Δέκα χρόνια μετά την καταστροφή, η Πάρνηθα αναπνέει

Δέκα χρόνια μετά την καταστροφή, η Πάρνηθα αναπνέει

Δέκα χρόνια πριν η Πάρνηθα καιγόταν. Η οικολογική καταστροφή στο βουνό που δίνει ζωή στην Αθήνα ήταν τεράστια. Σήμερα, η Πάρνηθα φαίνεται ότι αναγεννάται από τις ίδιες της τις στάχτες. Και πρέπει να προστατευτεί (Φωτογραφίες: Νίκος Παλαιολόγος, Sooc.gr)

Το ημερολόγιο δείχνει 28 Ιουνίου 2007. Πάνω από την Αθήνα, πλανιέται ένα μεγάλο σύννεφο καπνού. Οι στάχτες είναι παντού. Ο βασικός πνεύμονας οξυγόνου της πρωτεύουσας, η Πάρνηθα, έχει παραδοθεί στις φλόγες. Κανείς, δεν μπορεί εκείνη την ημέρα να φανταστεί το μέγεθος της καταστροφής που συντελείται.

Η φωτιά κατέστρεψε περίπου το 1/5 της περιοχής Natura της Πάρνηθας. Από τα 48.744 στρέμματα γης που έγιναν στάχτη, τα 36.338 ήταν τμήματα του Εθνικού Δρυμού και τα 27.200 στρέμματα ήταν μέρος της περιοχής Natura. Η δενδρώδης και θαμνώδης βλάστηση της περιοχής αυτής κάηκε ολοσχερώς. Το βουνό έμεινε γυμνό να στέκει πάνω από την τσιμεντούπολη. Το 62% του ελατόδασους της Πάρνηθας είχε μετατραπεί σε αποκαΐδια.

 

Θύματα της μεγάλης φωτιάς και ένα πολύ μεγάλο μέρος των ζώων που κατοικούσαν το βουνό. Θηλαστικά, πτηνά, χελώνες, ερπετά, δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν από την πύρινη λαίλαπα. Τα περίφημα κόκκινα ελάφια της Πάρνηθας μειώθηκαν σημαντικά, καθώς περίπου 30 με 50 από αυτά βρέθηκαν είτε καμένα, είτε νεκρά από ασφυξία.

 

«Ήταν φοβερό το θέαμα. Κάποιοι έβαλαν τα κλάματα με αυτό που είδαν ανεβαίνοντας. Ένα δάσος που το θυμάσαι καταπράσινο, να το βλέπεις αποκαΐδια και μάλιστα σε τέτοια έκταση, ήταν ένα σοκ που δεν νομίζω ότι το είχε ζήσει κανείς» λέει χαρακτηριστικά στο ντοκιμαντέρ της WWF για τη συμπλήρωση 10 χρόνων από τη μεγάλη φωτιά, ο Σπύρος Κρεμεζής, γραμματέας των Εθελοντών Δασοπυροπροστασίας Αττικής.

 

Με αφορμή την συμπλήρωση δέκα χρόνων από τη μεγάλη πυρκαγιά, η WWF οργάνωσε ένα οδοιπορικό στην Πάρνηθα, στα σημεία που κάηκαν και γίνεται προσπάθεια να αναγεννηθούν.

 

Δύο με τρεις γενιές για να ξαναδούμε το ελατοδάσος

Μιλώντας στο News 24/7 ο Γιώργος Μαυρογεώργος, Πρόεδρος των Εθελοντών Δασοπροστασίας Αττικής, σημειώνει: «Είναι σαφές ότι έγινε τεράστια ζημιά. Υπήρξαν αναδασωτικές προσπάθειες και έργα ώστε να προστατευτεί η περιοχή ως προς τη διάβρωση. Έγιναν και γίνονται οι αναδασωτικές προσπάθειες, υπάρχει όμως αποτέλεσμα και από τη φυσική αναγέννηση. Τα πράγματα επανέρχονται αλλά με έναν αργό ρυθμό. Το ελατοδάσος θα κάνουμε δύο με τρεις γενιές να το ξαναδούμε αν το ξαναδούμε. Το πευκοδάσος θα το δούμε σε 20-30 χρόνια».

 

Ο Κώστας Δημόπουλος, πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, τονίζει στο News 24/7: «Ο αριθμός των ελαφιών πλέον αυξήθηκε. Προχωράμε σε τεχνικές αναδασώσεις προκειμένου να επανέλθει το ελατοδάσος. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα προδάσος κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα δαπανηρό, αλλά η φυσική αναγέννηση μας βοηθάει, κυρίως στη βόρεια πλευρά. Έχουμε καταφέρει με τα ξυλοφράγματα να κρατήσουμε το χώμα και σταδιακά η βλάστηση ξαναβγαίνει. Έχει βγει και ένα πολύ ωραίο δάσος κυπαρισσιού. Το βουνό έχει αρχίσει σιγά σιγά και πρασινίζει ξανά».

 

Από το 2007 μέχρι σήμερα, έχουν αναδασωθεί 196.654 φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης, 193.000 φυτάρια μαύρης πεύκης και 800 φυτάρια χνοώδους δρυός, σε μια συνολική επιφάνεια 4.567 στρεμμάτων.

 

Έχουν δαπανηθεί περίπου 4 εκατομμύρια ευρώ και έχουν γίνει συνολικά 21 εργολαβικές εργασίες, μετά από διαγωνισμούς, με στόχο να αποκατασταθεί το οικοσύστημα της περιοχής το συντομότερο δυνατό. Περίπου 180.000 φυτά, βρίσκονται στο Δασικό Φυτώριο της Πάρνηθας, με σκοπό να αναδασωθούν το επόμενο διάστημα.

 

«Δέκα χρόνια μετά, η Πάρνηθα αναγεννάται από τις στάχτες της, με τους ανθρώπους που είναι ταγμένοι στην προστασία της να μην το βάζουν κάτω. Το παράδειγμα της μας θυμίζει ότι όταν υπάρχει θεσμική και συμβολική θωράκιση, συντονισμός όλων των φορέων και κινητοποίηση από τους πολίτες, είναι δυνατόν να δούμε την ελπίδα να ανθίζει έστω και μετά από μια τόσο μεγάλη καταστροφή. Με την αντιπυρική περίοδο να έχει ξεκινήσει “καυτά”, ας είμαστε όλοι σε εγρήγορση για να μην ξαναζήσουμε ποτέ κάτι παρόμοιο» σημειώνει ο Δημήτρης Καραβέλλας, Γενικός Διευθυντής της WWF Ελλάς.

 

Φωτιές θα έχουμε πάντα. Να είμαστε σε εγρήγορηση

Μιλώντας για μια πιθανή νέα πυρκαγιά, ο κ. Μαυρογεώργος ξεκαθαρίζει. «Βρισκόμαστε στην Ελλάδα. Έχουμε μεσογειακό οικοσύστημα. Φωτιές είχαμε, έχουμε και θα έχουμε. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να περιορίσουμε τις ζημιές που προκαλούν. Μεγάλο ποσοστό των πυρκαγιών προκαλούνται από αμέλεια. Για παράδειγμα άνθρωποι που κάνουν ηλεκτροκόληση σε μέρες υψηλής επικινδυνότητας, εργασίες με τροχούς… Αυτά είναι υπαρκτά παραδείγματα. Το κλειδί είναι η εγρήγορση του κόσμου. Να έχουμε πολίτες που θα συμμετέχουν στην πρόληψη αλλά και θα ειδοποιήσουν γρήγορα σε μια πιθανή πυρκαγιά.  Είναι αλήθεια ότι ο μηχανισμός λειτουργεί στα όριά του, η χρηματοδότηση και η στελέχωση δεν είναι αυτή που θα έπρεπε. Πλην όμως δεν υπάρχει πουθενά μηχανισμός που να μπορεί να αντιμετωπίσει τέτοια πυρκαγιά όπως αυτή του 2007. Το στοίχημα είναι η πρόληψη και η εγρήγορση. Να υπάρχουν πυροφυλάκια, να γίνεται καθαρισμός χωραφιών. Να περιορίζεται δηλαδή η ζημιά που μπορεί να προκληθεί από μια πιθανή πυρκαγιά».

 

Δείγμα της μεγάλης κινητοποίησης που υπήρξε για την , είναι το πλήθος των ανθρώπων που εθελοντικά συντάχθηκαν στον αγώνα για την αναδάσωση της Πάρνηθας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της WWF, παραπάνω από 2.500 εθελοντές εγγράφηκαν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας http://parnitha.wwf.gr, δηλώνοντας συμμετοχή στις αναδασωτικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Από τα χέρια τους, αναδασώθηκαν  16.101 φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης , ενώ πραγματοποιήθηκαν και 13 εθελοντικές αναδασωτικές δράσεις σε συνεργασία με τρίτους  φορείς (εταιρείες, συλλόγους, οργανισμούς).

 

Με στόχο να προστατευτεί η περιοχή, έχουν γίνει περίπου 1.913 χλμ. κορμοδεμάτων και κλαδοπλεγμάτων, δηλαδή αντιδιαβρωτικών έργων που βοήθησαν  στη συγκράτηση του επιφανειακού εδάφους, και απέτρεψαν τις πλημμύρες, τη συγκράτηση και διήθηση των νερών της βροχής και την προστασία των καμένων εκτάσεων από περαιτέρω υποβάθμιση. Παράλληλα, έχουν υλοποιηθεί αντιπλημμυρικά έργα, με 43 λιθοπλήρωτα συρματοκιβώτια και 5.960 ξυλοφράγματα.

 

Η Πάρνηθα, δέκα χρονιά μετά την καταστροφή, είναι σε τροχιά επαναφοράς. Σε αυτό όμως χρειάζεται να βοηθήσουν όλοι. Οι οργανώσεις και οι εθελοντές συνεισφέρουν σημαντικά στην βελτίωση της κατάστασης και την αναγέννηση του οικοσυστήματος, όμως η ευθύνη βρίσκεται και στα χέρια των επισκεπτών. Ο σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον και η σωστή συμπεριφορά είναι εξίσου σημαντικός παράγοντας. Έτσι κι αλλιώς, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως μπορεί να αρκεί η γόπα ενός τσιγάρου για να καταστραφούν όλα ξανά.

(Φωτογραφίες: Νίκος Παλαιολόγος, Sooc.gr)

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα