Άρθρο Δέρβου στο NEWS247: Μια νίκη για τον πραγματισμό

Του Κώστα Δέρβου*

Όταν το 2005 ο λαός της Ολλανδίας απέρριψε μέσω δημοψηφίσματος ένα κοινό Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, οι φωνές των λαϊκιστών και ξενοφοβικών πολιτικών στην Ευρώπη δεν ήταν ακόμα έντονες. Έκτοτε, σε όλες τις επόμενες εκλογές, η σταδιακή αποδυνάμωση των παραδοσιακά ισχυρότερων κομμάτων στη χώρα και οι δεδομένες δομές του πολιτικού συστήματος, ενίσχυσαν την άνοδο της Άκρας Δεξιάς και του σημερινού ηγέτη της Geert Wilders.

Οι αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές των τελευταίων ετών, οι επιβαλλόμενες από την Ευρωπαϊκή Ένωση πολιτικές, καθώς και ο φόβος για την εισροή του μουσουλμανικού στοιχείου στη χώρα, έκαναν την υποψηφιότητα του Wilders να κερδίζει έδαφος απέναντι στον πολιτικό πραγματισμό. Και αυτό, όχι διότι ο ίδιος έμοιαζε ικανός να κυβερνήσει, αλλά γιατί η ζήτηση για αντι-συστημικότητα ήταν αυξημένη.

Με αυτό το ιστορικό απόρριψης των ιδεών για περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, καθώς και το αυξημένο κλίμα καχυποψίας προς την Ευρώπη, οι χθεσινές εκλογές στην Ολλανδία αποκτούν μεγαλύτερη σημασία. Η νίκη του κεντροδεξιού φιλελεύθερου Mark Rutte και του VVD, είναι ανάσα ορθολογισμού για όλη την Ευρώπη. Και παρά τις δομικές διαφορές με τη Γαλλία και τη Γερμανία, η νίκη του πραγματισμού και της ορθολογικότητας απέναντι στον λαϊκισμό και την επίκληση της αντισυστημικότητας, δίνει ελπίδες επικράτησης της μετριοπάθειας και για τις επερχόμενες εκλογές στις άλλες δυο ευρωπαϊκές χώρες, που είναι αντιμέτωπες με την επέλαση του εξτρεμισμού.

Μαλιστα, η μεγάλη προσέλευση -η μεγαλύτερη των τελευταίων 30 χρόνων- υπογραμμίζει την διάθεση των Ολλανδών να επιλέξουν το φιλελεύθερο μονοπάτι, αγνοώντας τις -ελκυστικές για πολλούς- υποσχέσεις του Wilders για «απο – Ισλαμοποίηση» της χώρας. Οι Ολλανδοί, με συμμετοχή στο 81%, απέρριψαν εμπράκτως τον «κακής ποιότητας λαϊκισμό» του Wilders, αλλά ταυτόχρονα κατακρήμνισαν και το εργατικό κόμμα του Dijsselbloem, δίνοντας του μονοψήφια ποσοστά.

Οι αξίες της ανεκτικότητας, του σεβασμού, και η πίστη στο μέλλον της Ευρώπης ήταν οι απαντήσεις στις εθνικιστικές κορώνες και τον απομονωτισμό που κλονίζουν όχι μόνο την Ολλανδία, αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη. Και η Κεντροδεξιά σε όλη την Ευρώπη δείχνει να έχει αυτές τις απαντήσεις, ανταποκρινόμενη στα σύγχρονα προβλήματα των κοινωνιών, εκφράζοντας όμως ταυτόχρονα και τους παραδοσιακούς της ψηφοφόρους. Σε περίπου ένα μήνα η Γαλλία καλείται να αποδείξει ότι δεν πείθεται από τις σειρήνες ξενοφοβίας και λαϊκισμού που καλλιεργούν το αντιευρωπαϊκό κλίμα στη χώρα. Το Σεπτέμβρη, η Γερμανία θα κληθεί να κάνει το ίδιο, πρόκληση που, με δεδομένες τις αποτυχίες της Merkel στην -επικοινωνιακή- διαχείριση του μεταναστευτικού, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη. Η χθεσινή νίκη του Rutte όμως, αποτελεί ένα ελπιδοφόρο δείγμα, για την στάση των ευρωπαίων πολιτών απέναντι στην ρητορική του μίσους και του φόβου.

*Ο Κώστας Δέρβος είναι πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ