Γιατί η Επιτροπή Ανταγωνισμού ‘τιμώρησε’ με πρόστιμο μαμούθ την Αθηναϊκή Ζυθοποιία

Έχουν περάσει 12 χρόνια από το 2003 που ο Δημήτρης Πολιτόπουλος, ο πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ζυθοποιίας Μακεδονίας Θράκης, ενημέρωνε στις Βρυξέλλες την επίτροπο σε θέματα ανταγωνισμού για την κατάσταση που επικρατούσε στην ελληνική αγορά μπύρας. Η ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού ενημερώνεται αλλά για δύο χρόνια η υπόθεση μένει κλειδωμένη στα συρτάρια. Η εταιρεία που φέρονταν να ακολουθεί πρακτικές που στραγγάλιζαν τους ανταγωνιστές της, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία ήταν μέγας εθνικός χορηγός στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.

Ήταν η χρυσή εποχή που τα σήματα της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας Amstel και Heineken ήταν οι απόλυτοι κυρίαρχου της αγοράς. Οι άνθρωποι της εταιρείας ήταν περήφανοι για τον εσωτερικό ανταγωνισμό που υπήρχε ανάμεσα στα δύο σήματα για την απόκτηση περαιτέρω μεριδίων καθώς εξωτερικός ανταγωνιστής δεν υφίστατο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Amstel πραγματοποιούσε το 40% των παγκοσμίων της πωλήσεων στην Ελλάδα. Η Mythos – στα χέρια του Μπουτάρη τότε – δεν φάνταζε κάποια υπολογίσιμη δύναμη ενώ η πρώτη προσπάθεια το 2001 από τον Κουρτάκη να επαναφέρει την FIX στην αγορά στέφθηκε με αποτυχία. Όπως και η ίδια η Αθηναϊκή Ζυθοποιία παραδέχεται στην αρχή της χιλιετίας ήλεγχε σχεδόν τα 3/4 της αγοράς (73%) – η δεσπόζουσα θέση για την οποία ξεκίνησε και η υπόθεση – με το μερίδιο της σήμερα να έχει φτάσει στο 50% της αγοράς μπύρας.

Το 2005 και ενώ στις Βρυξέλλες περίμεναν να δουν τα αποτελέσματα από την έρευνα της ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού η τελευταία, η οποία μέχρι τότε δεν είχε καν “αγγίξει” το θέμα, ανακοίνωνε αυτεπάγγελτη έρευνα για την αγορά της μπύρας στην Ελλάδα.

Η υπόθεση θα μπορούσε να αποτελέσει ένα Μπεν Χουρ ελληνικού δημοσίου, καθώς μετά από δέκα χρόνια και δεκάδες χιλιάδες εργατοώρες, καταλήξαμε στον φάκελο που ξεπερνάει τις 8.000 σελίδες και μία απόφαση που στοιχειοθετείται σε 600 σελίδες.

Μία υπόθεση που όπως άργησε να ξεκινήσει έτσι και άργησαν να ανακοινωθούν τα συμπεράσματα της που οδήγησαν στο πρόστιμο 31,5 εκατ. ευρώ στην Αθηναϊκή Ζυθοποιία. Και θα αργούσαν πιθανόν και άλλο αν δεν προέκυπτε το θέμα με τις μικροζυθοποιίες που ανέδειξε το news247 και αμυντικά και αντανακλαστικά ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Τέρενς Κούικ να παρέμβει στον πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού ώστε να βγει από τα συρτάρια όπου βρίσκονταν από το 2014 η απόφαση.

Διαβάστε σχετικά: Αθηναϊκή Ζυθοποιία: Δεν έπρεπε να μας επιβληθεί πρόστιμο, θα πάμε στα δικαστήρια

Τι είδαν και τι άκουσαν οι ερευνητές της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την προσπάθεια της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας να διατηρήσει τα μερίδια της και να μην αφήσει ανταγωνιστές της να φτάσουν ως τους καταναλωτές ή νέους παίκτες να μπουν στην αγορά θα το μάθουμε αναλυτικά το επόμενο διάστημα όταν και αναρτηθούν στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Ανταγωνισμού η απόφαση σε πλήρη ανάπτυξη.

Σύμφωνα με πληροφορίες στο πόρισμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού παρουσιάζονται οι πρακτικές με τις οποίες η θυγατρική της Ολλανδικής εταιρείας έδενε από χονδρεμπόρους μέχρι αλυσίδες σούπερ μάρκετ μέχρι περίπτερα και ταβέρνες είτε με το καλό (παροχές, εκπτώσεις, προνομιακούς όρους πίστωσης, στόχους πωλήσεων) είτε με το κακό (αποκλειστική συνεργασία ή…).

Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι η επιρροή αυτής της μονοπωλιακής κατάστασης στην διαμόρφωση της τιμής του προϊόντος. Είναι χαρακτηριστικό ότι την “πράσινη”, αν και η παραγωγή της γίνονταν στην Ελλάδα, για ένα μεγάλο διάστημα ο Έλληνας καταναλωτής την πλήρωνε 60% πιο ακριβά από ότι ο Ολλανδός. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η ελληνική θυγατρική να συνεισφέρει στον όμιλο Heineken διπλάσια κέρδη από ότι τζίρο.

Η υπόθεση στην ουσία μόλις τώρα έχει ανοίξει καθώς η Αθηναϊκή Ζυθοποιία αναμένεται να σηκώσει το γάντι (σ.σ. έχει προγραμματίσει συνέντευξη Τύπου σήμερα, Πέμπτη) και θα πατήσει κυρίως στην προσφορά της στην ελληνική οικονομία μέσω του προφίλ της που έχει διαφοροποιηθεί τα τελευταία χρόνια (συμβολαιακή γεωργία, εξαγωγές -κυρίως λόγο της πτώσης της εγχώριας κατανάλωσης και της απώλειας μεριδίων).