Αυξήσεις στις τιμές φέρνει το σχέδιο της Κομισιόν για το ρωσικό αέριο

Ώθηση προς τα πάνω εκτιμάται ότι θα δεχθούν οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, καθώς, ενώ ήδη οι επιπτώσεις από το νέο πολεμικό μέτωπο Ιράν – Ισραήλ έχουν γίνει ορατές στα ενεργειακά χρηματιστήρια, χθες η Κομισιόν παρουσίασε νομοθετική πρόταση για δραστικό περιορισμό, έως μηδενισμό, των ροών φυσικού αερίου προς τις Ευρωπαϊκές χώρες.

Όπως ανακοινώθηκε, η ΕΕ θα σταματήσει σταδιακά και αποτελεσματικά τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου έως το τέλος του 2027, προκειμένου να «τερματίσει η έκθεση της ΕΕ σε κινδύνους για την αγορά και την οικονομική ασφάλεια λόγω της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».

Η πρόεδρος της Επιτροπής κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Η Ρωσία έχει επανειλημμένα επιχειρήσει να μας εκβιάσει χρησιμοποιώντας ως όπλο τον ενεργειακό εφοδιασμό της. Έχουμε λάβει σαφή μέτρα για να κλείσουμε τη βρύση και να τερματίσουμε οριστικά την εποχή των ρωσικών ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη.»

Η χθεσινή νομοθετική πρόταση ακολουθεί τον χάρτη πορείας REPowerEU τον οποίο ενέκρινε η Επιτροπή τον περασμένο μήνα. Καθορίζει ένα σχέδιο σε επίπεδο ΕΕ για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού «σε πνεύμα αλληλεγγύης, επιδιώκοντας παράλληλα την καθαρή μετάβαση». Η πρόταση, σύμφωνα με την Κομισιόν έχει σχεδιαστεί «για να διαφυλάξει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ, περιορίζοντας παράλληλα τυχόν επιπτώσεις στις τιμές και τις αγορές».

Η Κομισιόν υποστηρίζει ότι οι εναπομένουσες ποσότητες ρωσικού αερίου μπορούν να καταργηθούν σταδιακά χωρίς σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις ή κινδύνους για την ασφάλεια του εφοδιασμού, λόγω της διαθεσιμότητας επαρκών εναλλακτικών προμηθευτών στην παγκόσμια αγορά αερίου, μιας καλά διασυνδεδεμένης ενωσιακής αγοράς αερίου και της διαθεσιμότητας επαρκών υποδομών εισαγωγής στην ΕΕ. Επιπλέον, η πρόταση έχει ενσωματωμένες διασφαλίσεις για την ανταπόκριση στην πραγματικότητα των αγορών φυσικού αερίου, παρέχοντας παράλληλα στις εταιρείες ένα σταθερό νομικό πλαίσιο.

Ο προτεινόμενος κανονισμός προβλέπει σταδιακή κατάργηση του αερίου αγωγών και του υγροποιημένου φυσικού αερίου που προέρχονται ή εξάγονται άμεσα ή έμμεσα από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Παρουσιάζει επίσης μέτρα για τη διευκόλυνση της πλήρους διακοπής των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου έως το τέλος του 2027.

Τα κράτη μέλη θα κληθούν να υποβάλουν σχέδια διαφοροποίησης με ακριβή μέτρα και ορόσημα για τη σταδιακή εξάλειψη των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου.

Στο πλαίσιο της προβλεπόμενης σταδιακής απαγόρευσης των εισαγωγών, οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου βάσει νέων συμβάσεων θα απαγορευτούν από την 1η Ιανουαρίου 2026. Οι εισαγωγές στο πλαίσιο υφιστάμενων βραχυπρόθεσμων συμβάσεων θα σταματήσουν έως τις 17 Ιουνίου 2026, εκτός από εκείνες για το αέριο αγωγών που παραδίδεται σε περίκλειστες χώρες και συνδέεται με μακροπρόθεσμες συμβάσεις που θα επιτρέπονται έως το τέλος του 2027. Οι εισαγωγές στο πλαίσιο μακροπρόθεσμων συμβάσεων θα σταματήσουν έως το τέλος του 2027.

Θα απαγορεύονται επίσης οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις για υπηρεσίες τερματικού σταθμού LNG για πελάτες από τη Ρωσία ή που ελέγχονται από ρωσικές επιχειρήσεις. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι η δυναμικότητα των τερματικών σταθμών μπορεί να ανακατευθυνθεί σε εναλλακτικούς προμηθευτές, ενισχύοντας τελικά την ανθεκτικότητα των αγορών ενέργειας.

Όσον αφορά τα επόμενα βήματα, ο προτεινόμενος κανονισμός θα ακολουθήσει τη νομοθετική διαδικασία συναπόφασης, πράγμα που σημαίνει ότι εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να τον εγκρίνουν. Η έγκριση από το Συμβούλιο απαιτεί ειδική πλειοψηφία.