Η διαχείριση της λειψυδρίας στη Μεσόγειο

Η διαχείριση της λειψυδρίας, ο ρόλος του νερού στη διαμόρφωση της πόλης, η βελτιστοποίηση των αστικών δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, η διαχείριση της ζήτησης νερού στη Μεσόγειο και η διακυβέρνηση υδάτων και τα δικαιώματα νερού ήταν τα θέματα στα οποία επικεντρώθηκαν οι ομιλητές κατά τη δεύτερη και τελευταία ημέρα του διεθνούς συμποσίου “Βιώσιμη Ανάπτυξη και Νερό”, το οποίο διοργανώνεται με πρωτοβουλία του Συμβουλίου του ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Στις νότιες χώρες, στην περιοχή της Μεσογείου, οι υδάτινοι πόροι ενδέχεται να μειωθούν κατά 15-25% μέχρι τα μέσα του αιώνα, προειδοποίησε ο πρόεδρος του Blue Plan και διευθυντής στον Ινστιτούτο Βιώσιμης Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων (IDDRI) στη Γαλλία κ. Λισιέν Σαμπασόν. Περιορισμούς έχει και σε κάποιο βαθμό δεν είναι βιώσιμη, εκτιμά ο κ. Σαμπασόν, η αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών για καθαρό νερό συνδυάζοντας την κατασκευή ταμιευτήρων, την αφαλάτωση, την εκμετάλλευση των φυσικών αποθεμάτων καθώς και μη συμβατικές λύσεις όπως η επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων. Ο ίδιος υπογράμμισε, στη συνέχεια, ότι σε σχέση με την ενεργειακή πολιτική, στην πολιτική για το νερό θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψη η ανάγκη για μια προσέγγιση από την πλευρά της ζήτησης. Η προσέγγιση αυτή θα στοχεύει στη μείωση των κοινωνικο-οικονομικών πιέσεων στους υδάτινους πόρους μέσω αποδοτικότερων χρήσεων του νερού στη γεωργία, στην παραγωγή ενέργειας, στον τουρισμό, στην αστική κατανάλωση νερού καθώς και κατάλληλης πολιτικής τιμολόγησης, είπε ο διευθυντής του IDDRI.

Η μείωση των απωλειών νερού στα αστικά δίκτυα διανομής, η οποία συχνά είναι μεγαλύτερη του 50%, αποτελεί επιβεβλημένο έργο από περιβαλλοντική, ηθική και οικονομική σκοπιά, εκτιμά ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Πόρτο, στην Πορτογαλία κ. Ζουακίμ Πόσας Μάρτινς. Σύμφωνα με τον Πορτογάλο ακαδημαϊκό, οι πόροι που μπορούν να εξοικονομηθούν μπορεί να επαρκούν για τη χρηματοδότηση της επέκτασης των συστημάτων και των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τον αστικό κύκλο του νερού, χωρίς να αυξηθούν οι τιμές. Ο ίδιος επεσήμανε, στη συνέχεια, ότι η αποκατάσταση των αστικών χειμάρρων και ακτών, με την δημιουργία μονοπατιών και ποδηλατοδρόμων κατά μήκος των ακτών και των προκυμαίων, βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των κατοίκων.

Καθώς τα συγκεντρωτικά δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης φτάνουν στο τέλος του ωφέλιμου βίου τους, υπάρχει μια τεράστια ευκαιρία για τη χρήση νέων τεχνολογιών, επεσήμανε ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο πολυτεχνείο της Βιρτζίνια κ. Μαρκ Εντουαρντς. Στις νέες τεχνολογίες περιλαμβάνεται η κατανεμημένη επεξεργασία, η αναβαθμισμένη θέρμανση του νερού, ο κύκλος των θρεπτικών συστατικών, η ανάκτηση του “γκρίζου” νερού και οι υδατοπτώσεις, είπε ο κ. Εντουαρντς.

Τη μεγάλη ευκαιρία που έχουν οι άλλες χώρες να μάθουν από την περίπτωση της Αυστραλίας και να θέσουν σε λειτουργία συστήματα αρκετά ρωμαλέα για να αντεπεξέλθουν στις δυσμενείς κλιματικές αλλαγές και/ή την εμφάνιση παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας, ανέδειξε ο καθηγητής Διοίκησης και Οικονομικών του Νερού στο πανεπιστήμιο Αδελαΐδας και διευθυντής στο Ινστιτούτο Περιβάλλοντος στην Αυστραλία κ. Μάικ Γιανγκ. Το πιο άνυδρο καθεστώς στην Αυστραλία έχει οδηγήσει σε δραματικές αλλαγές στον τρόπο ορισμού των δικαιωμάτων νερού και χρήσεις των “αγορών νερού”, είπε ο κ. Γιανγκ.

“Δεν υπάρχει νερό για όλους και χωρίς περιορισμούς”, τόνισε ο σύμβουλος Διακυβέρνησης Υδάτων στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (UNDP) κ. Γιουργκ Στάουντενμαν. Ο ίδιος προέβη στην εκτίμηση ότι οι λέξεις κλειδιά για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η καλύτερη “διαχείριση του νερού” και η εφαρμογή της “προσέγγισης από την πλευρά του ανθρώπινου δικαιώματος”. Ο κ. Στάουντενμαν διευκρίνισε ότι η λογική αυτή περιλαμβάνει την αναγνώριση του νερού ως κοινό οικονομικό αγαθό, το οποίο πρέπει να διαχειρίζεται συνετά, αφ’ ενός, και η προτεραιότητα των νοικοκυριών έναντι των άλλων καταναλωτών νερού, σε συνδυασμό με καινοτόμες λύσεις σε άλλους τομείς για τη μείωση της κατανάλωσης του νερού, αφ’ ετέρου.