PWC: Tα Stars, τα Zombies και ο παραγωγικός ιστός της Ελλάδας, που δεν καταστράφηκε

Της Άννας Μιχαήλ

Ποια είναι η συνταγή της ανάπτυξης; Η PWC καταθέτει σήμερα την άποψή της στο διάλογο για την επίτευξη της ανάπτυξης  δίνοντας έμφαση στη σημασία της επιχείρησης και προτείνοντας τη στρατηγική  που πρέπει να ακολουθηθεί για να ενισχυθούν οι επιχειρήσεις εν μέσω κρίσης ώστε να μπουν σε πορεία ανάπτυξης.

Η μελέτη της PwC «Stars & Zombies: Οι ελληνικές επιχειρήσεις βγαίνοντας από την κρίση», διαπιστώνει ότι η κρίση έχει δημιουργήσει επιχειρήσεις δύο ταχυτήτων  και μια μεγάλη πρόκληση, να τεθούν οι βάσεις για περισσότερες εταιρείες Stars στο μέλλον και βέβαια λιγότερες Zombies.

Οι εταιρείες Stars είναι αυτές που συγκεντρώνουν την  κερδοφορία και την ανάπτυξη , έχουν χαμηλό δανεισμό  και γι αυτό αναπτύσσονται γρήγορα και καταφέρνουν να είναι κερδοφόρες. Οι εταιρείες Zombies  είναι αυτές που έχουν φορτωθεί με άμεση συνέπεια τη μείωση της δραστηριότητάς τους με αποτέλεσμα τα απασχολούμενα κεφάλαια στην οικονομία να μειωθούν  κατά 11 δισ. μεταξύ 2009-2012.

Οι εταιρείες Zombies απορροφούν περισσότερους πόρους από ότι παράγουν και έχουν αρνητική επίδραση στις χρηματοροές του συνόλου των εταιρειών.  

Το στοίχημα για την ελληνική οικονομία

Το θετικό συμπέρασμα που βγαίνει από τη μελέτη είναι ότι ενώ  στην περίοδο της κρίσης μειώθηκε σημαντικά η οικονομική δραστηριότητα, δεν καταστράφηκε ο παραγωγικός ιστός της χώρας. Όμως σήμερα βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή. Χρειαζόμαστε τις κατάλληλες πολιτικές ώστε να αναχρηματοδοτηθούν όσες από τις Zombies  έχουν προοπτικές και να ενισχυθούν με πόρους και κίνητρα οι Stars ώστε να γίνουν περισσότερες.  Η πρόκληση και το στοίχημα για την ελληνική οικονομία είναι να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να δημιουργηθούν περισσότερα αστέρια, περισσότερες εταιρείες που βασιζόμενες στις δυνάμεις τους αναπτύσσονται και δημιουργούν ανάπτυξη. 

Εξάλλου έτσι θα έρθει η ανάπτυξη : Με  επενδύσεις για αύξηση δυναμικότητας,   συγχωνεύσεις/εξαγορές, αναδιάρθρωση δανείων και αύξηση των ιδίων κεφαλαίων, καθώς και απελευθέρωση περιουσιακών στοιχείων από εταιρείες χωρίς δυναμική.

Στο βαθμό που δεν υπάρχει ισχυρή βάση για κλαδικές πολιτικές ανάπτυξης, σύμφωνα με την  PwC, και η αγορά λειτουργεί σε επίπεδο επιχειρήσεων εκεί πρέπει  και να εστιάσουν οι πολιτικές. «Η μόνη βάση πολιτικών για την διευκόλυνση της κατανομής πόρων μέσα στην οικονομία, είναι η δημιουργία προϋποθέσεων για την εμφάνιση περισσοτέρων και μεγαλυτέρων Stars. Οι πολιτικές πρέπει να εστιάζουν και οι πόροι να κατευθύνονται στις επιχειρήσεις που έχουν συστηματική ανάπτυξη, υψηλή κερδοφορία και λελογισμένο δανεισμό σε σχέση με τις χρηματορροές τους», σημειώνεται στη μελέτη.

Για την αναχρηματοδότηση του εταιρικού τομέα της εταιρικής οικονομίας, πρέπει σε έναν εύλογο χρονικό ορίζοντα να αναδιαρθρωθούν περίπου  15 δισ.  ευρώ (25% των δανείων) και να απελευθερωθούν περιουσιακά στοιχεία, κυρίως από εταιρείες Zombies. Ακόμη, πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν περίπου  10 δισ. ευρώ (15% των δανείων) για να επανέλθει η συμβατότητα του δανεισμού με τη λειτουργική κερδοφορία περίπου 700 επιχειρήσεων.

Η παγίδα του πτωχευτικού κώδικα

Σχετικά με το ζήτημα της αντιμετώπισης του εταιρικού υπερδανεισμού, η PwC υποστηρίζει ότι για τον χειρισμό των υπερχρεωμένων εταιρειών με παγιδευμένο δανεισμό είναι αναγκαία η αλλαγή του πτωχευτικού κώδικα. Από την άλλη πλευρά, βασικός στόχος της αναχρηματοδότησης δανεισμού είναι οι εταιρείες που αντιμετωπίζουν μεν προβλήματα στην αποπληρωμή του, αλλά είναι βιώσιμες και έχουν θετικές προοπτικές. Αναδιαρθρώνοντας άμεσα κεφάλαια €15 δισ. και μετατρέποντας σε κεφάλαια αυξημένου κινδύνου ακόμη €10δισ., μπορεί να κινητοποιηθούν πρόσθετα € 7 δισ. με τη μορφή αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου και να αποδοθούν πίσω στην παραγωγή περιουσιακά στοιχεία €2 δισ. Επιπλέον, η χρηματοδότηση και η αναχρηματοδότηση της εταιρικής οικονομίας  θα δημιουργήσει πολλές ευκαιρίες εξαγορών και συγχωνεύσεων. Η συνεπής προσέγγιση της ανάπτυξης της εταιρικής οικονομίας απ’ όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (τράπεζες, εταιρείες, ΤτΕ, Κράτος) μπορεί να προσθέσει 0,7% – 1% στο ΑΕΠ ετησίως μέχρι το 2020.

Η μελέτη παρουσιάζεται σήμερα, σε εκδήλωση με Υπουργό Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Κωστή Χατζηδάκη, τον Θεόδωρο Φέσσα Πρόεδρο της Quest Συμμετοχών, τον Άνθιμο Θωμόπουλο Διευθύνοντα Σύμβουλο & CEO της Τράπεζας Πειραιώς, και τον Δρ. Πλάτωνα Μονοκρούσο, Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή & Επικεφαλής Ανάλυσης της Eurobank, και συντονιστή τον δημοσιογράφο Φοίβο Καρζή.

Η PwC εξέτασε 2.950 επιχειρήσεις με έσοδα πάνω από €10 εκατ. ετησίως κατά τη χρονική περίοδο 2008-2012. Οι επιχειρήσεις αυτές αντιπροσωπεύουν το 85% των εσόδων και το 67% του παγίου ενεργητικού του πληθυσμού των επιχειρήσεων στην Ελλάδα και περίπου το 25% του ΑΕΠ. Η PwC αξιολόγησε και κατέταξε τις επιχειρήσεις αυτές σε 10 κατηγορίες, από «Stars» έως και «Zombies», με κριτήρια τον μέσο όρο αύξησης του κύκλου εργασιών τους (2008-2012), την απόδοση των απασχολουμένων κεφαλαίων (ROCE) και τη δυνατότητα εξυπηρέτησης του χρέους.