Eurovision 2025: “Όχι μουσική για τον φόνο” – Διαδηλώσεις και βία στη σκιά της ισραηλινής συμμετοχής

Δικαιολογημένες διαμαρτυρίες -από καλλιτέχνες αλλά και από το κοινό-, συγκρούσεις και διεθνείς αντιδράσεις προκάλεσε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η συμμετοχή του Ισραήλ στη Eurovision, ενώ μαίνεται η γενοκτονία στη Γάζα.

Δεκάδες πρώην συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένου του Νέμο από την Ελβετία, ζήτησαν τον αποκλεισμό του Ισραήλ, ενώ αρκετοί από τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς που χρηματοδοτούν τη Eurovision προσπάθησαν να επανεξεταστεί η συμμετοχή της χώρας στον διαγωνισμό.

Πριν την έναρξη του τελικού εκατοντάδες διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους της Βασιλείας, ζητώντας τον αποκλεισμό του Ισραήλ και φωνάζοντας “μποϊκοτάζ στο Ισραήλ”. Βέβαια, οι διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης και κατά του Ισραήλ που πραγματοποιήθηκαν στη Βασιλεία, ήταν πολύ μικρότερης κλίμακας από εκείνες του περσινού φεστιβάλ στη Σουηδία.

Επεισόδια σημειώθηκαν και κατά τη διάρκεια της εμφάνισης της Ισραηλινής, Γιούβαλ Ραφαέλ. Συγκεκριμένα, δύο διαδηλωτές, μέλη της οργάνωσης YouthDemand από το Ηνωμένο Βασίλειο, μιας ακτιβιστικής ομάδας που συντονίζει άμεσες δράσεις για να σταματήσει η γενοκτονία στην Παλαιστίνη, προσπάθησαν να διακόψουν την εμφάνιση της Γιούβαλ φωνάζοντας “Λευτεριά στην Παλαιστίνη”. Παράλληλα, αποπειράθηκαν να περάσουν τα κιγκλιδώματα που χώριζαν το κοινό από τη σκηνή.

Βίντεο που δημοσιεύθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν μέλη της διοργάνωσης να κρατούν τον έναν από τους διαδηλωτές κολλημένο στα κάγκελα μπροστά από τη σκηνή, να τον σφίγγουν, να του τραβούν τα μαλλιά, να τον χτυπούν στο κεφάλι και να προσπαθούν να τον φιμώσουν όσο εκείνος φωνάζει “Λευτεριά στην Παλαιστίνη”. Λίγα μέτρα πιο δίπλα, η Γιούβαλ ερμηνεύει το “New Day Will Rise”.

Δημοσιεύματα του ξένου Τύπου αναφέρουν πως μέλος του συνεργείου της Eurovision δέχθηκε μπογιά από τους διαδηλωτές, οι οποίοι απομακρύνθηκαν από το στάδιο St. Jakobshalle.

Εκπρόσωπος του ελβετικού ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού SRG SSR, που διοργανώνει τον διαγωνισμό, δήλωσε: «Στο τέλος της εμφάνισης του Ισραήλ, ένας άνδρας και μία γυναίκα προσπάθησαν να περάσουν τα κιγκλιδώματα και να ανέβουν στη σκηνή. Τους σταμάτησαν. Ένας από τους δύο πέταξε μπογιά, η οποία χτύπησε ένα μέλος του συνεργείου. Το μέλος του συνεργείου είναι καλά και κανείς δεν τραυματίστηκε. Ο άνδρας και η γυναίκα απομακρύνθηκαν από τον χώρο και παραδόθηκαν στην αστυνομία.»

Εκπρόσωπος του ισραηλινού καναλιού Kan ανέφερε ότι οι διαδηλωτές «εμποδίστηκαν από την ασφάλεια, όμως η Ραφαέλ ήταν ταραγμένη και αναστατωμένη». «Την ίδια ώρα, πραγματοποιούνταν μεγάλη αντι-ισραηλινή διαμαρτυρία στο κέντρο της Βασιλείας. Το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας του Ισραήλ είχε εκδώσει προειδοποίηση προς τους Ισραηλινούς πολίτες στην πόλη να κρατούν χαμηλό προφίλ.»

Εκπρόσωπος της αστυνομίας της Βασιλείας δήλωσε: «Οι διοργανωτές παρέδωσαν τους δύο διαδηλωτές στην αστυνομία. Η αστυνομία τους έλεγξε και στη συνέχεια τους άφησε ελεύθερους. Πλέον εναπόκειται στους διοργανωτές αν θα υποβάλουν μήνυση.»

Η οργάνωση Youth Demand, που ζητά εμπάργκο εμπορίου στο Ισραήλ, ανέφερε ότι ο Ντέιβιντ Κάρι (22 ετών, από το Μάντσεστερ) και η Μέιγκαν Λίον (27 ετών, από το Λονδίνο) συνελήφθησαν.

Κατά τις φιλιοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις που προηγήθηκαν στη Βασιλεία, διαδηλωτές συγκρούστηκαν για λίγο με την αστυνομία, λίγο πριν ανέβει στη σκηνή η Ραφαέλ, αναφέρει ο Guardian. Η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων και έφερε υδροφόρο όχημα για να αποτρέψει τους διαδηλωτές από το να διασχίσουν το κέντρο της πόλης. Η σύγκρουση φέρεται να ξεκίνησε όταν η αστυνομία επενέβη για να σταματήσει έναν καυγά, αφού δύο άνδρες κρατώντας ισραηλινές σημαίες κινήθηκαν προς τους διαδηλωτές, σύμφωνα με το ελβετικό πρακτορείο ειδήσεων Keystone-ATS.

Εκατοντάδες διαδηλωτές, κρατούσαν πανό που έγραφαν: «Όχι μουσική για τον φόνο», «Σταματήστε τη γενοκτονία» και «Τραγουδούν ενώ η Γάζα καίγεται». Ορισμένοι έκαψαν μεγάλες ισραηλινές και αμερικανικές σημαίες, ενώ άλλοι άναψαν καπνογόνα σε κόκκινο και πράσινο χρώμα, σύμφωνα με το πρακτορείο AFP.

Κατά τη διάρκεια της πρόβας της Ραφαέλ την Πέμπτη, έξι άτομα με σφυρίχτρες και παλαιστινιακές σημαίες παρεμπόδισαν την εμφάνισή της και στη συνέχεια απομακρύνθηκαν από τον χώρο.

Υπενθυμίζεται πως, η δημόσια ισπανική ραδιοτηλεόραση (RTVE) είχε ζητήσει τον Μάρτιο, με επιστολή της στην Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (ΕBU), να ξεκινήσει μια «συζήτηση» για τη συμμετοχή του Ισραήλ στη Eurovision 2025 λόγω των «ανησυχιών» που συνδέονται με την «κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας». Aντίστοιχα, την ίδια περίοδο, Φινλανδοί υπέγραψαν ένα διαδικτυακό αίτημα που απευθυνόταν στη δημόσια τηλεόραση Yle, καλώντας την να ασκήσει πιέσεις στην EBU για να αποκλειστεί το Ισραήλ από τον διαγωνισμό.

Κατά τη διάρκεια του β’ ημιτελικού της Eurovision 2025, οι σχολιαστές της RTVE, Τόνι Αγιλάρ και Τζούλια Βαρέλα, αξιοποίησαν την εμφάνιση της Γιουβάλ Ραφαέλ, εκπροσώπου του Ισραήλ, για να υπενθυμίσουν το αίτημα της RTVE προς την EBU κα παράλληλα, αναφέρθηκαν στους περισσότερους από 50.000 αμάχους θύματα στη Γάζα, ανάμεσά τους 15.000 παιδιά, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ. Η EBU απείλησε την RTVE με αυστηρές «κυρώσεις» εάν επαναλαμβάνονταν κατά τον τελικό του διαγωνισμού αναφορές στη Γάζα.

Ηχηρή ήταν η απάντηση της ισπανικής τηλεόρασης στις απειλές της EBU, με την ισπανική τηλεόραση να μεταδίδει μήνυμα για ειρήνη και δικαιοσύνη στην Παλαιστίνη κατά την έναρξη του τελικού.

«Απέναντι στα ανθρώπινα δικαιώματα, η σιωπή δεν είναι επιλογή. Ειρήνη και Δικαιοσύνη για την Παλαιστίνη», έγραφε το μήνυμα που μεταδόθηκε στα ισπανικά και στα αγγλικά.