Η επινόηση του νεοφιλελεύθερου Μινώταυρου

Μια φορά κι έναν καιρό, όπως ακριβώς στα παραμύθια με κακούς δράκους και καλές νεράιδες, υπήρχε ένα τέρας που ανάλογα με την εποχή είχε και διαφορετικό όνομα. Το “τέρας” του Κομμουνισμού επί σειρά ετών ήταν το δημοφιλέστερο αφήγημα πολλών γενεών. Ανάλογης δημοφιλίας, από την άλλη πλευρά, ήταν το αφήγημα του “τέρατος” της Δεξιάς. Και τα δύο αφηγήματα ασκούσαν ιδιαίτερη γοητεία στην πλειονότητα των πολιτών. Βλέπετε η κοινωνία αρέσκεται να ακούει ιστορίες με ανθρωποφάγα τέρατα που περιβάλλονται από ένα πέπλος μυστηρίου.

Σ’ αυτά τα “τέρατα” οι πολιτικοί κάθε απόχρωσης είχαν προσδώσει τρομακτικά χαρακτηριστικά ώστε ο κόσμος που τους άκουγε να παραβλέπει τις δικές τους “ανθρωποθυσίες”. Άλλωστε οι πολιτικοί κατασκευάζοντας τέρατα καθ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση γνώριζαν εκ των προτέρων τις… γαστριμαργικές ορέξεις των τεράτων που επινοούσαν για να τρομάζουν το κόσμο. Άλλωστε κάθε πολίτης, όπου κι αν ανήκει πολιτικά και κοινωνικά, έχει ανάγκη από νοηματοδοτικές περιγραφές προκειμένου να δραπετεύσει από την πραγματικότητα. Και ένας καλός παραμυθάς ξέρει καλά το τρόπο που θα δομήσει το μύθο ώστε να ενισχύσει το αφήγημα και να του δώσει πραγματικές διαστάσεις.

Ένα τέτοιο μυθικό τέρας είναι και ο Μινώταυρος του νεοφιλελευθερισμού που κατασπαράζει μισθούς και συντάξεις. Και μπορεί η κυβέρνηση να χρησιμοποιεί κατά κόρο τον νεοφιλελευθερισμό ως μπαμπούλα- ευλόγως σε μια λογική αριστερής ταξινόμησης καλού- κακού- αλλά και η “συγκεντρωτική” Δεξιά δεν υπολείπεται σε νοηματοδοτικές περιγραφές. Το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χρησιμοποίησε τον Μινώταυρο ώστε να ενισχύσει την αρνητικά φορτισμένη έννοια που έχει στη κοινωνία ο  νεοφιλελευθερισμός, εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο του κυβερνητικού αφηγήματος.

Επειδή όμως ο Μινώταυρος δεν υπάρχει, ως εκ τούτου δεν μπορεί να… αποδείξει την αθωότητα του έναντι των κατηγοριών που του προσάπτει η κυβέρνηση και ο κ. Παυλόπουλος, οφείλει να απαντήσει ο Πρόεδρος-που έχει και την πατρότητα της ονοματοδότησης- αν ευθύνεται ο νεοφιλελευθερισμός για το γεγονός ότι στην Ελλάδα δεν λειτούργησαν ποτέ- ούτε με κυβερνήσεις της Δεξιάς- οι κανόνες της ελεύθερης αγοράς. Πότε η χώρα είχε πολιτικό και οικονομικό φιλελευθερισμό για να έχει… νεοφιλελευθερισμό. Και που ακούστηκε να ενοχοποιείται μια οικονομική θεωρία που είναι κατά των φόρων για την επιδρομή φόρων, τις μειώσεις στους μισθούς και στις συντάξεις, αλλά και για το πελατειακό κράτος; Αυτά κατάλαβε διαβάζοντας τον Φρίντμαν και τον Χάγιεκ; Ο κ. Παυλόπουλος παρουσιάζοντας τον νεοφιλελευθερισμό ως Μινώταυρο, έκρυψε την αλήθεια που δεν θέλει να ακούσει ούτε ο δεξιός, που θεωρεί ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία πρέπει να χρηματοδοτείται από το δημόσιο κι αυτό με τη σειρά να συντηρείται με δανεικά, αλλά ούτε ο αριστερός που έχει μάθει ότι η οικονομία είναι περισσότεροι και υψηλότεροι φόροι προκειμένου να διασφαλισθούν οι θέσεις των δημοσίων υπαλλήλων και η λειτουργία αρκετών άχρηστων δημοσίων επιχειρήσεων.

Η αλήθεια είναι ότι το “κόλπο” πιάνει σε μια κοινωνία που δεν έμαθε να ζει σε συνθήκες ελεύθερης οικονομίας. Σκεφθείτε μόνο πόσα χρόνια μας πήρε για να ιδιωτικοποιηθεί ο ΟΛΠ, πόσο ακόμα θα μας πάρει για να αναπτυχθεί το Ελληνικό, αλλά και πόσα χρόνια έχουν περάσει και ακόμα δεν έχουν αξιοποιηθεί τα Ολυμπιακά Ακίνητα. Εν τω μεταξύ οι δημόσιες επιχειρήσεις που τα διαχειρίζονται επί τόσα χρόνια απασχολούν υπαλλήλους, ενώ την ίδια στιγμή επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα απολύουν κόσμο. Ο Μινώταυρος του νεοφιλελευθερισμού που λέγαμε. Αυτός ο Μινώταυρος είναι τόσο αιμοδιψής που αλλάζει κάθε τόσο φορολογικό σύστημα, αυξάνει αναλόγως τους έμμεσους και άμεσους φόρους, πληρώνει ενοίκια για στέγαση δημοσίων υπηρεσιών ενώ υπάρχουν ξενοίκιαστα ακίνητα του δημοσίου, υπάρχουν δημόσιες επιχειρήσεις που δεν έχουν λόγο ύπαρξης, γραφειοκρατία που εμποδίζει την επιχειρηματικότητα, ενώ ο κρατισμός σε όλους τους τομείς αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη και συνακόλουθα στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Για όλα αυτά ασφαλώς και δεν ευθύνεται ο αιμοβόρος Μινώταυρος του νεοφιλελευθερισμού. Η κοινωνία έχει εξοντωθεί από μια γενικευμένη μεσαιωνική αντίληψη που θέλει τη σκέψη υποταγμένη σε φαντασιώσεις και όχι στην πραγματικότητα. Προφανώς τέτοιου είδους αντιλήψεις δεν τις συναντάμε μόνο στην Αριστερά αλλά και στη Δεξιά. Ο πρωθυπουργός απ’ τη μια και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απ’ την άλλη το επιβεβαιώνουν.    

*Ο Χάρης Παυλίδης είναι δημοσιογράφος