Ο Τραμπ σκέφτεται να απελάσει τον Μασκ από τις ΗΠΑ – Μπορεί να το κάνει;

Ποιο κοινό σημείο έχουν ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ένας υποψήφιος για το αξίωμα του δημάρχου της Νέας Υόρκης και μια κωμικός; Η απέλασή τους από τις ΗΠΑ. Κι αυτό, διότι τις τελευταίες εβδομάδες, ο Ντόναλντ Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι η αμερικανική τους υπηκοότητα ενδέχεται να κινδυνεύει.

Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο απέλασης του Ίλον Μασκ, απείλησε να συλλάβει τον Ζοχράν Μάμντανι και ανήρτησε στα κοινωνικά δίκτυα ότι εξετάζει σοβαρά την αφαίρεση της υπηκοότητας της Ρόζι Ο’Ντόνελ.

Οι δηλώσεις αυτές έρχονται ενώ η διοίκησή του μοιράζεται ευρύτερα σχέδια για να δοθεί προτεραιότητα στην απονατοποίηση, τη νομική διαδικασία για την αφαίρεση της υπηκοότητας από άτομα.

Τι ακριβώς είπε ο Τραμπ, πόσο πιθανό είναι να συμβεί κάτι τέτοιο και ποιο είναι το ευρύτερο πλαίσιο γύρω από αυτές τις δηλώσεις; Ας δούμε μερικές βασικές ερωτήσεις και απαντήσεις.

Τι είπε ο Τραμπ;

Ρωτήθηκε από δημοσιογράφο νωρίτερα αυτόν τον μήνα εάν θα απελάσει τον Μασκ, με τον Τραμπ να απαντά: «Δεν ξέρω, θα πρέπει να το κοιτάξουμε».

Έκανε παρόμοια δήλωση όταν ρωτήθηκε από άλλο δημοσιογράφο τι θα έκανε αν ο Μάμντανι παραβιάσει τους κανονισμούς της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων των ΗΠΑ στη Νέα Υόρκη.

«Θα πρέπει να τον συλλάβουμε. Κοίτα, δεν χρειαζόμαστε κομμουνιστή σε αυτή τη χώρα, αλλά αν έχουμε έναν, θα τον παρακολουθώ πολύ προσεκτικά για το καλό του έθνους. Πολλοί λένε ότι είναι εδώ παράνομα. Θα εξετάσουμε τα πάντα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τραμπ.

Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Μάμντανι είναι παράνομα στη χώρα, αν και ένας συντηρητικός νομοθέτης έχει ζητήσει έρευνα για την υπηκοότητά του.

Ο Μασκ και ο Μάμντανι είναι και οι δύο πολιτογραφημένοι Αμερικανοί πολίτες. Ο Μασκ γεννήθηκε στην Πρετόρια της Νότιας Αφρικής και απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα το 2002, σύμφωνα με βιογραφίες του δισεκατομμυριούχου. Ο Μάμντανι γεννήθηκε στην Καμπάλα της Ουγκάντας και απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα το 2018.

Όσον αφορά την Ο’Ντόνελ, ο Τραμπ ανήρτησε στο Truth Social ότι η κωμικός «δεν είναι προς το συμφέρον της μεγάλης μας χώρας».

«Σκέφτομαι σοβαρά να της αφαιρέσω την υπηκοότητα», έγραψε ο Τραμπ, χαρακτηρίζοντας την Αμερικανίδα ηθοποιό ως «απειλή για την Ανθρωπότητα».

Ήταν η τελευταία βολή σε μια μακρόχρονη κόντρα μεταξύ του Τραμπ και της Ο’Ντόνελ που συχνά εκδηλώνεται στα κοινωνικά δίκτυα. Ο Τραμπ δεν έχει διευκρινίσει ποιο ήταν το κίνητρο για την τελευταία του ανάρτηση.

Η Ο’Ντόνελ, που μετακόμισε στην Ιρλανδία με το 12χρονο παιδί της τον Ιανουάριο, είχε πρόσφατα επικρίνει τον τρόπο που η διοίκηση του Τραμπ χειρίστηκε τις καταστροφικές πλημμύρες στο Τέξας. Η Ο’Ντόνελ είχε δηλώσει νωρίτερα φέτος ότι ήταν στη διαδικασία απόκτησης ιρλανδικής υπηκοότητας, καθώς έχει Ιρλανδούς παππούδες.

Μπορεί να τους απελάσει;

Ο αμερικανικός νόμος που χρησιμοποιείται για την αφαίρεση της υπηκοότητας πολιτογραφημένων Αμερικανών προβλέπει δύο βασικούς λόγους για τέτοιες περιπτώσεις:

• Παράνομη απόκτηση της πολιτογράφησης
• Απόκρυψη ουσιώδους γεγονότος ή σκόπιμη παραπλάνηση

Για χρόνια, ο νόμος χρησιμοποιούνταν κυρίως για να στοχεύει εγκληματίες πολέμου, συμπεριλαμβανομένων πρώην Ναζί που εξαπάτησαν για να αποκτήσουν την αμερικανική υπηκοότητα.

Ωστόσο, η αφαίρεση της ιθαγένειας είναι σπάνια. Και για την κυβέρνηση, η κατηγορία ότι κάποιος απέκρυψε ένα ουσιώδες γεγονός στην αίτησή του ή απέκτησε την υπηκοότητα παράνομα είναι μόνο η αρχή.

«Ακόμα πρέπει να είναι μια διαδικασία που γίνεται ενώπιον ομοσπονδιακού δικαστηρίου και… η κυβέρνηση έχει το βάρος να αποδείξει τα πάντα με σαφή και πειστικά αποδεικτικά στοιχεία», δήλωσε στο CNN ο Μουζάφαρ Τσίστι, ανώτερος ερευνητής στο Μη Κερδοσκοπικό Ινστιτούτο Πολιτικής Μετανάστευσης.

Και η νίκη αυτής της υπόθεσης στο δικαστήριο μπορεί να είναι δύσκολη.

«Ο Τραμπ δεν μπορεί να απονατοποιήσει ούτε τον Μασκ ούτε τον Μάμντανι. Μόνο δικαστήριο μπορεί. Και υπάρχει διαδικασία. Και υψηλό όριο για αυτό», λέει ο Τσίστι.

Πώς αντέδρασαν ο Μασκ, ο Μάμντανι και η Ο’Ντόνελ;

Στο ενδεχόμενο αφαίρεσης της αμερικανικής υπηκοότητας και απέλασής τους, οι αντιδράσεις των τριών ήταν ποικίλες.

Αντιδρώντας σε ένα βίντεο με τις δηλώσεις του Τραμπ που μοιράστηκε στο X, ο Μασκ είπε: «Είναι τόσο δελεαστικό να κλιμακώσω αυτό το ζήτημα. Τόσο, τόσο δελεαστικό. Αλλά θα απέχω προς το παρόν». Στο παρελθόν, ο δισεκατομμυριούχος έχει αρνηθεί κατηγορίες ότι ξεκίνησε την καριέρα του εργαζόμενος παράνομα στις ΗΠΑ.

Ο υποψήφιος δήμαρχος της Νέας Υόρκης κατήγγειλε τις δηλώσεις του Προέδρου σε συνέντευξη τύπου την επόμενη μέρα: «Χθες, ο Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι πρέπει να συλληφθώ, είπε ότι πρέπει να απελαθώ, είπε ότι πρέπει να μου αφαιρεθεί η ιθαγένειά μου και τα είπε αυτά για μένα, έναν άνθρωπο που μπορεί να γίνει ο πρώτος μετανάστης δήμαρχος αυτής της πόλης εδώ και γενιές, κάποιος που θα είναι επίσης ο πρώτος Μουσουλμάνος και ο πρώτος Νοτιοασιάτης δήμαρχος στην ιστορία της πόλης. Και τα είπε αυτά λιγότερο λόγω του ποιος είμαι, από το που προέρχομαι, από το πως φαίνομαι ή πως μιλάω. Και περισσότερο επειδή θέλει να αποσπάσει την προσοχή από όσα παλεύω».

Η Ο’Ντόνελ αντέτεινε στο Instagram, συγκρίνοντας τον Τραμπ με έναν από τους πιο κακόφημους και κακούς χαρακτήρες του «Game of Thrones»: «θέλεις να μου αφαιρέσεις την υπηκοότητα; προσπάθησέ το, βασιλιάς Τζόφρι με σπρέι πορτοκαλί».

Για την ιστορία, Η Ο’Ντόνελ είναι Αμερικανίδα πολίτης που γεννήθηκε στο Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης. Οι ειδικοί λένε ότι ένας πρόεδρος δεν μπορεί να αφαιρέσει μονομερώς την υπηκοότητα κάποιου που, όπως η Ο’Ντόνελ, γεννήθηκε στις ΗΠΑ. Ο νόμος προβλέπει μια σειρά περιστάσεων στις οποίες κάποιος μπορεί να χάσει την υπηκοότητά του μόνο αν κάνει ορισμένες ενέργειες εθελοντικά «με την πρόθεση να εγκαταλείψει την αμερικανική υπηκοότητα».

«Σύμφωνα με το νόμο, δεν υπάρχει μηχανισμός για να χάσει την υπηκοότητα του κανείς που γεννήθηκε στις ΗΠΑ, εκτός αν την παραιτηθεί (την εγκαταλείψει εθελοντικά) ή πεθάνει», λέει ο Χόποκ. «Ακόμα κι αν το Κογκρέσο δημιουργούσε έναν νόμο που το επέτρεπε, το Ανώτατο Δικαστήριο έχει κρίνει ότι ένας τέτοιος νόμος θα ήταν αντισυνταγματικός».

Ο Μασκ, ο Μάμντανι και η Ο’Ντόνελ είναι όλοι πρόσωπα με έντονες πολιτικές διαφορές με τον Πρόεδρο, οι οποίες είναι γνωστές. Ωστόσο, οι δηλώσεις του Τραμπ σχετικά με την υπηκοότητά τους δεν συμβαδίζουν με το συνηθισμένο πολιτικό κλίμα.

Τα τελευταία χρόνια, οι περιπτώσεις αφαίρεσης της ιθαγένειας ήταν σπάνιες, με μέσο όρο μόλις 11 ετησίως μεταξύ 1990 και 2017, σύμφωνα με το Immigrant Legal Resource Center. Οι υποθέσεις αυξήθηκαν μετά την ίδρυση του γραφείου του Υπουργείου Δικαιοσύνης που εστιάζει στην απονατοποίηση κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ.

Αυτό το γραφείο έκλεισε ήσυχα κατά τη διάρκεια της διοίκησης Μπάιντεν, αλλά η δεύτερη θητεία του Τραμπ δεν κρύβει την επιθυμία του να αυξήσει τις διαδικασίες ως μέρος των επιθέσεων κατά της μετανάστευσης.

Και η πρόσφατη οδηγία του Υπουργείου Δικαιοσύνης που δόθηκε το μήνα περασμένο, καλεί τους δικηγόρους στην πολιτική υπηρεσία να δώσουν προτεραιότητα στην αφαίρεση ιθαγένειας «σε όλες τις υποθέσεις που επιτρέπονται από το νόμο».

Αυτά τα γεγονότα θέτουν το ερώτημα: Ποιες θα είναι οι ενέργειες της διοίκησης Τραμπ;