Χάρης Χαραλάμπους – Καζέπης: Η αγάπη είναι ελευθερία δεν είναι ψυχολογικός καταναγκασμός

Ο πρωταγωνιστής, Χάρης Χαραλάμπους Καζέπης, μιλά για τη ζωή στο θέατρο και το θέατρο στη ζωή του. Είναι ένας πολυσχιδής καλλιτέχνης, ένας τελειομανής άνθρωπος που δεν αφήνει τίποτα στην τύχη του και ένας αισθαντικός πρωταγωνιστής που δίνει και την πιο ευαίσθητη χορδή κάθε προσωπικότητας που καλείται να ερμηνεύσει.

Το έργο

Η σιωπή μιας γυναίκας. Η εξομολόγηση ενός άνδρα.
Η πτώση – και η ανατομία της. Η «Ήμερη» του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, μία από τις πιο δυνατές και σκοτεινές νουβέλες του, μεταφέρεται στη σκηνή του Θεάτρου Θησείον σε διασκευή και σκηνοθεσία του Γιάννη Νταλιάνη. Η παράσταση, εμπνευσμένη από το έργο, τη ζωή και τη φιλοσοφία του κορυφαίου Ρώσου συγγραφέα, επιχειρεί μια σύγχρονη, εσωτερική ανάγνωση πάνω στην έννοια της πτώσης — σωματικής, ηθικής και υπαρξιακής.
Ο Ντοστογιέφσκι τοποθετεί στο κέντρο της αφήγησης έναν άνδρα-αφηγητή, που μονολογεί πάνω από το άψυχο σώμα της γυναίκας του. Ένα παραλήρημα ενοχής, μίσους, αγάπης και αυτοδικαίωσης. Ο Γιάννης Νταλιάνης προχωρά ένα βήμα παραπέρα: δίνει φωνή και στη γυναίκα, που στο πρωτότυπο παραμένει σιωπηλή.

Ποιος ήταν ο ρόλος της ζωής σας;

Ο ρόλος της ζωής μου είναι να διατηρήσω αμείωτη την περιέργειά μου απέναντι στη ζωή και τα φαινόμενά της, να εξακολουθήσω να εξελίσσομαι ως ηθοποιός/δημιουργός μαθητεύοντας στην τέχνη της υποκριτικής και να αντιμετωπίζω τον κάθε ρόλο ως τον ρόλο της ζωής μου!

Τι είναι το σημαντικότερο σε μια συνεργασία θεατρική;

Να είναι όντως συν-εργασία! Να προάγει την δημιουργικότητα όλων των εμπλεκομένων, την ανταλλαγή των ιδεών και την ελευθερία της έκφρασης με στόχο ένα όσο το δυνατόν καλύτερο και εμπνευσμένο αποτέλεσμα. Επίσης, πολύ σημαντικός και απολύτως απαραίτητος είναι ο σεβασμός στα εργασιακά δικαιώματα και υποχρεώσεις.

Όταν είστε πάνω στη σκηνή, πώς νιώθετε τον παλμό του κοινού και πώς θυμάστε να σας έχει επηρεάσει;

Τις στιγμές που επιτυγχάνεται ένας πραγματικός συντονισμός του παλμού του κοινού με τον παλμό της παράστασης αυτό που συμβαίνει είναι κάτι παραπάνω από μαγικό! Είναι σαν να δημιουργείται μια κοινή ανάσα που κινεί όλο το σώμα του θεάτρου – ηθοποιούς και κοινό. Θυμάμαι πόσο έντονα είχε συντονιστεί το κοινό με τον παλμό της παράστασης στην πρεμιέρα των Περσών στην Επίδαυρο σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη που κατά την είσοδό μου ως Αγγελιαφόρος όταν έκανα μια προγραμματισμένη παύση ήταν σαν να την κάναμε όλοι μαζί και ένιωσα αυτό το κύμα του συντονισμού να κυκλοφορεί τόσο ισχυρά που ανατρίχιασα ολόκληρος αλλά αφέθηκα στο κύμα, συνέχισα και απόλαυσα τον συντονισμό!

Επίσης, φέτος σε μια από τις φθινοπωρινές παραστάσεις του Οιδίποδα σε σκηνοθεσία Σοφίας Αντωνίου στο Χώρο ΦΙΑΤ, ένα βράδυ κατά τη διάρκεια της παράστασης έγινε διακοπή ρεύματος και έπεσαν όλα, φώτα ήχος κλπ. Είχε όμως δημιουργηθεί ήδη αυτή η κοινή «ανάσα», είχαμε συντονιστεί όλοι τόσο ισχυρά μεταξύ μας, (κοινό, εγώ και συντελεστές) που ξαφνικά πύκνωσε όλη η ενέργεια σαν δίχτυ ασφαλείας, συνέχισα στο απόλυτο σκοτάδι μέχρι το τέλος και ήταν μια από τις πιο όμορφες θεατρικές εμπειρίες που έχω βιώσει μέχρι σήμερα!

Πώς είστε σαν θεατής;

Σαν μικρό παιδί σε παιδική χαρά. Ειδικά στον κινηματογράφο.

Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας ευκολία και ποιο κρίνετε ως μειονέκτημά σας;

Η ψυχολόγος μου, μου έχει πει αρκετές φορές ότι είμαι πολύ βολικός. Αυτή που θεωρώ τη μεγάλη μου ευκολία πολλές φορές καταλήγει να είναι το μεγαλύτερο μου μειονέκτημα.

Τι μπορείτε να εντοπίσετε πως άλλαξε πολύ με τα χρόνια;

Η ταχύτητα! Σε όλους τους τομείς! Είναι σαν να μας έχουν τριπλασιάσει τις στροφές στον «κινητήρα» μας και τρέχουμε όλοι να προλάβουμε, δεν ξέρω κι εγώ τι, χωρίς να δίνουμε πια χρόνο σε τίποτα να ανθίσει και να εξελιχθεί στον φυσικό του χρόνο.

Είτε αυτό είναι μια καλλιτεχνική δημιουργία, μια πρόβα, ένας ρόλος, μια έρευνα πάνω σε κάτι, είτε είναι ένα συναίσθημα, μια στιγμή ζωής, μια σχέση, μια γεύση, ένας απλός καφές. Όλα στο γρήγορο! Υπάρχει και το πεντάλ του φρένου, ας το χρησιμοποιούμε που και που, ας είμαστε περισσότερο παρόντες στη ζωή μας κι όχι περαστικοί. Τα λέω για να τα ακούω!

Ποιον ρόλο έχετε ονειρευτεί ή σε ποιο έργο θα θέλατε να παίξετε;

Ονειρεύομαι περισσότερο συνεργασίες που θα με πάνε ένα βήμα πιο πέρα και θα με μετακινήσουν προς μια άγνωστη ακόμα σε μένα κατεύθυνση.

Με ποιον σπουδαίο ξένο ηθοποιό θα θέλατε να βρεθείτε μαζί επί σκηνής και γιατί;

Αν ζούσε ο Peter Sellers πολύ θα ήθελα να βρεθώ μαζί επί σκηνής ή σε ένα γύρισμα για μια ταινία ή απλά για έναν καφέ! Δεν χορταίνω να τον παρατηρώ στις ταινίες που έχει παίξει!
Από τους εν ζωή (θα μπορούσα να κατονομάσω πάρα πολλούς αλλά θα περιοριστώ) στη Frances McDormand και τον Sam Rockwell. Φαίνεται τόσο οργανικό και τόσο μη-παίξιμο το παίξιμό τους που πολύ θα ήθελα να «κλέψω» κάθε μικρό τους μυστικό ή τεχνική.

Η σχέση σας με τους ρόλους: μπορεί να σας επηρεάσουν και πόσο σας ενδιαφέρει να ψάξετε κάτι παραπάνω για αυτούς και ποιοι σας γοητεύουν περισσότερο;

Η έρευνα γύρω από το καθετί που αφορά έναν ρόλο και κατ’ επέκταση ένα έργο, ένα συγγραφέα, είναι κάτι που με αφορά πάρα πολύ και αποτελεί σημαντικό εργαλείο ενεργοποίησης της φαντασίας μου στην προσπάθεια μου να προσεγγίσω ολιστικά έναν ρόλο και να «φτιάξω» έναν πολυδιάστατο ολοκληρωμένο άνθρωπο.

Επειδή όλες αυτές οι πληροφορίες απασχολούν το μυαλό μου συνεχώς, ίσως και να επηρεάζουν κάποιες συμπεριφορές ή αντιδράσεις μου αλλά αυτό συμβαίνει ασυνείδητα και μάλλον πρέπει να ρωτήσω τους ανθρώπους με τους οποίους συναναστρέφομαι για να δώσω απάντηση. Με γοητεύουν περισσότερο οι ρόλοι που φέρουν μεγάλες ιδέες και έχουν πολλά μεγάλα αναπάντητα ερωτήματα και αυτοί που είναι κωμικοτραγικά ευάλωτοι.

Ποιος σκηνοθέτης και για ποιον λόγο υπήρξε ιδιαιτέρως σημαντικός για τη ζωή σας και την πορεία σας;

Συνάντησα τον Λευτέρη Βογιατζή και συνεργάστηκα μαζί του σχεδόν μόλις βγήκα από τη δραματική σχολή και αυτή σίγουρα ήταν μια συνάντηση που υπήρξε καθοριστική για μένα, για τη διαμόρφωση της αισθητικής μου απέναντι σε πολλά και την πορεία μου ως ηθοποιό. Ήταν σαν να έμαθα ξανά από την αρχή «γραφή και ανάγνωση». Δεν έχω πάψει ποτέ να νιώθω ευγνώμων για αυτή την συνάντηση.

Εχετε κάποια ιεροτελεστία, γούρι ή πρόληψη;

Σε κάθε παράσταση κάπως δημιουργείται από μόνη της και μια διαφορετική ιεροτελεστία. Εξαρτάται από τον ρόλο, την προετοιμασία που χρειάζεται, τον χώρο κλπ. Το σίγουρο είναι ότι πάντα ακολουθώ μια συγκεκριμένη ιεροτελεστία. Είναι σαν να με συγκεντρώνει και να με βοηθά να αφήσω για λίγο εκτός τα της καθημερινότητας. Γούρι αποτελεί η ίδια η ιεροτελεστία.

Πόσο αιώνιος είναι ο Ντοστογιέφσκι και γιατί κατά τη γνώμη σας;

Ένας τόσο σπουδαίος ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής, όπως είναι ο Ντοστογιέφσκι, φυσικά και είναι και θα παραμείνει αιώνιος. Δεν θεωρείται άλλωστε τυχαία πρωτοπόρος της ψυχολογικής ανάλυσης στη λογοτεχνία. Όλοι του οι ήρωες είναι προσωπικότητες πολύπλοκες και συχνά παθολογικές στις οποίες διεισδύει τόσο βαθιά αναδεικνύοντας ανάγλυφα διαχρονικά υπαρξιακά και φιλοσοφικά θέματα τα οποία παραμένουν επίκαιρα και καθολικά σε κάθε εποχή, ώστε να συνεχίζουν να εμπνέουν και να προκαλούν την ανθρώπινη σκέψη.

Μπορεί να υπάρχει αγάπη με φόβο ή ενοχή και μπορεί να υπάρξει ζωή χωρίς φόβο τελικά;

Τότε μάλλον δεν είναι αγάπη! Περισσότερο ανάγκη για αγάπη μου ακούγεται, με κάθε κόστος! Πάλη με τη μοναξιά και τις πληγές που παραμένουν ανοιχτές είναι. Μια επίφαση αγάπης. Ο φόβος και η ενοχή μολύνουν και διαστρεβλώνουν την αγάπη, την μετατρέπουν σε τοξική εξάρτηση.
Η αγάπη είναι ελευθερία δεν είναι ψυχολογικός καταναγκασμός. Εμπεριέχει σεβασμό, εμπιστοσύνη, ασφάλεια και συναισθηματική γενναιότητα. Ας μαθητεύσουμε σε αυτό κι ας αποτύχουμε, δεν πειράζει.

Ζωή χωρίς φόβο δεν είμαι σίγουρος ότι μπορεί να υπάρξει. Γεννιόμαστε με ημερομηνία λήξης και αυτό το ξέρουμε. Άρα αποτελεί ο φόβος έναν μηχανισμό επιβίωσης που καμιά φορά ίσως και να μας προστατεύει από τις κακοτοπιές. Μπορεί, όμως, να υπάρξει ζωή με διαχειρίσιμο φόβο, μη καθηλωτικό αν κάποιος αποφασίσει συνειδητά και πνευματικά να «δουλέψει» με τον εαυτό του. Ζούμε σε μια εποχή που δυστυχώς προωθεί τον φόβο από τη μια, αλλά από την άλλη μας παρέχει και τα εργαλεία να τον διαχειριστούμε. Άφοβα απέναντι στο φόβο λοιπόν και παρόντες στη ζωή!