας μάλιστα ότι θα εξασφαλίσει έτσι διαφυγόντα έσοδα μέχρι και 2,5 δις. ευρώ (!) το χρόνο, με βάση τη σχετική μελέτη του πρώην αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών και νυν Εξωτερικών Δημήτρη  Μάρδα.

Η αγορά και εκείνοι που γνωρίζουν το χώρο δεν ενστερνίστηκαν ποτέ τους υπολογισμούς και τα νούμερα αυτά (μια ρεαλιστική εκτίμηση του Συνδέσμου των εταιρειών Πετρελαιοειδών κάνει λόγο για 250 – 300 εκατ. το χρόνο), ωστόσο είναι κοινός τόπος ότι το λαθρεμπόριο υπάρχει και αποτελεί καρκίνωμα όχι μόνον για τα έσοδα του κράτους, αλλά και για την ομαλή λειτουργία της αγοράς: Όποιος λειτουργεί εντός των πλαισίων του νόμου πιέζεται αφόρητα από τον αθέμιτο ανταγωνισμό εκείνων που εξασφαλίζουν παράνομα κέρδη, με αποτέλεσμα να κλείνουν υγιείς επιχειρήσεις και να μένουν όσες ειδικεύονται στις λαθροχειρίες.

Ας μην είναι λοιπόν 2,5 δις. τα χρήματα που θα βάλει στο ταμείο ο κ. Αλεξιάδης αν καταπολεμήσει τη λαθραία διακίνηση. Γιατί δεν «κυνηγάει» τα 250 – 300 εκατ. το χρόνο; Είναι λίγα; Είναι σαν να βγάζει κάθε χρόνο σε δημοπρασία τις τηλεοπτικές άδειες και να βρίσκει πάντα υπερθεματιστές να πληρώνουν τα λεφτά που πλήρωσαν φέτος…

Το απολύτως εξοργιστικό είναι ότι τα βήματα για να λειτουργήσει ένα φερέγγυο σύστημα ελέγχου έχουν από παλιά σχεδιαστεί, κάποια έχουν ήδη γίνει, αλλά εκείνα που μένουν «κουτσά» ή μετέωρα δεν επιτρέπουν την παραμικρή αποτελεσματικότητα.

Για να γίνει κατανοητός ο τραγέλαφος, αρκεί να αναφερθεί ότι σήμερα έχουν εγκατασταθεί συστήματα ελέγχου εισροών – εκροών όγκου καυσίμων στα περισσότερα σημεία διακίνησης και συγκεκριμένα στο 99% των πρατηρίων. Για να εγκατασταθούν τα συστήματα αυτά, οι εταιρείες έχουν πληρώσει περίπου 90 εκατ. ευρώ. Κι όμως, οι αποκλίσεις που καταγράφονται από τα συστήματα ελέγχου δεν αξιοποιούνται καθόλου, αφού η αρμόδια Γενική Γραμματεία δεν έχει τον τρόπο να κάνει επεξεργασία και αξιοποίηση των στοιχείων που φτάνουν σε αυτήν.

Επιπλέον, το σύστημα εισροών – εκροών δεν λειτουργεί στις φορολογικές αποθήκες των εταιρειών αν και έχει εγκατασταθεί από το Μάιο του 2016.

Αλλά και αν καταστεί εφικτό κάποια στιγμή να γίνεται επεξεργασία των στοιχείων – που ήδη αποστέλλονται – από το Υπουργείο Οικονομικών, και πάλι το σύστημα διακίνησης θα μείνει με ορθάνοιχτα «παράθυρα», εάν δεν συμπληρωθεί το θεσμικό πλαίσιο: Εκκρεμεί η έκδοση ΚΥΑ για μαρίνες, εργοτάξια, χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων, ΚΤΕΛ και ελεύθερες αποθήκες καυσίμων, όπως επίσης – και πολύ σημαντικό – για τις προδιαγραφές και τη διαδικασία εγκατάστασης GPS στα βυτιοφόρα, ώστε να παρακολουθούνται on time οι ποσότητες που φεύγουν από τα διυλιστήρια.

Κυρίως όμως, όπως βεβαιώνουν όσοι δραστηριοποιούνται στο χώρο και έχουν γνώση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, τίποτα δεν πρόκειται να γίνει εάν δεν βγούν στους δρόμους τα κλιμάκια ελέγχου που θα δώσουν το μήνυμα ότι το κράτος είναι παρόν.

Οι κινήσεις αυτές δεν αποτελούν κάποια κρυφή συνταγή που αγνοούν οι έχοντες την κυβερνητική ευθύνη για τον τομέα. Είναι, αντίθετα, οι μονότονα επαναλαμβανόμενες προτάσεις των φορέων του κλάδου. Προς τι λοιπόν η καθυστέρηση; Κι αν για άλλες «μεγάλες» πολιτικές μας εμποδίζουν τα μνημόνια των δανειστών ή κάποια ιδεολογική δυσανεξία σε επιβαλλόμενες μεταρρυθμίσεις, εδώ τι μας κωλύει;

*Ο Θοδωρής Παναγούλης είναι δημοσιογράφος.