Οι θεωρίες συνωμοσίας κατασκευάζουν τρομοκράτες

Ο πολιτικός κόσμος εξέφρασε τον αποτροπιασμό του για την δολοφονική επίθεση κατά του Λουκά Παπαδήμου. Παραβλέποντας τα δηλητηριώδη σχόλια στο διαδίκτυο, τα οποία καλλιέργησε ο φανατισμός και η ακραία ρητορική με την οποία μερίδα του πολιτικού κόσμου υπερασπίζονταν υποτίθεται τα λαϊκά συμφέροντα έναντι των “προδοτών”, έχει τη σημασία του ότι η κοινή γνώμη έδειξε γενικώς αποστασιοποιημένη από το γεγονός.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Λουκάς Παπαδήμος είχε καταστεί στόχος από εκείνους που κατά παράδοση συνδέουν και συνδυάζουν πρόσωπα και γεγονότα με σκοτεινές υποθέσεις και συνωμοσίες που εξάπτουν τη φαντασίωση του κόσμου. Κατ’ αυτό τον τρόπο η προσφορά στην πατρίδα ενός ανθρώπου-με τη βοήθεια των ακραίων λαϊκιστών- έγινε συνώνυμο με την προδοσία και την προσπάθεια “κύκλων” που θέλουν να… πλήξουν τα συμφέροντα του ελληνικού λαού. Επί αυτού του αφηγήματος ξεκίνησαν συνειδητά να προσφέρουν φαντασιώσεις με το αζημίωτο, σε μια κοινωνία που είχε “εκπαιδευθεί” να θεωρεί τις πεποιθήσεις του αληθινές, και πάνω σ’ αυτές να κατασκευάζει θεωρίες συνωμοσίας.

Και το πέτυχαν με σχετική ευκολία με άλλοθι τη κρίση που εκείνη την περίοδο είχε κορυφωθεί. Άλλωστε στη βάση αυτών των θεωριών πορεύεται επί δεκαετίες η χώρα και σ’ αυτή τη βάση συνεχίζει να λειτουργεί το πολιτικό σύστημα. Το αποτέλεσμα αυτής της πολυετούς αδυναμίας προβληματισμού και δημιουργικής σκέψης, οδήγησε τη χώρα στη σημερινή κατάσταση και σε μια τρομοκρατική επίθεση που προετοιμαζόταν καιρό και ήταν αναπόφευκτο ότι κάποτε θα εκδηλωνόταν. 

Ο Λουκάς Παπαδήμος ήταν ο “ιδανικός” στόχος μια και εκτός του ότι ήταν ο πρωθυπουργός που συνδέθηκε με το PSI (αυτό για το οποίο οι μισοί κατηγορούν τους άλλους μισούς για “εθνική προδοσία” χωρίς να γνωρίζουν τι είναι), επί των ημερών του ως διοικητού της Τράπεζας της Ελλάδος η Ελλάδα εντάχθηκε στην ΟΝΕ και την ευρωζώνη. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς γιατί όλα αυτά μαζί συνιστούν ένα “βεβαρημένο” ιστορικό. Κατά συνέπεια δεν είναι τυχαίο το πλαίσιο που είχε διαμορφώσει ο λαϊκισμός. Άλλωστε εντός αυτού του πλαισίου-για το οποίο ευθύνες έχουν όλα τα πολιτικά κόμματα- “τσαλακώθηκαν” πολιτικοί, κόμματα, δημοσιογράφοι και ο επιχειρηματικός κόσμος.  Και επί αυτού του πλαισίου που το ίδιο το πολιτικό σύστημα δημιούργησε- με τη συμμετοχή όσων σήμερα εμφανίζονται ως “εθελοντές της αγάπης”- απομυθοποιούνται καθημερινά οι θεσμοί προς όφελος των ακραίων και των λαϊκιστών. Γιατί πως να εξηγηθεί διαφορετικά η αποστροφή του κόσμου για την πολιτική, τους πολιτικούς, τα κόμματα και τους δημοσιογράφους; Μήπως δεν είναι αποτέλεσμα αυτών των θεωριών συνωμοσίας το γεγονός ότι από κάλπη σε κάλπη λιγοστεύουν οι ψηφοφόροι; Ή μήπως είναι τυχαίο ότι η τρομοκρατία έχει συμπαθούντες που στην πρώτη ευκαιρία σπεύδουν να αποθεώσουν εγκλείστους για δολοφονίες;

Είναι προφανές ότι, η χώρα διολισθαίνει διαρκώς σε καταστάσεις που επαναφέρουν στις μνήμες τον εθνικό διχασμό. Το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, με τη συμβολή όλων ανεξαιρέτως ασχολούνται με τα δημόσια πράγματα, είναι τοξικό και ως εκ τούτου επικίνδυνο. Αυτό που συνέβη στον Λουκά Παπαδήμο, πέραν των άλλων που προαναφέρθηκαν, εκθέτει διεθνώς την Ελλάδα και στέλνει το μήνυμα ότι όσοι ασχολούνται με την επιχειρηματικότητα αντιμετωπίζονται ως “εχθροί” του λαού. Το χειρότερο δε είναι ότι όλα και όλοι συνδέονται με τρόπο σκοτεινό μέσα από τη συνωμοσιολογική ερμηνεία του “καλού” και του “κακού”. Όπου στη θέση τους ενός ή του άλλου τοποθετούνται, κατά το δοκούν, έννοιες που αντιστοιχούν στην οργάνωση των ορίων του συστήματος και των φαντασιώσεων που κατευθύνουν τις αντιδράσεις του κόσμου.

Η επίθεση που δέχθηκε ο πρώην πρωθυπουργός είναι απόρροια των θεωριών συνωμοσίας που γεννά η “αβαθής ιδεολογία” του λαϊκισμού. Ωστόσο, με δεδομένη τη διεθνή αναγνώριση και το κύρος που συνοδεύει τον Λ. Παπαδήμο, η επίθεση και η συμπεριφορά μιας μερίδας του πολιτικού κόσμου αξιολογούνται από ένα κύκλο ανθρώπων από τους οποίους εξαρτάται η επιστροφή της χώρας στη κανονικότητα. Πόσο μάλλον όταν γνωρίζουν ότι ανέλαβε, σε μια δύσκολη στιγμή για την Ελλάδα, να κάνει αυτό που- είτε γιατί δεν μπορούσαν είτε γιατί δεν ήθελαν- να κάνουν οι πολιτικοί. Αυτός ακριβώς ο λόγος θα έπρεπε να προβληματίσει κυβέρνηση και αντιπολίτευση ώστε αντί να αναλίσκονται σε στείρες αντιπαραθέσεις να συμφωνήσουν ώστε από κοινού να βάλουν τέλος στις θεωρίες συνωμοσίας που “δικαιολογούν” τη βία και τη καθιστούν συνώνυμο με την απονομή της δικαιοσύνης.   

*O Χάρης Παυλίδης είναι δημοσιογράφος του News 24/7 και πολιτικός σχολιαστής στο Κανάλι 1