Ισραήλ: Οι υπερορθόδοξοι εγκαταλείπουν τον Νετανιάχου – Χάνει την πλειοψηφία

Ο βασικός εταίρος στον κυβερνητικό συνασπισμό του Μπενιαμίν Νετανιάχου ανακοίνωσε ότι αποχωρεί, αφήνοντας τον Ισραηλινό πρωθυπουργό με μειοψηφία στο κοινοβούλιο.

Το υπερ-ορθόδοξο κόμμα Shas δήλωσε ότι αποχωρεί από την κυβέρνηση ως απάντηση σε μια μακροχρόνια διαφωνία σχετικά με την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Ένα άλλο υπερ-ορθόδοξο κόμμα είχε παραιτηθεί από την κυβέρνηση νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Η ηγεσία μιας μειοψηφικής κυβέρνησης θα κάνει τη διακυβέρνηση δύσκολη για τον Νετανιάχου. Ωστόσο, το Shas δήλωσε ότι δεν θα επιδιώξει να υπονομεύσει τον συνασπισμό μόλις αποχωρήσει και ότι μπορεί να ψηφίσει μαζί του ορισμένους νόμους.

Ένα ακόμη υπερ-ορθόδοξο κόμμα ο Ενωμένος Ιουδαϊσμός της Τορά (UTJ), εγκατέλειψε επίσης την Δευτέρα τον κυβερνητικό συνασπισμό του Ισραήλ, εξαιτίας της διαμάχης για την στρατιωτική θητεία.

Η αποχώρησή τους είχε αφήσει την κυβέρνηση Νετανιάχου με την πιο ασθενή πλειοψηφία (μέχρι σήμερα, που χάθηκε) με 61 από τις 120 έδρες στο κοινοβούλιο.

Τι σημαίνει η απώλεια της πλειοψηφίας για τον Νετανιάχου

Η σύγκρουση εντός του κυβερνητικού συνασπισμού που ακολουθήθηκε από την απώλεια της πλειοψηφίας για την κυβέρνηση Νετανιάχου, δεν αναμένεται να ρίξει την κυβέρνηση, όπως εκτιμούν αναλυτές.

Ωστόσο, θα προσθέσει έναν ακόμα παράγοντα αστάθειας στην πολιτική του Ισραήλ, καθώς οι ηγέτες των διαφόρων κομμάτων συγκρούονται γύρω από την εκεχειρία και τον τερματισμό του πολέμου, όπως επίσης και για τα άλλα μέτωπα που έχει ανοίξει το Ισραήλ, σε Λίβανο και Συρία.

Είναι πλέον δύσκολο να περάσει νομοθεσία στο έντονα διαιρεμένο Κοινοβούλιο του Ισραήλ, όπως σημειώνουν οι New York Times. Ωστόσο, η κυβέρνηση θα παρέμενε πιθανότατα στη θέση της, εκτός και αν οι βουλευτές ψήφιζαν νόμο για τη διάλυσή της.

Με το Κοινοβούλιο να εισέρχεται σε θερινή ανάπαυλα από τις 27 Ιουλίου μέχρι τον Οκτώβριο, μια τέτοια ψηφοφορία φαίνεται όλο και πιο απίθανη, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές.

Η μετάβαση σε εκλογές θα ήταν επίσης ριψοκίνδυνη για τα υπερ-ορθόδοξα κόμματα: Οι αντίπαλοι του Νετανιάχου τείνουν να είναι πολύ πιο επιθετικοί στο ζήτημα της στρατολόγησης των θρησκευτικών φοιτητών από ό,τι εκείνος.

Παρόλα αυτά, τα υπερ-ορθόδοξα κόμματα πιθανότατα θα χρησιμοποιούσαν τις παραιτήσεις τους για να πιέσουν τον Νετανιάχου να συγκεντρώσει τους συμμάχους του και να περάσει έναν νόμο για την απαλλαγή, δήλωσε ο Ισραήλ Κοέν, σχολιαστής του Κολ Μπαράμα, ενός υπερ-ορθόδοξου ραδιοφωνικού σταθμού.

«Οι υπερ-ορθόδοξοι προσπαθούν να βρουν την ισορροπία: Θέλουν να αναγκάσουν τον Νετανιάχου να προτείνει έναν νόμο», δήλωσε ο κ. Κοέν σε τηλεφωνική συνέντευξη. «Αλλά δεν θέλουν να πετάξουν το μωρό με το νερό του μπάνιου. Δεν θέλουν να χάσουν την εξουσία της δεξιάς».

Γιατί η στρατιωτική θητεία των υπερ-ορθόδοξων φοιτητών αποτέλεσε το μεγάλο “αγκάθι”

Η στράτευση των υπερ-ορθόδοξων Εβραίων είναι ένα ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο ζήτημα για την ισραηλινή κοινωνία και την κυβέρνηση του Νετανιάχου.

Μια συμφωνία που χρονολογείται από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948, προβλέπει καθεστώς εξαίρεσης υπερ-ορθόδοξων από τη στρατιωτική θητεία, εφόσον αφιερώνονται πλήρως στη θρησκευτική μελέτη.

Η συζήτηση στη χώρα σχετικά με το αν οι υπερ-ορθόδοξοι θρησκευτικοί φοιτητές, οι οποίοι απολαμβάνουν εδώ και καιρό απαλλαγές από τη στρατιωτική θητεία, θα πρέπει να στρατεύονται υπάρχει εδώ και χρόνια.

Οι υπερ-ορθόδοξοι υποστηρίζουν ότι η στρατιωτική θητεία απειλεί τον τρόπο ζωής τους, αλλά πολλοί άλλοι Ισραηλινοί Εβραίοι δυσανασχετούν με αυτό και το θεωρούν ειδική μεταχείριση.

Τα υπερ-ορθόδοξα κόμματα παλεύουν εδώ και δεκαετίες για τη συνέχιση των απαλλαγών αυτών, αλλά το αίτημά τους φαίνεται να χάνει ολοένα και περισσότερο έδαφος για άλλα τμήματα της ισραηλινής κοινωνίας, μετά από περισσότερους από 21 μήνες πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα.

Το ζήτημα έχει γίνει πιο έντονο κατά τη διάρκεια του πολέμου, καθώς εκατοντάδες Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν σκοτωθεί στη σύγκρουση, άρα οι υπερ-ορθόδοξοι κατηγορούνται ότι κάθονται αμέριμνοι ενώ άλλοι πεθαίνουν για αυτούς στον πόλεμο.

Οι περισσότεροι Ισραηλινοί Εβραίοι στρατεύονται μετά το λύκειο, αλλά οι υπερ-ορθόδοξοι άνδρες συχνά εξαιρούνται, προκειμένου να μελετούν ιερά κείμενα. Αυτή η πολιτική έχει προκαλέσει έναν έντονο συναισθηματικό διάλογο σχετικά με το αν θα πρέπει να στρατεύονται. Πολλοί στην υπερ-ορθόδοξη κοινότητα του Ισραήλ — γνωστοί στα εβραϊκά ως Χαρεδίμ, ή «αυτοί που φοβούνται τον Θεό» — θεωρούν τη μελέτη θρησκευτικών κειμένων πλήρους απασχόλησης ως υπέρτατη αξία. Υποστηρίζουν ότι η ακαδημαϊκή τους προσφορά έχει εξασφαλίσει την επιβίωση του εβραϊκού λαού για αιώνες.

Ωστόσο, διάφορες φωνές στο Ισραήλ λένε ότι αυτό δεν είναι πλέον βιώσιμο. Οι Χαρεδίμ ήταν μια μικρή μειονότητα, αλλά τώρα αντιπροσωπεύουν περίπου το 14% του πληθυσμού και είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη κοινότητα στη χώρα. Καθώς ο πόλεμος στη Γάζα έχει παραταθεί για σχεδόν δύο χρόνια, πολλοί Ισραηλινοί, που έχουν υπηρετήσει εκατοντάδες ημέρες στρατιωτικής θητείας, αισθάνονται την πίεση και δυσανασχετούν με την απαλλαγή.

Τον Ιούνιο του περασμένου έτους, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ διέταξε την κυβέρνηση να αρχίσει να κατατάσσει τους υπερ-ορθόδοξους Εβραίους θρησκευτικούς φοιτητές. Οι δικαστές ανέφεραν ότι το σύστημα προσωρινών νόμων και παρατάσεων που επέτρεπε την απαλλαγή είχε λήξει, αφήνοντάς το χωρίς νομική βάση.

Αυτό άφησε στον Νετανιάχου δύο επιλογές. Θα μπορούσε είτε να κατευνάσει τους υπερ-ορθόδοξους συμμάχους του συνεργαζόμενος με το Κοινοβούλιο για να περάσει μια νέα απαλλαγή για τους άνδρες στρατεύσιμης ηλικίας, εξοργίζοντας πολλούς άλλους Ισραηλινούς κατά τη διάρκεια του πολέμου, είτε να απορρίψει τους συμμάχους του συνασπισμού και να ρισκάρει την κατάρρευση της κυβέρνησής του.

Ο Νετανιάχου έχει υποσχεθεί να προωθήσει «ένα ισχυρό, υπεύθυνο και καλά μελετημένο νόμο για την κατάταξη». Ένα νομοσχέδιο που συζητείται στο Κοινοβούλιο προβλέπει ποσοστώσεις για την σταδιακή ενσωμάτωση των υπερ-ορθόδοξων στο στρατό, ενώ ενδέχεται να μειώσει τη δημόσια χρηματοδότηση για άτομα και θρησκευτικά σχολεία που δεν συμμορφώνονται. Οι σύμβουλοι του Νετανιάχου και οι ηγέτες των Χαρεδίμ συνεχίζουν να συζητούν τις λεπτομέρειες, οι οποίες παραμένουν ρευστές.