Οιδίνους: Ένα ασταμάτητο παιχνίδι εξουσίας, απώλειας και ψέματος

Ένα ζευγάρι καθηγητών φιλολόγων, που έχει βιώσει τη μεγαλύτερη απώλεια, ετοιμάζεται να γιορτάσει τα 18α γενέθλια του νεκρού γιου τους – ενός παιδιού που έφυγε από τη ζωή βρέφος. Το έργο “ΟΙΔΙΝΟΥΣ” του Θανάση Τριαρίδη υπόσχεται να φέρει στον Τεχνοχώρο Φάμπρικα τον θεατή αντιμέτωπο με μια σκοτεινή, συναισθηματικά φορτισμένη πραγματικότητα.

Το έργο τοποθετεί δύο καθηγητές φιλολόγους σε έναν ατέρμονο κύκλο ψεμάτων και θλίψης, αναγκάζοντάς τους να διαπραγματευτούν τον πόνο και την απώλεια μέσα από την ιδέα ενός νεκρού γιου που συνεχίζει να «ζει» στη συνείδηση του πατέρα.

Η σκηνοθεσία του Βαγγέλη Μάγειρου έρχεται να φέρει στην επιφάνεια τις έντονες ψυχολογικές συγκρούσεις και το συνεχές παιχνίδι εξουσίας μεταξύ των δύο χαρακτήρων, σε έναν κόσμο όπου το ψέμα γίνεται η μόνη διέξοδος για να συνεχίσουν να υπάρxουν.

Μέσα από την ένταση της γραφής του Τριαρίδη, οι ηθοποιοί Πωλίνα Μαρκάκη και Ουσίκ Χανικιάν εισέρχονται σε ρόλους γεμάτους ψυχική ένταση και βαθιά συναισθηματική σύγκρουση. Η παράσταση, που εξετάζει τις συνέπειες της απώλειας και του ψέματος, αναδεικνύει το πώς η αλήθεια, όταν αποκαλύπτεται, μπορεί να γίνει το πιο αγωνιώδες και ακριβό τίμημα που καλούνται να πληρώσουν οι ήρωες.

Τι ήταν αυτό που γοήτευσε τους δύο ηθοποιούς στο κείμενο Οιδίνους;

Πωλίνα Μαρκάκη: Αυτό που με γοήτευσε στο κείμενο του Οιδίνους είναι η αμεσότητα, η ένταση καθώς και η ‘ατακαριστή’ και κοφτή γραφή του που σε κρατάει διαρκώς σε εγρήγορση. Έχει δύο χαρακτήρες που σου δίνουν την ευκαιρία να τους ‘κεντήσεις’ μοναδικά και να τους πλάσεις λεπτό προς λεπτό και τέλος είναι ένα έργο πρόκληση για τον ηθοποιό τόσο σε εκφραστικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.

Ουσίκ Χανικιάν: Η πρώτη επαφή μου με τα κείμενα του Θανάση Τριαρίδη ήταν το 2017 με το έργο του «Zyklon ή το Πεπρωμένο». Θυμάμαι να πιάνω τον εαυτό μου να έχει απορροφηθεί τελείως μέσα στο κείμενο, κυρίως λόγω της αμεσότητας του.

Η χρήση του σύγχρονου λόγου παίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτό, όπως επίσης και το γεγονός ότι στα κείμενά του, υπάρχουν νοήματα και θέματα που δε θα τα βρεις με την πρώτη ανάγνωση. Οπότε βρίσκεσαι σε μια διαρκή αναζήτηση. Επίσης, θεωρώ τρομερά ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο Τριαρίδης, όπως ακριβώς και στο «Zyklon», μπλέκει με πολύ όμορφο τρόπο το παρόν με το παρελθόν.

Ποιες πτυχές του έργου ή του χαρακτήρα σας θεωρείτε πιο ενδιαφέρουσες ή προκλητικές;

Πωλίνα Μαρκάκη: Αυτό που βρίσκω πιο ενδιαφέρον και ταυτόχρονα προκλητικό είναι το συνεχές παιχνίδι εξουσίας που παίζουν οι δύο χαρακτήρες.
Όσον αφορά τον δικό μου ρόλο, είναι μια γυναίκα που συνεχώς έχει μια εσωτερική σύγκρουση, θέλει απεγνωσμένα να συνεχίσει τη ζωή αλλά δεν της το επιτρέπει ο ίδιος της ο κόσμος και για αυτόν τον λόγο χρειάστηκε να σκάψουμε βαθιά για να βρούμε τα τραύματα της.

Ουσίκ Χανικιάν: Η σύνδεση του παρόντος με το παρελθόν, με τον τρόπο που το κάνει ο Τριαρίδης, είναι για μένα ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα σε ότι αφορά το κείμενο. Το πώς δηλαδή καταφέρνει να φέρει τις αντιστοιχίες ενός έργου που γράφτηκε πριν από 2500 χρόνια περίπου, στη ζωή ενός ζευγαριού του σήμερα, και πώς όλο αυτό τους επηρεάζει.

Για τον χαρακτήρα, πέρα από το ψυχολογικό, εκπαιδευτικό και νοητικό υπόβαθρο που έχει το ζευγάρι, νομίζω πως είναι το πώς μπορεί να αλλάξει η κοσμοθεωρία ενός ανθρώπου, βιώνοντας μια ακραία έντονη στιγμή στη ζωή του. Μια στιγμή τόσο έντονη, σαν «Μια αστραπή που σκίζει τη νύχτα» όπως λέει μέσα και ο συγγραφέας.

Οιδίνους: Ένας καθρέφτης του πώς μπορεί να εξελιχθεί μια σύγχρονη σχέση αν μπουν στη μέση ο φόβος,

Η σχέση του ζευγαριού είναι γεμάτη ένταση και διακυμάνσεις. Πώς πιστεύετε ότι αυτή η σχέση αντικατοπτρίζει τη δυναμική των σχέσεων στη σύγχρονη κοινωνία;

Πωλίνα Μαρκάκη: Η σχέση του ζευγαριού στο «Οιδίνους» είναι έντονη, γεμάτη συγκρούσεις και μια τοξική συναισθηματική αλληλεπίδραση. Είναι ένας καθρέφτης του πώς μπορεί να εξελιχθεί μια σύγχρονη σχέση αν μπουν στη μέση ο φόβος, η εξάρτηση και η ανάγκη για έλεγχο. Βλέπουμε δύο ανθρώπους που ‘παλεύουν’ να επικοινωνήσουν ουσιαστικά κάτι που δυστυχώς συμβαίνει συχνά και στις σημερινές σχέσεις.

Ουσίκ Χανικιάν: Η ηρεμία με την ένταση στο συγκεκριμένο ζευγάρι διαδέχονται η μια την άλλη σε κλάσματα δευτερολέπτων. Από μια λέξη, από μια φράση, από μια κίνηση που θα κάνει ή θα πει ο άλλος χαρακτήρας. Μιλάμε για δυο εξαιρετικά νοήμονες ανθρώπους, που όπως μας έχουν δείξει διάφορες ιστορίες είτε καθημερινής φύσεως, είτε σε μεγαλύτερη κλίμακα, η ιδιοφυία από την παράνοια απέχουν ελάχιστα. Και το συγκεκριμένο ζευγάρι δεν αποτελεί εξαίρεση.

Το παιχνίδι εξουσίας παίζεται σε κάθε σχέση, ανεξάρτητα από το αν είναι καλή ή κακή, ή αν είναι σε παλαιότερη εποχή ή στη σύγχρονη. Είναι ένα παιχνίδι που άθελά μας παίζεται από τις ερωτικές και τις φιλικές σχέσεις, μέχρι και σε έναν απλό χαιρετισμό με έναν άγνωστο. Το πώς θα εξελιχθεί μια σχέση, πιστεύω ότι εξαρτάται από το αν και κατά πόσο «συμφωνούν» και οι δυο παίκτες με τους κανόνες που θέτουν μεταξύ τους.

Ο Τριαρίδης εξετάζει το θέμα του ψέματος και της απώλειας μέσα από ένα μοναδικό και συχνά ασαφές λεκτικό πλαίσιο. Πώς αισθάνεστε με αυτό;

Πωλίνα Μαρκάκη: Η γλώσσα του Θανάση Τριαρίδη είναι πολύ ιδιαίτερη. Δεν είναι πάντα ξεκάθαρη και αυτό σε αναγκάζει να ψάξεις βαθύτερα. Πρέπει να ψάξεις, να καταλάβεις, να νιώσεις και μετά να τα πεις.. Το ψέμα και η απώλεια που είναι τα βασικά θέματα στο «Οιδίνους» δεν λέγονται ευθέως ειδικά στο πρώτο μέρος του έργου. Κρύβονται πίσω από σιωπές, βλέμματα, ανάσες και αυτό ήταν το πιο γοητευτικό για μένα ότι πρώτα έπρεπε να νιώσουμε και μετά να πούμε. Δεν υπάρχει άλλη σειρά, σε καθοδηγεί συναισθηματικά το ίδιο το κείμενο.

Ουσίκ Χανικιάν: Στο συγκεκριμένο έργο, το ψέμα είναι ο πρωταγωνιστής. Και δε μιλάμε για ένα αθώο ψεματάκι. Μιλάμε για ψέματα που έχουν ποτίσει και τους δυο χαρακτήρες. Κάπου διάβασα, πως μια ιστορία, όσο περνάει ο καιρός και φθίνει η μνήμη της, δεν τη διηγείσαι ποτέ όπως ήταν πραγματικά, αλλά προσθέτεις συνεχώς πράγματα για να καλύψεις τα κενά που έχουν δημιουργηθεί σε σένα. Οπότε δεν είναι πλέον βίωμά σου η πραγματική ιστορία, αλλά αυτή που διηγήθηκες την τελευταία φορά.

Αυτό συμβαίνει με τις ιστορίες που έχουν γίνει πραγματικά. Φανταστείτε να πρέπει να επαναλαμβάνεις κάτι που δεν έγινε, και να διαιωνίζεις μέσα σου αυτό το ψέμα, το οποίο γίνεται η νέα σου αλήθεια από ένα σημείο και μετά. Πόσες διαφορετικές λεπτομέρειες μπορείς να βρεις όταν θα διηγηθείς ένα ψέμα, και πόσες θα ξεχάσεις όταν θα το ξαναδιηγηθείς; Η ασάφεια λοιπόν, είναι ένα από τα όπλα για να κρατήσεις ένα ψέμα ζωντανό. Πράγμα το οποίο δίνει σε εμάς πολλές ευκαιρίες να καλύψουμε τα κενά που δημιουργούν οι χαρακτήρες και να ανακαλύψουμε ακόμα περισσότερα πράγματα γι’αυτούς.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Μάγειρος
Επιμέλεια κίνησης: Ναταλία Μαρτίνη
Σκηνογραφία/ενδυματολογία: Η ομάδα
Διασκευή μουσικής: Ουσίκ Χανικιάν
Σχεδιασμός φωτισμών: Νίκος Νίκου
Φωτογραφίες/σχεδιασμός αφίσας: Βαγγέλης Μάγειρος

Ερμηνεύουν: Πωλίνα Μαρκάκη, Ουσίκ Χανικιάν