Χτύπημα στο Κατάρ: Οι χώρες του Κόλπου δεν είναι πλέον δεδομένες για τις ΗΠΑ – Το χρήμα “μιλάει”

Μετά το χτύπημα του Ισραήλ στο Κατάρ (κατά παράβαση κάθε κανόνα Διεθνούς Δικαίου) ήταν πολλοί αυτοί που αναρωτήθηκαν για τον τρόπο που θα επιλέξει το Κατάρ (αλλά και γενικότερα τα κράτη του Κόλπου) να αντιδράσουν.

Η εξίσωση κάθε άλλο παρά εύκολη είναι. Χτύπημα από ξένη δύναμη στο έδαφός της καμία χώρα δεν μπορεί να κάνει ανεκτό. Από την άλλη, όταν αυτός που “χτυπά” είναι παραδοσιακός και προνομιακός σύμμαχος των ΗΠΑ διαφοροποιεί το πράγμα, φέρνει δεύτερες και τρίτες σκέψεις.

Το Κατάρ, όπως και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία διατηρούν εμπορικές σχέσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων με τις ΗΠΑ, αυτό είναι κοινό μυστικό.

Το Κατάρ πάντως, μετά τον αρχικό αιφνιδιασμό και το μούδιασμα, αντέδρασε. Καταδίκασε την επίθεση, στράφηκε εναντίον του Ισραήλ σε ρητορικό επίπεδο, εξέφρασε τον απόλυτο προβληματισμό του. Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει ότι η εν λόγω χώρα είχε αναλάβει και τη διοργάνωση των ειρηνευτικών συνομιλιών της Χαμάς με το Ισραήλ που η κυβέρνηση Νετανιάχου ήθελε προφανώς να τορπιλίσει.

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα από την πλευρά τους, όπως σημειώνει και το CNN, είχαν εκφράσει δυσαρέσκεια για το Ισραήλ ακόμη και πριν από την επίθεση στη Ντόχα διαπιστώνοντας ότι το αδιέξοδο στη Γάζα μεγαλώνει την ίδια ώρα που η σφαγή συνεχίζεται.

Οι αντιδράσεις του Κατάρ και των υπόλοιπων χωρών μπορούν να έχουν τρεις μορφές.

Ως προς το κομμάτι του Διεθνούς Δικαίου το Κατάρ, ο Πρωθυπουργός του οποίου έφτασε άμεσα στις ΗΠΑ μετά το χτύπημα του Ισραήλ, πίεσε στο παρασκήνιο με αποτέλεσμα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εκδώσει ομόφωνη δήλωση καταδίκης (έστω και αν το όνομα του Ισραήλ δεν αναφέρθηκε). Δεν ήταν λίγο, υπέγραψαν ακόμα και οι ΗΠΑ.

Διεθνείς παρατηρητές ανέφεραν στο CNN ότι τα κράτη του Κόλπου εν συνόλω θα μπορούσαν από εδώ και στο εξής να συμμετέχουν πιο ενεργά στις διαδικασίες του Διεθνούς Δικαστηρίου (για παράδειγμα) εναντίον του Ισραήλ. Να ορθώσουν, δηλαδή, ανάστημα όπως τους ζητούν οι Παλαιστίνιοι.

Μία άλλη επιλογή θα ήταν να εγκαταλείψει το Κατάρ το ρόλο του κύριο μεσολαβητή μεταξύ των ΗΠΑ και αντιπάλων της στην ευρύτερη περιοχή του Κόλπου. Και αυτό το σενάριο βρίσκεται πάνω στο τραπέζι.

Επίσης, ενώ τα κράτη του Κόλπου είχαν σημαντικές εσωτερικές διαμάχες όλα αυτά τα χρόνια, αλλά παραμένουν δεσμευμένα από συνθήκες αμοιβαίας άμυνας που υπογράφηκαν πριν από δεκαετίες. Υπάρχει ένα σχετικό στρατιωτικό σύμφωνο από τη δεκαετία του 80 το οποίο θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί. Μεταξύ άλλων, προβλέπει ενοποιημένη διοίκηση αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας απέναντι σε έξωθεν χτυπήματα όπως αυτό του Ισραήλ.

Οταν το χρήμα “μιλάει”

Πάνω από όλα αυτά όμως βρίσκεται ο πακτωλός του χρήματος. Είναι εδώ και δεκαετίες γνωστό ότι τα τρισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα που εξασφαλίζοντσι ετησίως από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της περιοχής επενδύονται στρατηγικά σε παγκόσμια περιουσιακά στοιχεία, τα οποία αξιοποιούν εν μέρει την ήπια ισχύ της περιοχής για να εξασφαλίσουν επιρροή στα βασικά κέντρα λήψης αποφάσεων του κόσμου.

Τα Κράτη του Κόλπου θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα τεράστια κρατικά επενδυτικά τους κεφάλαια για να επιβάλουν εμπορικούς περιορισμούς στο Ισραήλ.

Η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και το Κατάρ δεσμεύτηκαν συλλογικά να επενδύσουν περίπου τρία τρισεκατομμύρια δολάρια στην οικονομία των ΗΠΑ όταν ο Τραμπ επισκέφθηκε την περιοχή στο πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του ως πρόεδρος νωρίτερα μέσα στο έτος.

Σχολιαστές τονίζουν ότι αν οι τα κράτη αυτά αισθάνονται ανασφαλή λόγω της δράσης του Ισραήλ “τα χρήματα μπορούν να πάνε κάπου αλλού, εκτός των ΗΠΑ είτε για προστατεύσουν πιο αποτελεσματικά τον Κόλπο είτε για να αποκομίσουν καλύτερες αποδόσεις από τις επενδύσεις τους”.

Τι δεν λένε αλλά το υπονοούν; Ότι οι ΗΠΑ πλέον δεν παίζουν μόνες τους…