Λαθρο-λαϊκισμός

“Η κόλαση είναι ο άλλος”

Jean Paul Sartre

Έγραφα στο τελευταίο μου σημείωμα :  “αλλά αυτό, που δύσκολα θα αλλάξει, είναι η ψυχολογία, υπό το κράτος της οποίας θα προσέλθει η πλειοψηφία των συμπολιτών μας στα εκλογικά τμήματα: οργή για όσα έγιναν και φόβος για τα μελλούμενα, θα είναι, εκτιμώ, τα κυρίαρχα αισθήματα που θα εκφρασθούν. Στο σημείο αυτό βρίσκεται ενδεχομένως και το κλειδί του αποτελέσματος: αν επικρατήσει ο φόβος, πιθανότερο είναι να περιορισθούν οι απώλειες των αποκαλούμενων κομμάτων εξουσίας και να ανακτήσουν σημαντικό μέρος των δυνάμεων τους, αν πάλι το στίγμα δοθεί από την οργή για την πολιτική διεύθυνση που οδήγησε τη χώρα στα βράχια, τότε η ενίσχυση των διαφόρων εκδοχών κομμάτων διαμαρτυρίας μπορεί να λάβει πρωτοφανείς διαστάσεις”.

Tην εκτίμηση αυτή φαίνεται ότι συμμερίζονται και τα κομματικά επιτελεία και διαμορφώνουν ανάλογα τη στρατηγική τους: καλλιεργούν τον φόβο και προσπαθούν να στρέψουν αλλού την οργή των πολιτών. Που; Mα στους “λαθρομετανάστες”, οι οποίοι μετατρέπονται τεχνηέντως σε πηγή του φόβου και υποδοχείς της οργής, με ένα αιφνίδιο αλλά ενορχηστρωμένο επικοινωνιακό μπαράζ, που επιδιώκει να αναδείξει το όντως μεγάλο και δυσεπίλυτο πρόβλημα της “λαθρομετανάστευσης” ως το κυρίαρχο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας.

Και τι δεν παρακολουθήσαμε αυτές τις ημέρες: υπουργούς, που δεν διαβάζουν μνημόνια, να επανενδύονται τη στολή του σερίφη που θα καθαρίσει την πόλη, υποτιθέμενες επιχειρήσεις “σκούπα” (ως αν οι άνθρωποι που “σκουπίζονται” να είναι σκουπίδια) στο, εδώ και χρόνια, εγκαταλελειμμένο  και θνήσκον Αθηναϊκό κέντρο (με τη σκόνη να μπαίνει για μία ακόμη φορά κάτω από το χαλί), λυκόσκυλα, προσαγωγές, αναγγελίες για κέντρα υποδοχής ή φύλαξης ή κράτησης ή κατ’ άλλους στρατόπεδα συγκέντρωσης σε όλη την επικράτεια (αλήθεια, πόσα θα γίνουν 30; , 50;, να έχουν και δυναμικότητα 1000 “φιλοξενουμένων”-κρατουμένων το καθένα; Άρα 50000 ”λαθρομετανάστες” να πάνε εκεί, και οι άλλοι 500000 έως 9500000; και αυτούς που θα πάνε εκεί, μετά, τι θα τους κάνουμε;), λογομαχίες έντρομων από την πίεση των τοπικών κοινωνιών, που δεν θέλουν στρατόπεδα στη γειτονιά τους (με τη λογική: οπουδήποτε αλλού εκτός από εδώ ) τοπικών βουλευτών και αρχόντων  με τηλεπαρουσιαστές, αντιδικίες νεοδημοκρατών και πασόκων για το ποιος ευθύνεται περισσότερο για το πρόβλημα, καταγγελίες (όπως για όλα τα θέματα, άλλωστε) των αριστερών για φασιστικές πρακτικές. Φθηνό, φθηνιάρικο, ανούσιο προεκλογικό τηλεοπτικό σώου. Ανερυθρίαστη, αναίσχυντη ψηφοθηρία. Λαϊκισμός του αισχίστου είδους…Λαθρο-λαϊκισμός.

Βεβαίως, και για να είμαστε δίκαιοι, αυτά δεν συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα. Παρόμοια είναι και η τακτική του Σαρκοζί στη Γαλλία, ο οποίος,  εν’ όψει των προεδρικών εκλογών, προσπαθεί να αποτρέψει την ήττα του εκμεταλλευόμενος το θλιβερό, τραγικό συμβάν της Τουλούζης, μετερχόμενος (όπως έπραξε και στις προηγούμενες εκλογές) έναν ξενοφοβικό λόγο και υιοθετώντας την ψηφοσυλλεκτική ρητορική του “νόμου και της τάξης”. Συμβαίνουν και “εις Παρισίους” λοιπόν.

Η πολιτική και κοινωνική κατάσταση όμως στην πατρίδα μας είναι πολύ κρισιμότερη. Και η επιχειρούμενη επικοινωνιακή και πολιτική λαθροχειρία πολύ πιο απροκάλυπτη.

Ούτε λίγο, ούτε πολύ, γίνεται μια προσπάθεια να πάμε σε αυτές τις εκλογές με κεντρικό θέμα…τη “λαθρομετανάστευση”. Μετά από όλα όσα έγιναν, σε μια χώρα που ερημώνεται από την ύφεση (5ος συνεχόμενος χρόνος συνιστά μάλλον παγκόσμιο ρεκόρ), με καλπάζουσα ανεργία, με βίαιη φτωχοποίηση της πάλαι ποτέ μεσαίας τάξης, με διαρρηγνυόμενο κοινωνικό ιστό, με καταρρέουσες προνοιακές δομές, με καταρρεύσαν ασφαλιστικό σύστημα, με ιστορικής σημασίας προκλήσεις μπροστά μας, είναι ποτέ δυνατόν να πάμε σε εκλογές συζητώντας, όχι για το πως οδηγηθήκαμε ως εδώ, ποια είναι τα σχέδια εξόδου από την κρίση, ποιες είναι οι προτάσεις για την παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας, ποια η στρατηγική διαφύλαξης της κοινωνικής συνοχής, προστασίας των αδυνάτων, αναγέννησης της παιδείας,… αλλά για… τη “λαθρομετανάστευση”; Που, και αυτό το θέμα, δεν το συζητάμε ψύχραιμα και ρεαλιστικά, αλλά με ισοπεδωτικές γενικεύσεις, αυθαίρετες απλοποιήσεις και άναρθρες κραυγές.

Σκοπός του παρόντος σημειώματος δεν είναι να διαπραγματευθεί το σύνθετο και δυσεπίλυτο θέμα της “λαθρομετανάστευσης” (δεν αισθάνομαι ότι έχω και τις απαραίτητες γνώσεις για να το κάνω). Για όποιον αναγνώστη ενδιαφέρεται παραθέτω ορισμένες σοβαρές (κατά την άποψη μου) προτάσεις:  του Σταύρου Λυγερού, των Στέφανου Μάνου και Γιάννη Κτιστάκι, του Σωκράτη Τσίχλια. Από τη μεριά μου θα σημειώσω ακροθιγώς, ότι  εθελοτυφλούμε αν νομίζουμε πως το πρόβλημα θα λυθεί είτε μόνο με στρατοκρατικού τύπου μέτρα ασφαλείας, είτε με αφελείς διακηρύξεις ανθρωπιστικών προθέσεων.

Θα ήταν όμως παράλειψη να μην αναφερθώ στο ζήτημα της αναγγελθείσης, τρόπον τινά υγειονομικής “σκούπας”  για την αντιμετώπιση της απειλής για τη δημόσια υγεία, που συνιστά η αθρόα είσοδος στη χώρα μεταναστών κυρίως από την υποσαχάρια Αφρική και την νοτιοανατολική Ασία και πρωτίστως οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης τους και η εκτεταμένη στρατολόγηση-εκμετάλλευση τους από κυκλώματα σωματεμπορίας και διακίνησης ναρκωτικών. Η ιατρική κοινότητα διεθνώς έχει καταλήξει εδώ και δεκαετίες στο συμπέρασμα, ότι οποιαδήποτε προσπάθεια αντιμετώπισης μειζόνων και απειλητικών για τη δημόσια υγεία προβλημάτων ή ασθενειών, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να περιλαμβάνει το κάτωθι τρίπτυχο: εκτεταμένες ενημερωτικές εκστρατείες, ακώλυτη-καθολική πρόσβαση στις δομές των υπηρεσιών υγείας, έμφαση στην πρόληψη. Οι λογικές και πρακτικές “υγειονομικής αστυνόμευσης”, οι καραντίνες, οι αποκλεισμοί έχουν εν πολλοίς εγκαταλειφθεί, όχι τόσο ή όχι μόνο για λόγους ιδεολογικούς, φιλοσοφικούς ή αξιακούς, αλλά κυρίως γιατί τέτοιου είδους προσεγγίσεις έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές. Αξίζει πραγματικά να διαβάσει κανείς σχετικό κείμενο των Γιατρών του Κόσμου.

Κλείνω με το γνωστό απόσπασμα του Bertolt Brecht:

“Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβραίους, δεν διαμαρτυρήθηκα, γιατί δεν ήμουν Εβραίος.   

  Όταν ήρθαν για τους κομμουνιστές δεν φώναξα, γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής.

  Όταν κατεδίωξαν τους τσιγγάνους, ούτε τότε φώναξα, γιατί δεν ήμουν τσιγγάνος.

  Όταν έκλεισαν το στόμα των Ρωμαιοκαθολικών που αντιτάσσονταν στο φασισμό,

  δεν   έκανα τίποτα γιατί δεν ήμουν καθολικός.

  Μετά ήρθαν να συλλάβουν εμένα,

  αλλά δεν υπήρχε πια κανείς να αντισταθεί μαζί μου”.

* Ο Σταμάτης Κυρζόπουλος είναι ιατρός καρδιολόγος, στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο και συγγραφέας του βιβλίου “Μονόδρομοι και αδιέξοδα: Πολιτών υπέρβαση”. Εκτός από το News247 αναλύει και εκφράζει τις σκέψεις του μέσα από το προσωπικό του blog sxoliopoliti.blogspot.gr