Κρήτη: Κινδυνεύει η ιστορική γέφυρα – Την έφτιαξε ο Μοροζίνι, την καταστρέφουμε εμείς

Σοβαρό πρόβλημα στη γέφυρα στην Αγία Ειρήνη, στα Σπήλια, και φυσικά κίνδυνο για όσους περνούν από εκεί καθημερινά, προκαλεί η ενέργεια κατοίκου της περιοχής που – άκουσον άκουσον – για να ποτίσει την καλλιέργειά του, έχει κρεμάσει το λάστιχο πάνω από τη γέφυρα με αποτέλεσμα το νερό πέφτει σε συγκεκριμένο σημείο, εδώ και καιρό, καταστρέφοντας το μνημείο!

Το ιστορικό αυτό μνημείο του Μοροζίνι κινδυνεύει πραγματικά από ασυνείδητους οι οποίοι, ανενόχλητοι, να κάνουν τη δουλειά τους, καταστρέφοντας το και αδιαφορώντας για τους διερχόμενους, καθημερινά, από το σημείο αυτό…

Οι κάτοικοι της περιοχής κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και ζητούν την παρέμβαση των αρμόδιων αρχών.

Η ιστορία της γέφυρας

Η υδατογέφυρα της Αγίας Ειρήνης είναι η μεγαλύτερη κατασκευή σε όλο το μήκος του Βενετσιάνικου Υδραγωγείου του Μοροζίνι το οποίο μετέφερε το νερό στην πόλη του Ηρακλείου.

Όπως αναφέρει το rural-heraklion.gr, ο Χάνδακας, το σημερινό Ηράκλειο είχε πάντοτε πρόβλημα λειψυδρίας. Ως τον 17ο αι. η πόλη υδρευόταν από πηγάδια με υφάλμυρο νερό, μικρές κρήνες και υδατοδεξαμενές που συγκέντρωναν τα νερά της βροχής. Το 1639 γνωρίζουμε ότι υπήρχαν 1270 πηγάδια και 273 δεξαμενές. Η διοχέτευση πηγαίου νερού στην κρήνη που σώζεται στη σημερινή πλατεία Κορνάρου από τον capitan generale Gian-Matteo Bembo το 1552 δεν έλυσε το πρόβλημα. Το υδραγωγείο, που στο εσωτερικό της πόλης διερχόταν από μια τρίλοβη γέφυρα, στη σημερινή πλατεία “Τρεις Καμάρες”, τροφοδοτούσε την Κρήνη που διατηρεί ως τις μέρες μας το όνομα του προβλεπτή Morosini στην Piazza delle Biade, σημερινή πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου ή επί το λαϊκότερο “Λιοντάρια”.

Ο γενικός προβλεπτής Φραγκίσκος Μοροζίνι σχεδίασε και υλοποίησε, με τη συνδρομή των μηχανικών Zorzi Corner, Raffaello Monnani και Francesco Basilicata, το μεγαλεπίβολο έργο της υδροδότησης, με την κατασκευή ενός υδραγωγείου μήκους 15 περίπου χιλιομέτρων, το οποίο μετέφερε τα νερά διαφόρων πηγών από τις βόρειες πλαγιές του Γιούχτα. Το έργο διήρκεσε 14 μόλις μήνες και εγκαινιάστηκε την ημέρα της εορτής του πολιούχου Αγίου Μάρκου, στις 25 Απριλίου του 1628.

Η κρήνη έχει μια πολύλοβη δεξαμενή κοσμημένη με ανάγλυφες παραστάσεις από το θαλάσσιο βασίλειο (τρίτωνες, δελφίνια, μυθολογικά τέρατα, θαλάσσιους δαίμονες) καθώς και οικόσημα. Το νερό έτρεχε από το στόμα τεσσάρων αξονικά τοποθετημένων λεόντων, που στηρίζονταν σε βάθρο στο κέντρο της κρήνης και υποβάσταζαν μαρμάρινη λεκάνη. Την αρχική κατασκευή επέστεφε μαρμάρινο άγαλμα του Ποσειδώνα σε κλίμακα μεγαλύτερη της φυσικής, γι’ αυτό και το μνημείο συχνά αποκαλούνταν Κρήνη του Γίγαντα ή Τζιγάντε. Αν και σήμερα δε βρίσκεται σε λειτουργία, διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση, με εξαίρεση το άγαλμα του Ποσειδώνα που καταστράφηκε, είτε από σεισμό, είτε από ανθρώπινο χέρι κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κατοχής της πόλης.