Πώς οι εξελίξεις στη βιοτεχνολογία διαμορφώνουν τις θεραπείες του μέλλοντος

Η βιοτεχνολογία έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε κινητήρια δύναμη για τη φαρμακευτική βιομηχανία, αναδιαμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται, παράγονται και διατίθενται τα φάρμακα στους ασθενείς.

Μέσω επαναστάσεων στη γονιδιακή θεραπεία, τα βιολογικά φάρμακα, άλλα και την τεχνητή νοημοσύνη, η βιοτεχνολογία καθιστά δυνατή την εξατομικευμένη θεραπεία, βελτιώνοντας σημαντικά τα αποτελέσματα της έκβασης της νόσου για τους ασθενείς.

Στοχευμένες θεραπείες

Οι εξελίξεις στη βιοτεχνολογία καθιστούν δυνατή την ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών, ιδίως στον τομέα της ογκολογίας-αιματολογίας. Κατανοώντας τις γενετικές παραλλαγές και τους μοριακούς μηχανισμούς, οι επιστήμονες μπορούν να σχεδιάσουν θεραπείες που στοχεύουν συγκεκριμένα στις αιτίες των ασθενειών, δημιουργώντας πιο αποτελεσματικές θεραπείες με λιγότερες παρενέργειες. Για παράδειγμα, η ιατρική ακριβείας χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη θεραπειών που στοχεύουν συγκεκριμένες μεταλλάξεις καρκινικών κυττάρων, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα. Σύμφωνα με μια μελέτη σχετικά με τις στοχευμένες θεραπείες του καρκίνου, η χρήση της γενετικής αλληλούχισης έχει φέρει επανάσταση στην ανάπτυξη θεραπειών προσαρμοσμένων στα προφίλ των μεμονωμένων ασθενών (Garofalo & Trizzino, 2020).

Βιολογικά και βιοομοειδή φάρμακα

Τα βιολογικά φάρμακα, τα οποία προέρχονται από ζωντανούς οργανισμούς, αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία στη θεραπεία χρόνιων παθήσεων όπως ο καρκίνος, οι αυτοάνοσες διαταραχές και οι γενετικές ασθένειες. Η άνοδος των βιοομοειδών —που είναι ουσιαστικά αντίγραφα πρωτότυπων βιολογικών φαρμάκων— έχει καταστήσει αυτές τις θεραπείες πιο προσιτές οικονομικά και προσβάσιμες στους ασθενείς. Τα βιοομοειδή προσφέρουν ακριβώς την ίδια αποτελεσματικότητα με χαμηλότερο κόστος, συμβάλλοντας στη μείωση των δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη και διατηρώντας παράλληλα την ποιότητα της θεραπείας. Εξάλλου, πολλές είναι οι μελέτες στον τομέα των βιολογικών φαρμάκων και των βιοομοειδών, που υπογραμμίζουν τον αυξανόμενο ρόλο τους στην αντιμετώπιση διαφόρων ιατρικών παθήσεων (Bhardwaj & Roy, 2017).

Γονιδιακή θεραπεία και CRISPR

Η γονιδιακή θεραπεία είναι ένας αναδυόμενος τομέας της βιοτεχνολογίας που στοχεύει στη θεραπεία ασθενειών μέσω της τροποποίησης ή της αντικατάστασης ελαττωματικών γονιδίων. Μέθοδοι όπως η CRISPR-Cas9 έχουν καταστήσει την γονιδιακή επεξεργασία πιο ακριβή, ανοίγοντας το δρόμο για πιθανές θεραπείες γενετικών διαταραχών. Η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιείται ήδη για θεραπείες που στοχεύουν στην κληρονομική τύφλωση και τη νωτιαία μυϊκή ατροφία. Η ανάπτυξη εργαλείων γονιδιακής επεξεργασίας όπως το CRISPR έχει ανοίξει νέες δυνατότητες στην ιατρική, επιτρέποντας την αντιμετώπιση γενετικών διαταραχών σε μοριακό επίπεδο (Doudna & Charpentier, 2014).

Τεχνητή νοημοσύνη και μηχανική εκμάθηση στην ανακάλυψη φαρμάκων

Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και η μηχανική εκμάθηση απλοποιούν τη διαδικασία ανακάλυψης φαρμάκων, επιτρέποντας στους ερευνητές να εντοπίζουν υποψήφια φάρμακα ταχύτερα από ό,τι με τις παραδοσιακές μεθόδους. Η AI βοηθά στην ανάλυση τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων, στην πρόβλεψη αλληλεπιδράσεων φαρμάκων και στη βελτιστοποίηση των κλινικών δοκιμών. Οι αλγόριθμοι μηχανικής εκμάθησης βελτιώνουν το σχεδιασμό των φαρμάκων και μειώνουν τον χρόνο που απαιτείται για την κυκλοφορία νέων θεραπειών στην αγορά. Η έρευνα σχετικά με το ρόλο της AI στην ανακάλυψη φαρμάκων καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο μεταμορφώνει τη φαρμακευτική βιομηχανία, καθιστώντας τη διαδικασία πιο αποτελεσματική και οικονομικά αποδοτική (Zhavoronkov & Aliper, 2019).

Ο τομέας της Βιοτεχνολογίας στην Ελλάδα

Η φαρμακευτική εταιρεία DEMO πρωτοστατεί στην Ελλάδα στην επένδυση στον τομέα της βιοτεχνολογίας, προσφέροντας νέες προοπτικές για τους ασθενείς και το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ). Στο πλαίσιο του επενδυτικού σχεδίου της προβλέπεται η δημιουργία του πρώτου Ερευνητικού Κέντρου Βιοτεχνολογίας στην Ελλάδα, στον Άγιο Στέφανο Αττικής. Το κέντρο θα περιλαμβάνει εργαστήρια έρευνας και ανάπτυξης βιοτεχνολογικών προϊόντων, καθώς και μια πρότυπη μονάδα παραγωγής μονοκλωνικών αντισωμάτων, για την παραγωγή προϊόντων σε παρτίδες για κλινικές μελέτες.
Ταυτόχρονα, η Βίο-Ακαδημία στο Κρυονέρι Αττικής θα αποτελέσει κέντρο έλξης για επιστήμονες και ερευνητές από το εξωτερικό, οι οποίοι θα μοιραστούν τη γνώση και την εμπειρία τους με νέους Έλληνες επιστήμονες από τα πανεπιστήμια της χώρας. Αυτή η ανταλλαγή θα ενισχύσει την καινοτομία και τη δημιουργικότητα στον τομέα της βιοτεχνολογίας, προωθώντας τις σύγχρονες μεθόδους έρευνας στην Ελλάδα.

Επιπλέον, το πρόγραμμα Βιοτεχνολογίας 2023-2032 της DEMO περιλαμβάνει την οργανωμένη ανάπτυξη βιοτεχνολογικών φαρμάκων σε εμπορική κλίμακα για πρώτη φορά στην Ελλάδα, επισημοποιώντας την είσοδο της εταιρείας στον τομέα της Βιοτεχνολογίας.

Αυτό το εμβληματικό έργο της DEMO θα ενισχύσει την επάρκεια του ΕΣΥ σε πρωτοποριακές θεραπείες και βιοτεχνολογικά φάρμακα, προστατεύοντας και ενισχύοντας παράλληλα ολόκληρη την Ευρώπη, συμβάλλοντας στη σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων που πάσχουν από χρόνιες και ανίατες ασθένειες.