ΚΑΤΑΣΚΟΠΕΥΕΙ Η GOOGLE ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΕΣ;

Ποιος θα αμφισβητούσε ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ψηφιακής εποχής είναι η καταπάτηση της ιδιωτικότητας; Το να χρησιμοποιεί κανείς τον ηλεκτρονικό του υπολογιστή, την ταμπλέτα ή το κινητό του με την ψευδαίσθηση ότι κάθε κλικ του δεν καταγράφεται είναι μια από τις μεγαλύτερες χίμαιρες. Τι συμβαίνει όμως όταν μια τεράστια εταιρεία που έχει συνυπογράψει ένα ειδικό σύμφωνο για τον σεβασμό των δικαιωμάτων της ιδιωτικότητας των μαθητών, κατηγορείται ότι δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της;

Η Google κυριάρχησε στον τομέα της εκπαίδευσης το 2014 χάρις σε συσκευές αλλά και ειδικές εφαρμογές που ήταν σχεδιασμένες για τους μαθητές, τους δασκάλους, τα σχολεία και τις ανάγκες τους. Ναυαρχίδα της προσπάθειας αυτής, οι υπολογιστές Chromebooks (οι οποίοι δεν έχουν λειτουργικό IOS ή Windows),  είναι χαμηλότεροι στο κόστος της αγοράς σε σχέση με τους μεγάλους ανταγωνιστές και προορισμένοι για να υποστηρίζουν εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Δουλεύουν κυρίως με το clouding, ξεκινούν πολύ γρήγορα και είναι ιδανικοί για να μπορεί ένας μαθητής να διαβάζει, να γράφει, να επικοινωνεί όχι μόνο με την τάξη του αλλά με μια μεγαλύτερη εκπαιδευτική κοινότητα. Τα χαρίσματά τους ξετυλίγονται μόνο όταν υπάρχει σύνδεση με το ίντερνετ αν και έχουν και κάποιες δυνατότητες offline.

H κίνηση της Google έφερε μια μικρή επανάσταση στην εκπαίδευση, αν σκεφτεί κανείς ότι ο δάσκαλος έχει την άμεση δυνατότητα να μοιράζει υλικό, να ελέγχει την πρόοδο των μαθητών, να απαντά σε ερωτήσεις και να εργάζεται μαζί με τα παιδιά ακόμα και δεν βρίσκονται στον ίδιο χώρο. Οι μαθητές από την άλλη, μέσα από έναν υπολογιστή έχουν πρόσβαση σε μια ολόκληρη βιβλιοθήκη αλλά και σε μια ομάδα δασκάλων που δεν είναι απαραίτητα εκείνοι που εργάζονται για το σχολείο τους.

H Google όμως, που συμμετέχει μαζί με άλλους 200 κολοσσούς στο “Student Privacy Pledge”, υποχρεούται να τηρεί ορισμένους κανόνες που έχουν να κάνουν με την προστασία των μαθητών. Ο στόχος του συμφώνου αυτού είναι να μην αντιμετωπίζονται οι τελευταίοι ως κοινοί καταναλωτές, των οποίων τα στοιχεία ταυτότητας αλλά και οι προτιμήσεις με βάση το ιστορικό των αναζητήσεών τους, θα χρησιμοποιηθούν προς όφελος των διαφημιστών και όχι μόνο. Κοινώς, αν πολλές εφαρμογές ή ιστότοποι στοιχειοθετούν ένα αόρατο προφίλ των χρηστών για να τους πλασάσουν ύστερα προϊόντα και υπηρεσίες, οι μαθητές πρέπει να εξαιρούνται. Γίνεται όμως κάτι τέτοιο;

Σύμφωνα με τον φορέα Electronic Frontier Foundation, τα κίνητρα της Google δεν είναι και τόσο αθώα. Αν οι ισχυρισμοί της είναι σωστοί, τότε μπορεί εκατομμύρια μαθητές να χρησιμοποιούν – μέσα από την τεχνολογία clouding – πολλά από τα μαθησιακά ψηφιακά εργαλεία που τους προσφέρει η Google Education, αλλά δεν γλυτώνουν την κατασκοπεία. Τα παιδιά μπαίνουν στο διαδίκτυο μέσα από τον προσωπικό τους μαθητικό λογαριασμό που τους δίνει πρόσβαση σε εκπαιδευτικές εφαρμογές. Ταυτόχρονα επισκέπτονται ιστότοπους, ακούν μουσική, ενημερώνονται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όλες οι κινήσεις τους καταγράφονται και μπορεί μεν να μην ταυτίζονται τα ηλεκτρονικά τους χνάρια με την πραγματική τους ταυτότητα, πλην όμως η “συμπεριφορά” τους και η περιήγησή τους βοηθά την εταιρεία να βγάλει τα δικά της συμπεράσματα. Αυτό είναι κάτι που συνηθίζεται, έτσι ώστε να μπορεί να βελτιώσει τα προϊόντα της, αλλά η πολιτική αυτή πρέπει να αφορά ενήλικες χρήστες και σίγουρα όχι τους μαθητές.

Σύμφωνα με την επίσημη καταγγελία που έκανε ο φορέας στις Αμερικανικές Αρχές του Federal Trade Comission, ακόμα και ο κωδικός πρόσβασης των μαθητών καταγράφεται, ενώ μέσα από το Chrome sync, που επιτρέπει να έχεις κοινές ρυθμίσεις σε διάφορες συσκευές, αποκαλύπτονται και άλλα ευαίσθητα δεδομένα. Αυτό συνιστά μια ιδιαίτερα σοβαρή επιπλοκή, καθώς όλες οι εταιρείες που έχουν συνυπογράψει το σύμφωνο για την ιδιωτικότητα των μαθητών, δεν πρέπει να κρατούν τέτοια αρχεία.

Εννοείται ότι η διαδικασία αυτή γίνεται χωρίς να υποπέσει τίποτα στην αντίληψη του γονιού ή του μαθητή, ενώ οι έφηβοι αντιμετωπίζονται ως πειραματόζωα για να δοκιμαστούν νέες στρατηγικές marketing, ισχυρίζεται η Electronic Frontier Foundation. Η Google από την δική της πλευρά, όταν είδε ότι η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου και ότι βλάπτει την εταιρική της εικόνα, έβγαλε μια σαφή ανακοίνωση πως ο στόχος της είναι να προσφέρει σε μαθητές και εκπαιδευτικούς την δυνατότητα να μαθαίνουν και να κατανοούν μέσα από τεχνολογικές εφαρμογές που θα είναι προσβάσιμες από όλους αλλά και πολύ οικονομικές. Αρνήθηκε την ύπαρξη τέτοιων αρχείων, με δημόσια τοποθέτηση.

Ωστόσο, ο φορέας που έκανε την καταγγελία όχι μόνο δεν το έχει βάλει κάτω, αλλά θεωρεί ότι η Google μπορεί να μην έχει διαφημίσεις σε όλες τις εκπαιδευτικές της εφαρμογές, πλην όμως έχει αξιοποιήσει όλο το υλικό που έχει συλλέξει από τους μαθητές για να κάνει καλύτερη στόχευση για σκοπούς που μόνο εκπαιδευτικοί δεν είναι. Ως εκ τούτου δεν σέβεται την δέσμευση αλλά κάνει και παραβιάσεις σε άλλα θέματα που αφορούν τον ανταγωνισμό.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η εταιρεία έχει να κάνει με τις αμερικανικές αρχές. Πριν από λίγο καιρό αναγκάστηκε να πληρώσει ένα τεράστιο πρόστιμο που ξεπέρασε τα 22 εκατομμύρια δολάρια. Η παράβαση σημειώθηκε το 2012 και αφορούσε τον εντοπισμό των κατόχων συσκευών i phone.