Gloria Gaynor – Η μεγάλη παρεξήγηση για το “I Will Survive”

Η αξεπέραστη ντίβα της ντίσκο μουσικής Gloria Gaynor -μια καλλιτέχνιδα που έχει γράψει ιστορία στην παγκόσμια μουσική σκηνή- έρχεται το Σάββατο 26 Ιουλίου στη Χαλκιδική για μια μοναδική εμφάνιση στο Φεστιβάλ Sani, συνοδευόμενη από τη δεκαμελή μπάντα της.

Η Gloria Gaynor είναι μια γυναίκα-σύμβολο επιμονής, πίστης και διαρκούς επανεκκίνησης. Μεγάλωσε στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσεϊ, σε ένα περιβάλλον φτωχό αλλά γεμάτο μουσική, και κατάφερε να μετατρέψει την προσωπική της φωνή σε παγκόσμιο μήνυμα.

Το «I Will Survive» δεν είναι απλώς η μεγαλύτερη επιτυχία της – έγινε το μάντρα της ζωής της. Από τα clubs της δεκαετίας του ’70 μέχρι την απονομή Grammy για gospel μουσική, η Gaynor δεν έπαψε ποτέ να εξελίσσεται, να εμπνέει και να παλεύει για κάτι βαθύτερο από την επιβίωση: την προσωπική μεταμόρφωση και την ουσιαστική σύνδεση με το κοινό της.

Σήμερα, 81 ετών, λίγο πριν βρεθεί στη σκηνή του Sani, μοιράζεται μαζί μας μερικές σκέψεις για τις πιο σημαντικές πνευματικές, καλλιτεχνικές και προσωπικές στιγμές της.

Gloria Gaynor – Τι σημαίνει “I Will Survive” σήμερα

Στο σπίτι που μεγάλωσε υπήρχε πάντα μουσική – αλλά μόνο τα αδέρφια της – αγόρια γαρ – είχαν το θάρρος να τραγουδάνε δημόσια. Η ίδια, ως κορίτσι, δεν είχε ποτέ αυτή την ευκαιρία. Ώσπου, όπως λέει, μια μέρα στα 13 της, τραγουδούσε μόνη της στον διάδρομο της πολυκατοικίας τους, όταν μια γειτόνισσα που κατέβαινε τις σκάλες της είπε: «Θεέ μου, Γκλόρια, εσύ ήσουν; Νόμιζα πως ήταν το ραδιόφωνο». Εκείνη τη στιγμή αποφάσισε πως ήθελε να γίνει τραγουδίστρια.

Θυμάται ότι η οικογένειά της δεν είχε ποτέ πολλά χρήματα – κι ίσως αυτός είναι ο λόγος που ήταν τόσο ευτυχισμένοι. Δεν υπήρχε τίποτα για να τσακωθούν. Η δική τους γωνιά στο Νιούαρκ ήταν μια χαρούμενη φούσκα, αποκομμένη από τον υπόλοιπο κόσμο.

Η πρώτη της εμφάνιση ήταν σε μια σχολική χριστουγεννιάτικη γιορτή. Όταν ξεκίνησε να παίζει το πιάνο, ένιωσε πάρα πολύ φόβο και στάθηκε αμίλητη μπροστά στο κοινό. Χρειάστηκαν τρεις προσπάθειες μέχρι να καταφέρει να βγάλει ήχο. Στο τέλος όμως, απέσπασε την πρώτη της θερμή αποθέωση με το κοινό να σηκώνεται όρθιο – και από τότε, όπως έχει πει σε συνεντεύξεις της, δεν ένιωσε ποτέ ξανά φόβο στη σκηνή. Ήταν 25 ετών όταν έχασε την αγαπημένη της μητέρα και αυτό δεν ήταν το μόνο τραυματικό γεγονός που βίωσε σε μία πολυτάραχη ζωή της. Το “I Will Survive” δεν έγινε τυχαία η μεγάλη της επιτυχία.

Το ντοκιμαντέρ “Gloria Gaynor: I Will Survive”, σε σκηνοθεσία της Betsy Schechter, παρουσιάζει τη συναρπαστική πορεία ζωής της Gloria Gaynor και έκανε πρεμιέρα στο Tribeca Festival τον Ιούνιο του 2023. Μέσα από την ταινία ξεδιπλώνονται οι σκοτεινές και φωτεινές στιγμές της: η σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη στην παιδική της ηλικία, η απουσία του πατέρα της, η καταφυγή της στη gospel μουσική, οι σοβαρές προκλήσεις με την υγεία της και, πάνω απ’ όλα, η ακούραστη προσπάθειά της όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά να εξελιχθεί, να παραμείνει δημιουργική και να αφήσει το αποτύπωμά της.

Μέσα από όλες τις προκλήσεις βγήκε δυνατή όπως μας λέει λόγω της πίστης της: “Η πίστη μου ενισχύει τη σχέση μου με τον Θεό. Αυτή η προσωπική, ένας-προς-έναν σχέση είναι που με καθοδηγεί και με οδηγεί σε όλες τις αποφάσεις μου – όταν, φυσικά, είμαι προσεκτική ώστε να Τον συμβουλεύομαι μέσω της προσευχής.”

Το 1978, η Gloria Gaynor τραυματίστηκε στη σπονδυλική στήλη κατά τη διάρκεια μιας παράστασης στο Beacon Theatre, με αποτέλεσμα να μείνει προσωρινά παράλυτη από τη μέση και κάτω. Έπεσε προς τα πίσω πάνω σε μια οθόνη, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό της. Παρά την αναποδιά αυτή, συνέχισε να ηχογραφεί το «I Will Survive» φορώντας νάρθηκα πλάτης.

Αργότερα υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση του τραυματισμού που την είχε αφήσει κατάκοιτη. Και σε εκείνη τη φάση της ζωής της – όπως μας λέει – ήταν η πίστη που την έσωσε.  “Αυτό που με κράτησε κινητοποιημένη και προσηλωμένη στο μέλλον εκείνες τις δύσκολες εποχές ήταν η πεποίθηση ότι ακολουθώ τον σκοπό που μου έχει δώσει ο Θεός στη ζωή μου. Έτσι, μπορούσα να βασιστώ σε Εκείνον για να μου δείξει τον δρόμο προς τα εμπρός.”

“Οι άνδρες δεν είναι ο εχθρός”

Έχει περιγράψει το “I Will Survive” ως το κέικ και τα υπόλοιπα τραγούδια ως το γλάσο για τη “διακόσμηση”.
“Το “I Will Survive” ξεκίνησε ως η μεγαλύτερη επιτυχία μου και εξελίχθηκε στο προσωπικό μου μάντρα – κι έπειτα, στη βάση του σκοπού μου: να μεταφέρω ελπίδα, ενθάρρυνση και ενδυνάμωση στο κοινό μου.”

Σε παλαιότερες συνεντεύξεις έχετε δηλώσει ότι ήταν παρεξήγηση ότι θεωρηθήκατε φεμινίστρια, παρόλο που πολλοί βλέπουν το “I Will Survive” ως έναν φεμινιστικό ύμνο. 

“Όταν είπα ότι δεν είμαι φεμινίστρια, αναφερόμουν στη σημασία που είχε ο όρος στις αρχές της δεκαετίας του ’70 – τότε σήμαινε ότι οι άνδρες ήταν ο «εχθρός» και ότι οι γυναίκες μπορούσαν και έπρεπε να είναι απολύτως ανεξάρτητες από αυτούς. Εγώ μεγάλωσα με πέντε αδέρφια. Αγαπώ τους άνδρες και τη συντροφιά τους. Πιστεύω επίσης ότι οι άνδρες και οι γυναίκες μπορούν –και πρέπει– να συνεργάζονται στις περισσότερες περιπτώσεις.”

Τι σημαίνει για εσάς η λέξη «επιβίωση» σήμερα – μετά από τραύματα, διαζύγιο, χειρουργεία και πνευματική εξέλιξη; Έχει μεταμορφωθεί σε κάτι βαθύτερο από μια απλή αντοχή;
“Για μένα σήμερα, η επιβίωση δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ανησυχώ. Επιβίωση σημαίνει αγώνας. Σκοπεύω να συνεχίσω να ανθίζω σε όλους τους τομείς της ζωής μου”.

Τι σας ενέπνευσε να επιστρέψετε στα θρανία και να πάρετε πτυχίο στην ψυχολογία στα 71 σας; Πώς συνδέθηκε αυτή η απόφαση με το προσωπικό σας ταξίδι και τον σκοπό σας;
“Γύρισα στο σχολείο για να σπουδάσω ψυχολογία ώστε να κατανοήσω καλύτερα την ανθρώπινη συμπεριφορά. Το αρχικό μου σχέδιο ήταν να ιδρύσω έναν οργανισμό, ένα ίδρυμα, που θα βοηθούσε αποξενωμένους πατέρες να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη να είναι παρόντες στη ζωή των παιδιών τους – είτε ζουν μαζί τους είτε όχι – και να τους παρέχει τα απαραίτητα εργαλεία για να το πετύχουν. Έκτοτε, το σχέδιο έχει αλλάξει: τώρα συνεργάζομαι με έναν ήδη υπάρχοντα οργανισμό, ως η φωνή της εγκαταλελειμμένης κόρης (καθώς υπήρξα κι εγώ μία), και τους στηρίζω και οικονομικά.”

Έχετε ζήσει πολλές εποχές της μουσικής. Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στη μουσική του σήμερα και τα μηνύματα που περνούσαν οι καλλιτέχνες όταν ξεκινήσατε;

“Τα μηνύματα στη σημερινή μουσική, όπως τα αντιλαμβάνομαι εγώ, είναι πολύ πιο επιφανειακά και σεξουαλικά φορτισμένα – αντί για θέματα που έχουν ουσία και αφορούν την αγάπη”.

Κοιτάζοντας πίσω, από το ξεκίνημά σας ως ντίβα της ντίσκο μέχρι τη βράβευσή σας με Grammy για gospel μουσική, ποιο κεφάλαιο της καριέρας σας σας δίδαξε τα περισσότερα για τον σκοπό σας;

“Το κεφάλαιο που με δίδαξε τα περισσότερα για τον σκοπό μου ήταν η περίοδος ανάμεσα στα δύο Grammy. Έμαθα την επιμονή, την υπομονή στο να περιμένεις τον Θεό, και συνειδητοποίησα ότι το τραγούδι “I Will Survive” δεν είχε σκοπό μόνο να ενθαρρύνει, να εμψυχώνει και να ενδυναμώνει το κοινό μου – αλλά κι εμένα την ίδια.”