Βασιλειάδης: Η ηγετική φυσιογνωμία του Τσίπρα έκανε τη διαφορά

Ολη η συνέντευξη του παραχώρησε στο NEWS 24/7 ο Γιώργος Βασιλειάδης για τις ανάγκες του ντοκιμαντέρ “Δημοψήφισμα 2015: Η ανατομία μίας ιστορικής στιγμής”.

Πώς ακριβώς φτάσαμε στο δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015; Ηταν κατά τη γνώμη σας μία αναπότρεπτη επιλογή;

Υπάρχει μία μεγάλη σπέκουλα, η οποία βασίστηκε σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό στους συμμάχους που είχε η Τρόικα εντός των τειχών, που ήταν και το μεγαλύτερο πρόβλημα όσο και στη δική μας στοχοπροσήλωση στο να μπορέσουμε να τελειώσουμε, να βγούμε από τα πρόγραμματα, να βγούμε από την επιτροπεία. .

Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλησε να δώσει ξανά μια ελπίδα στο λαό και να τηρήσει την υπόσχεσή του. Ποια ήταν η υπόσχεσή του; Η ανάκτηση της αξιοπρέπειας. Η ανάκτηση της αξιοπρέπειας και το σταμάτημα της κατρακύλας. Της κατρακύλας που είχε αφήσει στο περιθώριο τη μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας.

Ξέραμε τις δυσκολίες. Δεν φανταζόμασταν, βέβαια, το μέγεθος της αντίστασης των ευρωπαϊκών δυνάμεων και των εγχώριων κύκλων τους. Αλλά πιστεύαμε ότι μπορούμε με την Ελλάδα μέσα στην Ευρωζώνη και μέσα στην Ευρώπη. Τίποτα διαφορετικό δεν τέθηκε ποτέ από τον ΣΥΡΙΖΑ. Και οποιεσδήποτε άλλες απόψεις που ακούγονταν ήταν απόψεις μειοψηφικές εντός του κόμματος. Και αυτό φάνηκε στην πορεία της εξέλιξης του κόμματος.

Το σημαντικό, λοιπόν, για εμάς ήταν να μπορέσουμε να καταφέρουμε να έχουμε μία συμφωνία η οποία θα μπορούσε να βγάλει τη χώρα σ’ ένα ξέφωτο. Πιστεύαμε ότι αναλύοντας και τις προθέσεις μας και τις θέσεις μας, θα μπορούσαμε να έχουμε μια πολύ καλύτερη συμφωνία.

Θα μπορούσαμε να μην έχουμε οδηγηθεί ούτε καν στο δημοψήφισμα. Θα μπορούσαμε με την πειθώ των επιχειρημάτων μας και με μία κυβέρνηση, η οποία αλλάζοντας παραδόσεις δεκαετιών δεν κοίταζε πώς θα επιδοθεί στην λεηλασία των δημόσιων πόρων, αλλά σε μια σωστή διαχείριση, να βρούμε ευήκωα ώτα και να καταφέρουμε να βγάλουμε τη χώρα από την περιδήνηση. Οι εταίροι μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση όμως είχαν διαφορετική άποψη.

Νομίζω ότι την ίδια εντύπωση είχε όλη η ομάδα διαπραγμάτευσης. Εγώ συμμετείχα περιφερειακά στο κομμάτι για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και στο Brussels Group. Εδραιωνόταν μέρα με μέρα η πεποίθησή μας ότι ανεξάρτητα από τις προθέσεις μας, ανεξάρτητα από τα προγράμματα που παρουσιάζαμε, ανεξάρτητα από τις λύσεις που παρουσιάζαμε οι αποφάσεις ήταν προδιαγραμμένες.

Κάποιοι ήθελαν να τελειώσουν, όχι με την αριστερά, ούτε με τον Αλέξη, ήθελαν να τελειώσουν με οποιαδήποτε φωνή αμφισβήτησης του μονόδρομου των πολιτικών τους. Επομένως, ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης ήταν επικίνδυνοι γι’ αυτό.

Μάς έλεγαν ότι δεν υπάρχουν άλλες λύσεις πλην της ιδιωτικοποίησης των πάντων. Η υπεροχή του ιδιωτικού σε οτιδήποτε έχει σχέση με το δημόσιο. Η διάλυση και η διάρρυξη των εργασιακών σχέσεων και των εργασιακών δικαιωμάτων. Σε αυτό το πλαίσιο, επομένως, μετά από μια επώδυνη περίοδο, δεν υπήρχε εναλλακτική.

Το πλαίσιο που στο τέλος οι Βρυξέλλες έφτασαν να προτείνουν στην ελληνική κυβέρνηση ήταν ένα πλαίσιο μη βιώσιμο. Και αυτό έχει ξεκινήσει από το mail Χαρδούβελη.

Η Ελλάδα είχε ταμειακό πρόβλημα. Ακόμα και τα ψήγματα ανάπτυξης που υπήρχαν την τελευταία περίοδο της κυβέρνησης Σαμαρά ήταν αποτέλεσμα της μη τηρήσης των μνημονιακών δεσμεύσεων. Και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αδειάσουν τα δημόσια ταμεία. Για το λόγο αυτό, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε, το δημόσιο ταμείο ήταν σχεδόν μηδενικό.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά τις πρώτες μέρες, έτυχε να είμαι στο Μαξίμου, την απόγνωση του Υφυπουργού Οικονομικών. Μόλις έχει ορκιστεί η κυβέρνηση. Δεν είχαμε λεφτά για να πληρώσουμε στο τέλος του μήνα μισθούς και συντάξεις.

Καταλαβαίνετε ότι αυτό θα ήταν τρομακτικό για τη χώρα, για τους πολίτες της. Επομένως, το mail Xαρδούβελη επέβαλλε στην ελληνική κυβέρνηση να πάρει μέτρα, χωρίς όμως να λύσει το βασικό ταμειακό πρόβλημα και κυριότερα, χωρίς να θέσει το μεγάλο ζητούμενο που ήταν η ρύθμιση του χρέους. Με αυτό το χρέος, με αυτά τα νούμερα, δεν υπήρχε καμία απολύτως προοπτική.

Το δημοψήφισμα, επομένως, ήταν μονόδρομος. Για να πάρουμε μια καλύτερη συμφωνία, όχι βέβαια αυτή που θέλαμε, ή αυτή που ονειρευόμασταν, ή αυτή που είχαμε στο μυαλό μας, ή αυτή που θα ήταν προς το συμφέρον των πληττώμενων τάξεων απόλυτα, αλλά μια συμφωνία η οποία θα μπορούσε να δώσει μια διέξοδο στο τέλος της διαδρομής στην ελληνική κοινωνία, αφενός. Και αφετέρου να μας δώσει το μεγάλο διάδρομο ανάσας με τη ρύθμιση του χρέους. Που καμία κυβέρνηση δεν το είχε επιτύχει μέχρι εκείνη τη στιγμή.

Και αυτή ήταν, στο τέλος της ημέρας, η επιτυχία του δημοψήφισματος. Βέβαια, τα αποτυπώματα του πάνω στο σώμα του ΣΥΡΙΖΑ, και κυρίως το πρόσωπο του Προέδρου μας, του Αλέξη, του μεγαλύτερου ηγέτη της αριστεράς στην Ευρώπη, έμειναν ανεξίτηλα.

Η προπαγάνδα μίλησε για κωλοτούμπες, μίλησε για τα πάντα εκτός από την ουσία. Η ουσία ήταν ότι υπήρξε μια συμφωνία η οποία είχε αρχή, μέση και τέλος. Μια κυβέρνηση η οποία κατάφερε να απλώσει δίχτυ ασφαλείας στους πιο ευάλωτους, να βάλει την οικονομία ξανά σε ένα ρυθμό, με επίπονο τρόπο, αλλά χωρίς να συνεχιστεί η κατάρρευση. Και να δώσει τα μαξιλάρια ασφαλείας αυτά, που κρατήσαν τη χώρα όρθια και στις επόμενες κρίσεις.

Σε αυτό το κλίμα, από τη στιγμή της ανακοίνωσης του δημοψηφίσματος μέχρι και τη διεξαγωγή του τι ακριβώς γίνεται; Πως αντιμετωπίζετε την μιντιακή υπεροπλία της άλλης πλευράς;

Νομίζω με τον τρόπο που ο Αλέξης αντιμετώπιζε πάντοτε τα πράγματα, με ειλικρίνεια, απέναντι στο ελληνικό λαό. Θα πρέπει να ανατρέξει κάποιος και να παρατηρήσει μία-μία τις δηλώσεις του Πρόεδρου.

Ο Αλέξης και εμείς είχαμε δεσμευτεί ότι θα καταφέρουμε να έχουμε μια συμφωνία χωρίς να διακυβεύεται η παρουσία της χώρας στην Ευρώπη, στην κοινή αγορά και στο κοινό νόμισμα. Αυτό ήταν σαφές.

Από την πρώτη μέρα υπήρχε μια μεγάλη ομάδα τεχνοκρατών, νέων ανθρώπων και εξαιρετικών επιστημόνων, οι οποίοι καθημερινά παρακολουθούσαν την εξέλιξη της οικονομίας, τα αποθέματα της χώρας, το πώς δεν θα υπάρξει κανένα ατύχημα και το κυριότερο απ’ όλα πώς θα μπορέσουμε να διαπραγματευτούμε μετά το δημοψήφισμα την καλύτερη δυνατή συμφωνία για τον ελληνικό λαό υλοποιώντας τη δέσμευσή μας, που ήταν να βγάλουμε χώρα από τα μνημόνια.

Άρα υπήρχε μεγάλο άγχος, μεγάλη αγωνία αλλά και μεγάλη ελπίδα ότι ο ελληνικός λαός για ακόμη μια φορά δεν θα λυγίσει και θα στηρίξει την κυβέρνησή του. Θα στηρίξει την αριστερά για να τον βοηθήσει να βγει από τα αδιέξοδα.

Η διαδικασία ήταν επίπονη και παρά τα όσα λέγονται από φίλους και εχθρούς προσπαθήσαμε συντονισμένα και με όλες μας τις δυνάμεις να έχουμε το θετικό αποτέλεσμα. Το θετικό αποτέλεσμα που ήταν η καταψήφιση από τον ελληνικό λαό της πρότασης Γιούνκερ η οποία δεν οδηγούσε πουθενά.

Μία συμφωνία που εγκλώβιζε ακόμα περισσότερο την ελληνική κοινωνία. Μια συμφωνία που έφερνε μόνο μέτρα, δεν έφερνε χρήματα, δεν έφερνε ρύθμιση του χρέους και θα βύθιζε με μαθηματική ακρίβεια στον αμέσως επόμενο γύρο σε ακόμα μεγαλύτερο σπιράλ ύφεσης αλλά και μεγαλύτερης περιστολής κοινωνικών, πολιτικών και εργασιακών δικαιωμάτων.

Άρα λοιπόν με την πεποίθηση ότι έχουμε δίκιο και με την πεποίθηση ότι θα καταφέρουμε να πάρουμε μια καλύτερη συμφωνία πορευτήκαμε αυτό το διάστημα. Το οποίο ήταν δύσκολο, δεν ήταν εύκολο. Ψυχολογικά.

Σε αυτή την πορεία δεν σας κρύβω ότι πολλοί σύντροφοι και συντρόφισσες ήταν έτοιμοι πολλές φορές να λυγίσουν από το βάρος και την πίεση των στιγμών. Ήμασταν υπόλογοι απέναντι σε μια ολόκληρη κοινωνία.Τώρα μου δίνετε την ευκαιρία να πω κάτι που δεν το έχω επικοινωνήσει ξανά αλλά νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.

Υπήρχε η μεγάλη προσωπικότητα του Αλέξη που στις δύσκολες στιγμές στεκόταν βράχος δίπλα σε όλη την ομάδα, σε όλους τους ανθρώπους και ενέπνε και σε όλο τον κόσμο εμπιστοσύνη. Έδινε και κίνητρο για να μην λιγοψυχήσει κανείς, να μην κατεβάσει κανένας στα χέρια.

Το αποτέλεσμα δεν μπορώ να πω ότι το περιμέναμε σε αυτή την έκταση αλλά ήταν τέτοιος ο χυδαίος πόλεμος που δέχτηκε η κυβέρνηση που ο ελληνικός λαός δεν μπορούσε να μην αντιδράσει με αυτόν τον τρόπο και να στηρίξει την κυβέρνησή του. Και παρά το γεγονός ότι πολύς κόσμος πληγώθηκε, στενοχωρέθηκε, ένιωσε ενδεχόμενα και προδομένος, το αποτέλεσμα ήταν η ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας.

Μέχρι το 2018 είχαμε μια χώρα η οποία ήταν μόνο τυπικά δυτική δημοκρατία. Μια χώρα η οποία δεν μπορούσε να φτιάξει προϋπολογισμούς της, δεν μπορούσε να πάρει μόνη της αποφάσεις για το πώς θα πορευθεί που θα κατανείμει τα χρήματα του προϋπολογισμού της, ποιες προτερότητες θα βάλει Αυτά λέγονται εθνική κυριαρχία Αυτά κάνει η εθνική κυβέρνηση η οποία εκλέγεται από τον ελληνικό λαό. Αυτό είναι το σύστημα της λαϊκής κυριαρχίας, της δημοκρατίας.

Στην Ελλάδα το είχαμε χάσει αυτό, το είχαμε απεμπολίσει από το 2011. Καταφέραμε και το ανακτήσαμε. Και ο ιστορικός του μέλλοντος θα το γράψει αυτό Μπορεί να πληγώθηκε κόσμος, να στενοχωρέθηκε πολλές φορές να περάσαμε κάτω από τις δικές μας προσδοκίες αυτά που θέλαμε να κάνουμε.

Αλλά κατορθώσαμε να ανακτήσουμε τον οικονομικό έλεγχο της χώρας μας. Να ανακτήσουμε την εθνική και τη λαϊκή κυριαρχία. Και νομίζω ότι είναι από τις κρισιμότερες και μεγαλύτερες στιγμές στην ιστορία της χώρας.

Ποιες είναι οι πρώτες σκέψεις που γεννιούνται μετά την ανακοίνωση το αποτελέσματος και ποιο είναι το κλίμα στο Μαξίμου; Ο Γιάνης Βαρουφάκης έχει γράψει ότι ο Πρωθυπουργός ήταν μάλλον στενοχωρημένος από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος…

Δεν ασχολούμαι με γελοιότητες. Όλους θα τους κρίνει η ιστορία. Για κακή τύχη του Βαρουφάκη γυριζόταν ένα ντοκιμαντέρ εκείνες τις ημέρες. Οπότε νομίζω ότι το κλίμα μέσα στο Μαξίμου έχει αποτυπωθεί σε ζωντανό χρόνο και στις κάμερες.

Ηταν πολύ μεγάλη η ικανοποίηση αλλά και υπερηφάνεια για τον ελληνικό λαό. Και ακόμα μεγαλύτερο βάρος όμως στις πλάτες της κυβέρνησης. Να μην αδειάσεις αυτό το λαό. Να σταθείς στο ύψος των περιστάσεων. Και να καταφέρεις να φέρεις μια συμφωνία. Και να φέρεις μια συμφωνία που θα καταφέρει να επουλώνει τα όποια τραύματα άνοιξαν.

Και γι’ αυτό το λόγο άλλωστε ο Αλέξης πήρε την ορθή απόφαση και ζήτησε τη σύγκληση Συμβουλίου Πολιτικών Αρχικών την επόμενη μέρα. Η Ελλάδα έπρεπε να δείξει προς τα έξω ότι παρά τις όποιες διαφωνίες και τις εντάσεις εκείνων των ημερών προχωράει ενωμένη.

Σε μια Ευρώπη που είχε εχθρική και τιμωρητική διάθεση χωρίς να υφίστανται εκείνη τη στιγμή λόγοι ουσίας. Εγώ μπορώ να δεχτώ την αναξιοπιστία της χώρας και των κυβερνήσεων μέχρι το 2015. Εδώ όμως είχαμε να κάνουμε με μια παράταξη που αναλάμβανε για πρώτη φορά τη διακυβέρνηση και ήταν έτοιμη να δώσει τις δικές της μάχες.

Άρα λοιπόν μετά από εκείνο το βράδυ και τη χαρά που πήραμε, η χώρα συνέχισε να κυβερνάται. Και οι στιγμές απαιτούσαν σοβαρότητα από τον Πρωθυπουργό. Και την επέδειξε. Δεν ήταν ώρα για πανηγύρια. Ηταν η ώρα να συνεχιστεί η δουλειά μέχρι τη συμφωνία.

Πάμε λοιπόν στη συμφωνία. Πως ακριβώς κλείστηκε, τι συνέβη στις Βρυξέλλες, πως περιμένατε πίσω στην Αθήνα το αποτέλεσμα;

Γι’ αυτό το θέμα, θα σας απογοητεύσω. Θα μιλήσει κάποια στιγμή ο Αλέξης. Εγώ μπορώ να σας μεταφέρω τα συναισθήματα της ομάδας που ήταν πίσω.

Παρατηρήσαμε την αδιαλλαξία, απ’ την πλευρά κυρίως της Γερμανίας, και την αλλαγή στάση της Γαλλίας στην πορεία της νύχτας όταν κατάλαβε ότι κάποιοι δεν μπλοφάρουν. Κάποιοι είχαν αποφασίσει να διαλύσουν ένα έθνος. Ζήσαμε την απογοήτευση του συμβιβασμού αλλά και την ελπίδα για όσους είχαν πρόσβαση στις λεπτομέρειες της συμφωνίας. Πιστεύαμε ότι αυτή η συμφωνία μπορεί να λειτουργήσει προς όφελος του ελληνικού λαού. Αρα τα συναισθήματα ήταν ανάμεικτα, περίπλοκα.

Ξέρετε, κάποιες στιγμές ο καθένας αναμετράται με τον εαυτό του και με το πώς βλέπει ο ίδιος τα πράγματα. Όσο περνούσαν οι ώρες και έβγαιναν οι λεπτομέρειες της συμφωνίας, καταλαβαίναμε ότι υπήρχε μια προοπτική για τον ελληνικό λαό.

Πεισμώσαμε ακόμα περισσότερο να δώσουμε αυτή τη μάχη. Να συνεχίσουμε. Και με ανοιχτά χαρτιά να μιλήσουμε στο ελληνικό λαό όπως και κάναμε.Με ανοιχτά χαρτιά να μιλήσουμε στο κοινοβούλιο. Και αμέσως μετά την ψήφιση συμφωνίας με ανοιχτά χαρτιά να πάμε σε εκλογές.

Ημασταν η πρώτη κυβέρνηση που έφερε συμφωνία και ζήτησε αμέσως να κριθεί από το λαό για αυτήν. Ούτε αυτό πρέπει να το ξεχνάμε. Είναι οι λεπτομέρειες οι οποίες κάνουν τη διαφορά ανάμεσα στην ηγετική φυσιογνωμία του Αλέξη και σε όλες τις άλλες πολιτικές προσωπικότητες που απλά πέρασαν και δεν άγγιξαν.

Δεν έχει γίνει κάτι που να με κάνει να αλλάξω γνώμη.  Είχαμε, πριν το δημοψήφισμα, μία κακή συμφωνία χωρίς καμία προοπτική. Είχαμε ένα δεδομένο πολιτικό περιβάλλον γύρω μας στην Ευρώπη. Ενα περιβάλλον το οποίο δεν δεχόταν να αφισβητηθεί ο πυρήνας της πολιτικής του νεοφιλελευθερισμού. Το μονόδρομο λοιπόν προς όφελος του κεφαλαίου και κατά των δυνάμεων της εργασίας.

Επομένως, το γεγονός ότι καταφέραμε να φέρουμε ξανά τους Ευρωπαίους στο τραπέζι και να βάλουμε μέσα στη διαπραγμάτευση και το χρέος, ιερό τοτέμ μέχρι τότε, έχει αξία.

Καμία κυβέρνηση δεν κατάφερε να πάρει μία ρύθμιση χρέους. Και αυτή ακριβώς η ρύθμιση είναι αυτή που έκανε την Ελλάδα να μείνει όρθια σε τόσες κρίσεις που ακολούθησαν.

Το κυριότερο απ’ όλα είναι ότι υλοποιήθηκε μία συμφωνία που είχε το μικρότερο δυνατό δημοσιονομικό αποτύπωμα για το μέσο συμπολίτη μας. Και ταυτόχρονα δημιουργούσε τη μεγαλύτερη προσδοκία για το μέλλον. Γιατί μας έδινε τη δυνατότητα να κρατάμε ξανά τις τύχες μας στα δικα μας χέρια.Με ένα χρέος ρυθμισμένο για τα επόμενα 15 τότε χρόνια.

Τώρα το πώς οι επόμενες κυβερνήσεις πατήσαν πάνω σ’ αυτή τη συμφωνία και τα δημοσιονομικά αποτυπώματα που αυτές αφήνουν είναι μία πολύ μεγάλη συζήτηση που νομίζω ότι θα πρέπει να την κάνουμε στο μέλλον.