125 χρόνια Νational Geographic: Οι εικόνες που συγκλόνισαν

Η 1ή Οκτωβρίου ήταν μια σημαντική ημερομηνία για το  υπεραιωνόβιο National Geographic, αφού συμπλήρωσε 125 χρόνια ιστορίας, από το1888 που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά.

Η National Geographic Society ιδρύθηκε στην Ουάσιγκτον D.C. ως μη κερδοσκοπικός επιστημονικός και μορφωτικός οργανισμός.

Είναι μία από τις μεγαλύτερες εκπαιδευτικές και επιστημονικές, μη κερδοσκοπικές, οργανώσεις παγκοσμίως. Στα ενδιαφέροντα της περιλαμβάνονται η γεωγραφία, η αρχαιολογία και οι φυσικές επιστήμες, η προώθηση της περιβαλλοντικής και ιστορικής συντήρησης και η μελέτη του παγκόσμιου πολιτισμού και ιστορίας.

Από το 1888 η ΝGS έχει υποστηρίξει πάνω από 9.000 εξερευνητικές αποστολές και ερευνητικά προγράμματα, συμβάλλοντας στη γνώση της γης, της θάλασσας και του ουρανού.

Η National Geographic Society ιδρύθηκε στην Ουάσιγκτον στις 27 Ιανουαρίου 1888 από τριάντα τρεις εξερευνητές και επιστήμονες, οι οποίοι ενδιαφέρθηκαν για “την οργάνωση μιας Εταιρείας για την αύξηση και τη διάδοση της γεωγραφικής γνώσης”

Το περιοδικό National Geographic εκδόθηκε εννέα μήνες μετά την ίδρυση της National Geographic Society ως το επίσημο περιοδικό της. Το περιοδικό φέρει το κατοχυρωμένο κίτρινο πλαίσιο στο εξώφυλλό του.

Με αφορμή την συμπλήρωση 125 χρόνων από την ίδρυση της National Geographic Society, ήρθαμε σε επικοινωνία με τον εκδότη της Ελληνικής έκδοσης του  National Geographic, Γιώργο Κοπελιάδη για μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη.

Ποια είναι η Νational Georgraphic Society;

Στις 13 Ιανουαρίου 1888 τριάντα τρεις άνθρωποι ταξίδεψαν στην Ουάσιγκτον των Ηνωμένων Πολιτειών με στόχο τη σύσταση μιας εταιρείας για την ανάπτυξη και τη διάδοση της γεωγραφικής γνώσης. Καρπός αυτής της συνάντησης ήταν η National Geographic Society, που έμελλε να γίνει ο μεγαλύτερος μη κερδοσκοπικός επιστημονικός και εκπαιδευτικός οργανισμός στον κόσμο. Στην ομάδα εκείνη συμμετείχαν γεωγράφοι, εξερευνητές, καθηγητές, δικηγόροι, στρατιωτικοί και τραπεζίτες – όλοι με βαθιά μόρφωση, αγάπη για τη γνώση και αστείρευτο πάθος για ανακαλύψεις. Οι άνθρωποι αυτοί ενσάρκωναν μια ολόκληρη εποχή που έχει μείνει στην ιστορία για τις εξερευνήσεις, τις ανακαλύψεις, τις εφευρέσεις και τις εντυπωσιακές αλλαγές που διαμόρφωσαν το σύγχρονο κόσμο.

Εννέα μήνες μετά τη δημιουργία της National Geographic Society γεννήθηκε το περιοδικό National Geographic, το οποίο λίγα χρόνια αργότερα, σε μια εποχή που τα περιοδικά αγνοούσαν τη φωτογραφία, δημοσίευσε το πρώτο του μεγάλο ρεπορτάζ: 11 σελίδες με ολοζώντανες εικόνες από το μυστηριώδες Θιβέτ. Από τότε κύλησε ένας αιώνας.

Στο διάστημα αυτό η NGS έχει χρηματοδοτήσει πάνω από 10.000 επιστημονικές έρευνες και προγράμματα, ενώ με τη συνδρομή των 11 εκατομμυρίων μελών της σε όλο τον κόσμο συνεχίζει να οργανώνει ερευνητικές αποστολές στις οποίες συμμετέχουν 200-300 επιστήμονες το χρόνο. Το περιοδικό έχει καταλάβει μόνιμη θέση στην καρδιά όλων των ανθρώπων της γνώσης σε όλο τον πλανήτη, ενώ τα βιβλία, τα βίντεο, οι τηλεοπτικές παραγωγές, οι εφαρμογές πολυμέσων και οι δεκάδες άλλες δραστηριότητες της εταιρείας διευρύνουν την αντίληψη που έχουμε για τον κόσμο μας αλλά και για τους ίδιους μας τους εαυτούς.

Πάνω από 60 εκατομμύρια άνθρωποι διαβάζουν κάθε μήνα το National Geographic, το επίσημο περιοδικό της NGS, που κυκλοφορεί στα αγγλικά και σε 39 άλλες διεθνείς εκδόσεις, ενώ 435 εκατομμύρια νοικοκυριά έχουν πρόσβαση στο National Geographic Channel, σε 37 γλώσσες και 173 χώρες.

Πείτε μας λίγα λόγια για την Ελληνική έκδοση του National Geographic; Πότε κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος;

Η ελληνική έκδοση του National Geographic κυκλοφόρησε το πρώτο της τεύχος τον Οκτώβριο του 1998. Συμμετέχοντας στη μεγάλη διεθνή οικογένεια του NG με τις 38 άλλες διεθνείς εκδόσεις, το περιοδικό μας περιλαμβάνει πέρα από τα άρθρα της αμερικανικής έκδοσης μεταφρασμένα στα ελληνικά, και ελληνικά θέματα που κατά καιρούς έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον του ελληνικού αναγνωστικού κοινού. Μερικά απ’ αυτά είναι η βιοποικιλότητα στο Αιγαίο, η αλιεία στην Ελλάδα, ο Ελληνικός Χρυσός και πιο πρόσφατα “Τα Πλοία της Νίκης”, που αναφέρεται στο τελευταίο ελληνικό πλοίο Liberty, το οποίο λειτουργεί σήμερα ως μουσείο.

Ποιο είναι το ρεπορτάζ του περιοδικού που σας έχει συγκινήσει πιο πολύ;

Σ’ όλα τα τεύχη του περιοδικού υπάρχουν θέματα που μας έχουν συγκινήσει. Όπως μπορεί να καταλάβει καθένας, ένα θέμα σαν του National Georgaphic δεν είναι προϊόν λίγων ωρών δουλειάς, αλλά συχνά πολλών μηνών. Συνήθως τα θέματα δίνονται στους συγγραφείς και φωτογράφους ένα χρόνο πριν, ενώ για να μπουν 20 φωτογραφίες σε ένα άρθρο, μπορεί να έχουν τραβηχτεί 20.000 – κι αυτό δεν συμβαίνει μόνον τώρα με τις ψηφιακές μηχανές, συμβαίνει από την εποχή των φιλμ. Παρ’ όλ’ αυτά, υπάρχουν μερικά θέματα που έχουν γίνει αντικείμενο μεγάλης παγκόσμιας συζήτησης και συγκίνησης, κι απ’ αυτά μπορούμε να διαλέξουμε μερικά.

Απρίλιος 2002: Επέζησε! – 17 χρόνια μετά, το βλέμμα της Αφγανής προσφυγοπούλας που αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν του περιοδικού και δημοσιεύθηκε στο εξώφυλλο του NG το 1985, εξακολουθεί να αιχμαλωτίζει τον κόσμο.

McCURRY: ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ 1984 – Η φωτογραφία της Αφγανής προσφυγοπούλας έγινε το σήμα κατατεθέν του περιοδικού και το πιο διάσημο εξώφυλλο στην ιστορία του.

CREDIT: STEVE McCURRY

Μάιος 2003: Ζωή και Θάνατος στο Έβερεστ – Ειδικό αφιέρωμα 50 χρόνια μετά την κατάκτηση της κορυφής. Κάτι άλλαξε στον κόσμο στις 29 Μαΐου 1953, όταν οι Edmund Hillary και Tenzing Norgay πάτησαν την χιονισμένη κορυφή του Έβερεστ. Έκτοτε περισσότεροι από χίλιοι ορειβάτες έχουν ακολουθήσει τα βήματά τους.

Νοέμβριος 2005: Το ταξίδι του Ανθρώπου – Ποιοι είναι οι πιο μακρινοί μας πρόγονοι και από πού ξεκίνησαν; Σ’ αυτό και άλλα πολλά ερωτήματα σχετικά με την πορεία της εξάπλωσης του ανθρώπινου είδους στη γη φιλοδοξεί να απαντήσει το νέο φιλόδοξο εγχείρημα της NGS, το Genographic Project, που βασίζεται στην ανάλυση του DNA.

Μάιος 2006: Το ευαγγέλιο του Ιούδα – Ένα μισοκατεστραμμένο χειρόγραφο, που θεωρούνταν χαμένο εδώ και αιώνες, παρουσιάζει τον πιο μισητό άνθρωπο στην ιστορία ως τον πιο πιστό μαθητή του Ιησού.

Πόσοι δημοσιογράφοι, φωτογράφοι και επιστήμονες εργάζονται διεθνώς για το περιοδικό;

Το National Geographic κυκλοφορεί σε 39 διεθνείς εκδόσεις σ’ όλο τον κόσμο, και οι απασχολούμενοι σ’ αυτό αλλάζουν διαρκώς ή πολλοί απ’ αυτούς είναι εξωτερικοί συνεργάτες. Γι’ αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο να δοθεί ένας ακριβής αριθμός για τους δημοσιογράφους, τους φωτογράφους και τους επιστήμονες που εργάζονται σ’ αυτό διεθνώς. Συνολικά πάντως,πάνω από 1.200 άτομα διαφόρων ειδικοτήτων εργάζονται στην Αμερικανική έκδοση, αλλά με μόνιμη σχέση και άλλα με αποστολές.

Από που επιχορηγείται;

Η NGS είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση, μη κυβερνητική (non profit, nn govermental) και στηρίζεται στις εισφορές των μελών της και στα έσοδα από την πώληση των προϊόντων της. Τα έσοδα από το περιοδικό, τα βιβλία και πολλές άλλες δραστηριότητες της NGS χρησιμοποιούνται για να καλύψουν τα έξοδα αλλά και για να χρηματοδοτήσουν ερευνητικές αποστολές και εξερευνήσεις, οι οποίες στη συνέχεια μπορούν να αποτελέσουν την βάση για εκδόσεις και άλλες παραγωγές.

PEARY: ΚΑΝΑΔΑΣ 1909 – Πορτρέτο του εξερευνητή που έφτασε πρώτος στο Βόρειο Πόλο το 1909.

CREDIT: ROBERT E. PEARY COLLECTION, NGS

 

Πως επηρέασε το Νational Geographic τους Έλληνες αναγνώστες;

Η ελληνική έκδοση έφερε τον κόσμο του National Geographic σε ένα πολύ μεγαλύτερο μέρος του κοινού, ιδιαίτερα του νεανικού, απ’ ότι μπορούσε η αγγλόφωνη. Αυτό άλλωστε συμβαίνει διεθνώς γι’ αυτό και υπάρχουν 36 εκδόσεις σε διαφορετικές γλώσσες, και συνεχώς αυξάνονται.

Η επίδραση των εκδόσεων πιστεύουμε ότι ήταν και είναι πολύ σημαντική. Οι για χρόνια υψηλότατες πωλήσεις και ο μεγάλος αριθμός συνδρομητών του περιοδικού, αλλά και οι πωλήσεις των βιβλίων, βίντεο και άλλων προϊόντων, αποδεικνύουν ότι το ελληνικό κοινό δέχτηκε με ενθουσιασμό την προσφορά της NGS.

ABERCROMBIE: ΑΝΤΑΡΚΤΙΚΗ 1957 – Ο Τόμας Τζ. Αμπερκρόμπι του NG κρατά τη σημαία στο Νότιο Πόλο ενώ κάνει ρεπορτάζ για το Διεθνές Γεωφυσικό Έτος 1957-1958. Υπήρξε ο πρώτος άνθρωπος που έφερε τη σημαία ως εκεί.

Πιστεύετε ότι αποκτήσαμε οικολογική συνείδηση;

Η οικολογική συνείδηση είναι κάτι που έρχεται με την άνοδο του βιωτικού και μορφωτικού επιπέδου, κάτι που ήταν έντονο στην προ της κρίσης Ελλάδα. Σήμερα, η οικολογική σκέψη διδάσκεται στα σχολεία μας από τα πρώτα χρόνια, ενώ παλιότερα δεν υπήρχε. Το National Geographic, σαν επιστημονικός οργανισμός, επιδιώκει την διάδοση της Γνώσης για τον πλανήτη και όλα μέσα και γύρω του, ενώ πρεσβεύει τον σεβασμό των πόρων και των ισορροπιών της φύσης. Ταυτόχρονα όμως απορρίπτει τις δαιμονοποιήσεις και την επιφανειακή προσέγγιση, αντιτάσσοντας την σοβαρότητα και την έρευνα.

KRISTOF: ΒΟΡΕΙΟΣ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΣ 1991 – Η πλώρη του Τιτανικού εμφανίζεται μέσα από τα βάθη, φωτογραφημένη από τον Έμορι Κριστόφ.

CREDIT: EMORY KRISTOF

Έχετε επηρεαστεί από την Οικονομική κρίση;

Υπάρχει κάτι που δεν έχει επηρεαστεί από τι κρίση; Όλα έχουν επηρεαστεί και έντονα. Οι πωλήσεις του περιοδικού και των άλλων εκδόσεων είναι ένα κλάσμα αυτού που ήταν προ κρίσης, πράγμα που οδηγεί σε πολλές ανακατατάξεις. Ωστόσο, το περιεχόμενο του περιοδικού παραμένει πάντα το ίδιο, και συγκρίνοντας ένα σημερινό περιοδικό με ένα παλιότερο, η πιο σημαντική διαφορά θα είναι η απουσία διαφημιστικών σελίδων.

DOUBILET: ΜΙΝΤΓΟΥΕΪ 1999 – Η ναυμαχία του Μίντγουεϊ άλλαξε τη ροή των γεγονότων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο μέτωπο του Ειρηνικού. Έπειτα από 56 χρόνια ο ωκεανογράφος Ρόμπερτ Μπάλαρντ και η ομάδα του NG ανακάλυψαν το USS Yorktown, το οποίο είχε βυθιστεί από ιαπωνικές τορπίλες, καθώς και το υποβρύχιο I-168.

CREDIT: DAVID DOUBILET

Γιατί κάποιος να αγοράσει το περιοδικό;

Για πολλούς λόγους. Πρώτα-πρώτα, το National Geographic είναι ένα περιοδικό που σε ταξιδεύει σ’ όλο τον πλανήτη και στο σύμπαν, με μοναδικές εικόνες και κείμενα. Έπειτα, διαβάζοντάς το μαθαίνει κανείς πολλά πράγματα που αλλάζουν την αντίληψή του για την ζωή και τον κόσμο. Τέλος, είναι ένα πραγματικό απόκτημα για κάθε βιβλιοθήκη, και είναι πολύ συχνό φαινόμενο οι συλλογές του National Geographic να περνούν περήφανα από πατέρα σε γιό και από γιo σε εγγονό. Γενικά, η σχέση του περιοδικού με τους αναγνώστες και συνδρομητές του είναι βαθιά και ουσιαστική.

JOHNS: ΑΦΡΙΚΗ 1999 – Ένα λιοντάρι περιμένει τη λεία του σε έναν ξεροπόταμο στην έρημο Καλαχάρι στα νότια της Αφρικής.

CREDIT: CHRIS JOHNS, NGS

Τι κενό αφήνει πίσω ο χαμός του Νίκου Μάργαρη;

Η απώλεια είναι μεγάλη, τόσο σε ηθικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Ωστόσο, σαν ένας πρώτα απ’ όλα πρακτικός και ουσιαστικός άνθρωπος, ο Νίκος Μάργαρης φρόντισε να προικίσει το περιοδικό με ένα εξαιρετικό επιτελείο συνεργατών που σήμερα συνεχίζουν το έργο του.

Πέρα από την αταλάντευτη ηθική, την δημιουργικότητα και την εργατικότητά του, ο Νίκος Μάργαρης ήταν προικισμένος όσο λίγοι με το χάρισμα του λόγου και την αίσθηση της επικοινωνίας. Ταυτόχρονα όμως ήταν και ένα μοναδικό πρότυπο για τους συνεργάτες, τους οποίους ενέπνεε και καθοδηγούσε με πραότητα και συνέπεια. Σ’ αυτούς τώρα εναπόκειται να συνεχίσουν, και θα συνεχίσουν όπως επιβάλλουν οι νόμοι της φύσης.