Πρέπει η άδεια πατρότητας να αυξηθεί; Ψηφίστε

Η άδεια πατρότητας, ακόμα και λίγων εβδομάδων, όταν το παιδί είναι βρέφος, μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο επίπεδο εμπλοκής του πατέρα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής ενός παιδιού. Όπως μας λέει και η Κατερίνα Νανοπούλου στο podcast Στη Χώρα Των Στερεοτύπων, “πρέπει να αφήσουμε τους μπαμπάδες να κάνουν και λάθη στα πρώτα βήματα της ζωής ενός παιδιού, για να μάθουν”. Πώς θα μάθουν όμως αν δεν έχουν χρόνο;

Η Κατερίνα μας αναφέρει ακόμη πως “ούτε εμείς γνωρίζουμε, τίποτα δεν ξέρουμε στην πορεία τα μαθαίνουμε”, μιλώντας για τις μητέρες. Από την άλλη, υπάρχει και το στίγμα έναντι του πατέρα στην εργασία. “Τους λένε, σε βλέπω κουρασμένο επειδή έκανες παιδί”, πράγματα που εγγράφονται στη ψυχοσύνθεση.

Ακόμη, η γονεικότητα είναι ισότιμος όρος και δεν πρέπει να αφορά τη μητέρα και μόνο. Ούτε να αντιμετωπίζεται έτσι από την κοινωνία και δη, όταν το παιδί είναι νεογέννητο.

Η Κατερίνα υποστηρίζει πως η άδεια πατρότητας οφείλει να έχει ευρύτερο υποχρεωτικό χαρακτήρα όπως στην Ιαπωνία ή τη Σουδία.

Η Ιαπωνία δε, προσφέρει μέγιστο ένα πλήρες έτος γονικής άδειας μετ’ αποδοχών αποκλειστικά για τους πατέρες. Αυτή η άδεια είναι εντελώς ξεχωριστή από οποιαδήποτε άδεια χορηγείται στις μητέρες. Οι αποδοχές κλιμακώνονται, με το πρώτο μισό (ή 180 ημέρες) να καταβάλλεται στο 67% του κανονικού μισθού του εργαζομένου. Το υπόλοιπο καταβάλλεται στο 50%. Οι αποδοχές παρέχονται από την ιαπωνική κυβέρνηση. Η Σουηδία προσφέρει και στους δύο γονείς πρόσβαση σε 480 ημέρες κοινής άδειας με μερική αποδοχή. Η Εσθονία προσφέρει στους πατέρες 16 εβδομάδες άδειας πατρότητας μετ’ αποδοχών στο 100%. Στη Νορβηγία, οι πατέρες δικαιούνται είτε 15 εβδομάδες με 100% αποδοχές, είτε 19 εβδομάδες με 80% αποδοχές μέσω κοινωνικής ασφάλισης.

Στην Πορτογαλία, οι πατέρες λαμβάνουν 9 εβδομάδες κανονικής άδειας. Η άδεια πατρότητας στην Πορτογαλία καταβάλλεται με το 100% του τακτικού μισθού του εργαζομένου μέσω της κοινωνικής ασφάλισης. Η Ολλανδία παρέχει 7 εβδομάδες πλήρους κάλυψης (δείτε τους συγκριτικούς πίνακες παρακάτω).

Η υποχρεωτική άδεια και η αύξησή της, θα μπορούσε να επιλύσει το στίγμα του εργασιακού χώρου καθώς ακόμη οι εργοδότες προτιμούν να προσλάβουν νεαρές γυναίκες υπό τον “φόβο” του να μη μείνουν έγκυες – ακόμη κι αν δεν το παραδέχονται καθώς είναι μια παράνομη τακτική.

Η Κ. Νανοπούλου μας λέει άλλωστε πως “όταν έμεινα έγκυος είχα άγχος για το πώς θα το πω στον εργοδότη μου”, παρότι έτυχε να είναι σε ένα καλό εργασιακό περιβάλλον. Δεν ισχύει όμως αυτό για όλες τις γυναίκες.

Βάσει των παραπάνω, θεωρείτε πως η υποχρεωτική άδεια πατρότητας στην Ελλάδα πρέπει να αυξηθεί;

Άδεια μητρότητας

Από τις διατάξεις του άρθρου 7 της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 1993 και του άρθρου 7 της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2000-2001, το οποίο κυρώθηκε με το άρθρο 11 του Ν. 2874/2000, η διάρκεια της άδειας μητρότητας ορίζεται στις 17 εβδομάδες για τις εργαζόμενες σε οποιονδήποτε εργοδότη με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Από αυτές, τις 8 εβδομάδες πρέπει να πάρει η εργαζόμενη πριν από τον τοκετό και τις υπόλοιπες 9 μετά. Η τήρηση των χρονικών διαστημάτων είναι υποχρεωτική. Σε περίπτωση που η εργαζόμενη γεννήσει πρόωρα, το υπόλοιπο της άδειας χορηγείται μετά τον τοκετό, έτσι ώστε ο χρόνος της άδειας να φθάνει συνολικά τις δέκα επτά (17) εβδομάδες.

Η τεκμαιρόμενη μητέρα του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα, που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, καθώς και η εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών, δικαιούνται το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας (9 εβδομάδες), καθώς και τις πάσης φύσεως αποδοχές και επιδόματα που συνδέονται με αυτήν, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις επιμέρους καταστατικές διατάξεις του φορέα ασφάλισής τους (άρθρο 34 του Ν. 4808/2021).

Η μητέρα δικαιούται να μεταβιβάσει έως επτά (7) μήνες από την ειδική άδεια προστασίας μητρότητας προς τον πατέρα, αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις με πλήρη ή μερική απασχόληση. Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για τη μεταβίβαση της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας ρυθμίζονται με υπουργική απόφαση.

Άδεια Πατρότητας

Κάθε εργαζόμενος πατέρας δικαιούται άδεια πατρότητας δεκατεσσάρων (14) εργάσιμων ημερών, με αποδοχές, η οποία πρέπει να λαμβάνεται κατά τη γέννηση του τέκνου. Χορηγείται υποχρεωτικά από τον εργοδότη και δεν εξαρτάται από προηγούμενη απασχόληση ή προϋπηρεσία ή από τη συζυγική ή οικογενειακή κατάσταση του εργαζόμενου. Η άδεια δύναται να χορηγηθεί συνολικά ή τμηματικά σύμφωνα με την αίτηση του εργαζόμενου ως εξής: είτε α) ο εργαζόμενος λαμβάνει δύο (2) ημέρες άδειας πριν την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες που συνδέονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, οπότε στην περίπτωση αυτή, οι υπόλοιπες δώδεκα (12) ημέρες, χορηγούνται, συνολικά ή τμηματικά, άμεσα λόγω της γέννησης του τέκνου, εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία γέννησης είτε β) χορηγείται το σύνολο των ημερών αδείας μετά την ημερομηνία γέννησης.

Για την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης, ο εργαζόμενος γνωστοποιεί την πιθανολογούμενη ημέρα τοκετού στον εργοδότη, προκειμένου ο τελευταίος να λάβει εγκαίρως γνώση. Η γνωστοποίηση αυτή μπορεί να λάβει χώρα, προφορικά, γραπτά, ηλεκτρονικά, ή με όποιον άλλο τρόπο εξυπηρετεί τα μέρη.

Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου, ηλικίας έως οκτώ (8) ετών, η άδεια πατρότητας χορηγείται από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια.

Η άδεια δεν προσαυξάνεται λόγω γέννησης διδύμων, τριδύμων ή περισσότερων πολύδυμων τέκνων.

Σε περίπτωση νοσηλείας του νεογνού μετά τον τοκετό, κατά το διάστημα του πρώτου μήνα από την γέννησή του, λόγω της οποίας η χορήγηση της άδειας κατά το διάστημα αυτό δε συμβαδίζει με το σκοπό της χορήγησής της, που είναι η φροντίδα αυτού και η ενίσχυση του συναισθηματικού δεσμού του πατέρα με το παιδί, τότε είναι δυνατή, έπειτα από συμφωνία των μερών (άρθρο 46, παρ. 3), η χορήγηση τμήματος ή και συνόλου της άδειας άμεσα μετά την ολοκλήρωση της νοσηλείας του τέκνου (Ν. 4808/2021 άρθρο 27, Εγκ. 47972/2021).

Άδεια Φροντίδας Τέκνου

Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Ν. 4808/2021, οι εργαζόμενοι γονείς, (φυσικοί, θετοί, ανάδοχοι, τεκμαιρόμενες μητέρες του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα, που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας) ανεξάρτητα από το είδος δραστηριότητας του άλλου γονέα, ακόμη και αν ο άλλος γονέας δεν εργάζεται, δικαιούνται, εναλλακτικώς μεταξύ τους, την άδεια φροντίδας τέκνου. Η άδεια χορηγείται για χρονικό διάστημα τριάντα (30) μηνών από τη λήξη της άδειας μητρότητας ή της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας ή της γονικής άδειας, ως μειωμένο ωράριο.

eu

Κατά το παραπάνω διάστημα, ο γονέας που κάνει χρήση του δικαιώματος αυτού, δικαιούται είτε να προσέρχεται κατά μία (1) ώρα αργότερα είτε να αποχωρεί κατά μία (1) ώρα νωρίτερα κάθε ημέρα από την εργασία είτε να τη διακόπτει κατά μία ώρα ημερησίως, σύμφωνα με την αίτησή του. Εναλλακτικώς, έπειτα από συμφωνία των μερών, το μειωμένο ωράριο της παρούσας μπορεί να χορηγείται με άλλους τρόπους, όπως:

α) Μειωμένο ωράριο εργασίας κατά δύο (2) ώρες ημερησίως για τους πρώτους δώδεκα (12) μήνες και κατά μία (1) ώρα ημερησίως για τους επόμενους έξι (6) μήνες.

β) Πλήρεις ημέρες άδειας, οι οποίες κατανέμονται σε εβδομαδιαία βάση, αντίστοιχου συνολικού αριθμού ωρών, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία ο/η εργαζόμενος/η δικαιούται μειωμένου ωραρίου για τη φροντίδα του παιδιού.

γ) Ισόχρονη συνεχόμενη άδεια, χορηγούμενη εφάπαξ ή τμηματικώς, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία ο/η εργαζόμενος/η δικαιούται μειωμένου ωραρίου για τη φροντίδα του παιδιού.

δ) Με όποιον άλλον τρόπο συμφωνούν τα μέρη.

Οι θετοί και ανάδοχοι γονείς δικαιούνται να λάβουν την άδεια φροντίδας τέκνου από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και εφόσον το τέκνο δεν έχει συμπληρώσει την ηλικία των οκτώ (8) ετών.

Σε περίπτωση διαζυγίου, διάστασης ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, την άδεια φροντίδας τέκνου λαμβάνει ο εργαζόμενος γονέας, που έχει την επιμέλεια του παιδιού, εκτός αν οι γονείς συμφωνήσουν διαφορετικά.

Η άδεια χορηγείται έπειτα από κοινές ως προς το περιεχόμενο υπεύθυνες δηλώσεις των γονέων προς τον εργοδότη ή τους εργοδότες τους, για το ποιος γονέας εκ των δύο θα κάνει χρήση της άδειας ή, σε περίπτωση που συμφωνούν να τη μοιραστούν, με γνωστοποίηση των συγκεκριμένων χρονικών διαστημάτων που θα κάνει χρήση τμήματος της άδειας ο καθένας τους. Οι εργοδότες υποχρεούνται να παρέχουν στους εργαζόμενους, σχετικές βεβαιώσεις.

Η άδεια φροντίδας χορηγείται με αποδοχές και θεωρείται ως χρόνος εργασίας.

Σε περίπτωση μερικής απασχόλησης η άδεια φροντίδας χορηγείται κατ’ αναλογία του ημερήσιου χρόνου εργασίας.

Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση του ’22, η μεταβίβαση της ειδικής άδειας και παροχής στον πατέρα προϋποθέτει να είναι η μητέρα του παιδιού  δικαιούχος αυτών, χωρίς να απαιτείται να έχει η ίδια κάνει χρήση τμήματος αυτής προηγουμένως. Η μητέρα μπορεί επίσης να καθορίσει διαστήματα που θα κάνει χρήση της ειδικής άδειας η ίδια εναλλακτικά με τον πατέρα του τέκνου.

OdigosAdeion