Ποιος έχει δίκιο για την ΑΙ: οι οικονομολόγοι ή οι τεχνολόγοι;

Είναι σπάνιο για μια κεντρική τράπεζα να μοντελοποιεί τον οικονομικό αντίκτυπο της ανθρώπινης εξαφάνισης (spoiler alert εδώ: το ΑΕΠ μηδενίζεται). Ωστόσο, ένα εντυπωσιακό διάγραμμα που απεικονίζει αυτό το σενάριο εμφανίστηκε σε μια πρόσφατη έρευνα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα του Ντάλας.

Προβλέποντας τον πιθανό αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στην οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ, οι ερευνητές παρουσίασαν τρία σενάρια. Η κεντρική τους πρόβλεψη ήταν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσε να ενισχύσει τη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη του ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά 2,1% για 10 χρόνια. «Δεν είναι αμελητέο, αλλά ούτε και καταστροφικό», ανέφεραν οι συγγραφείς της έκθεσης, Mark Wynne και Lillian Derr.

Αλλά η τράπεζα εξέτασε επίσης τι θα μπορούσε να συμβεί αν η Τεχνητή Νοημοσύνη επιτύγχανε την τεχνολογική μοναδικότητα, όταν η μηχανική νοημοσύνη ξεπεράσει το ανθρώπινο είδος και γίνει ολοένα και πιο έξυπνη.

Στην καλύτερη περίπτωση, αυτή η υπερνοημοσύνη θα μπορούσε να προκαλέσει μια τεράστια άνοδο του ΑΕΠ και να τερματίσει τις οικονομικές ανεπάρκειες. Στο χειρότερο σενάριο, θα μπορούσε να οδηγήσει στην άνοδο κακόβουλων μηχανών και στην εξάλειψη της ανθρωπότητας.

Οι συγγραφείς σημείωσαν ότι υπήρχαν λίγα εμπειρικά στοιχεία πίσω από αυτά τα ακραία σενάρια, αν και μερικοί οικονομολόγοι έχουν εξετάσει και τις δύο περιπτώσεις.

Προφανώς, υπάρχει ένα ευρύ φάσμα απόψεων μεταξύ των οικονομολόγων σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Ωστόσο, η συναίνεση προβλέπει ότι μπορεί και να μην έχει περισσότερες συνέπειες σε σχέση με άλλες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως ο ηλεκτρισμός, ο κινητήρας εσωτερικής καύσης και οι υπολογιστές.

Απαιτείται ένα τεράστιο τεχνολογικό σοκ για να μετατοπιστεί μια οικονομία του μεγέθους των ΗΠΑ από τη γραμμή ανάπτυξης της, η οποία κυμαίνεται λίγο κάτω από το 2% ετησίως. Για πάνω από έναν αιώνα, αυτή η τάση παρέμεινε σχεδόν σταθερή, παρά τους δύο παγκόσμιους πολέμους, την Ύφεση και περιοδικές παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές κρίσεις, χωρίς να συνυπολογίσουμε προηγούμενες τεχνολογικές εξελίξεις.

Επιπλέον, οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η ταχεία διάδοση της ΤΝ, που βλέπουμε σήμερα, δεν θα μεταφραστεί αυτόματα σε παραγωγική ενσωμάτωση. Μάλιστα, μπορεί προσωρινά να οδηγήσει σε απώλεια παραγωγικότητας, καθώς οι θέσεις εργασίας αναδιατάσσονται και εισάγονται νέοι τρόποι εργασίας η λεγόμενη καμπύλη J.

Αλλά οι υποστηρικτές της τεχνητής νοημοσύνης ακούν τέτοια επιχειρήματα με χαλαρή διάθεση. Πολλοί από αυτούς παρουσιάζουν τους οικονομολόγους ως μια απαισιόδοξη και συντηρητική φυλή, που προσπαθεί μάταια να προβλέψει το μέλλον κοιτάζοντας τον καθρέφτη του παρελθόντος.

Όπως το βλέπουν αυτοί, η αυτοματοποίηση της δύναμης πυροδότησε τη Βιομηχανική Επανάσταση και η αυτοματοποίηση του εγκεφάλου θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγικότητας. Αυτό σίγουρα θα πρέπει να μετατοπίσει τη γραμμή τάσης, με τρόπο δραματικό.

Την περασμένη εβδομάδα, το Εργαστήριο Ψηφιακής Οικονομίας του Στάνφορντ φιλοξένησε ένα σεμινάριο για να συζητήσει τις αντικρουόμενες απόψεις οικονομολόγων και τεχνολόγων. Τη συζήτηση συντόνισε ο Tamay Besiroglu, συνιδρυτής της Mechanize, μιας νεοσύστατης επιχείρησης τεχνητής νοημοσύνης που θέλει να επιτρέψει «την πλήρη αυτοματοποίηση της οικονομίας».

Μια σκέψη για το πώς μπορούμε να προσεγγίζουμε τη Τεχνητή Νοημοσύνη, είπε, είναι ότι θα μας επέτρεπε να εισάγουμε σημαντικά νέα στοιχεία στην οικονομία αυξάνοντας μαζικά τον αριθμό των ψηφιακών εργαζομένων για να ανταποκριθούν σε πολλές περισσότερες εργασίες. «Η Τεχνητή Νοημοσύνη μετατρέπει ουσιαστικά την εργασία σε ένα είδος κεφαλαίου», δήλωσε ο Besiroglu.

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσε να ενισχύσει την παραγωγικότητα είναι η δημιουργία και η διάδοση πιο χρήσιμων ιδεών.

Στο σπουδαίο βιβλίο του The Enlightened Economy, ο οικονομικός ιστορικός και πρόσφατος Νομπελίστας Joel Mokyr υποστήριξε ότι η Βιομηχανική Επανάσταση συνέβη στη Βρετανία όταν συνέβη, λόγω της ταχείας κυκλοφορίας και υιοθέτησης της πρακτικής γνώσης.

Η έρευνα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Ντάλας, αναγνώρισε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσε κάλλιστα να επιταχύνει την ανακάλυψη και την καινοτομία με απρόβλεπτους τρόπους, που θα συνέβαλαν ουσιαστικά σε υψηλότερο βιοτικό επίπεδο.

Αν και οι διαφορές μεταξύ οικονομολόγων και τεχνολόγων φαίνονται έντονες, ο Erik Brynjolfsson, διευθυντής του Εργαστηρίου Ψηφιακής Οικονομίας του Στάνφορντ, λέει ότι δεν είναι ασυμβίβαστες. «Νομίζω ότι και οι δύο έχουν πολλή αλήθεια στις θέσεις τους. Και υπάρχει τρόπος να τις συμφιλιώσουμε», μου είπε.

Αφού μελέτησε τα κέρδη παραγωγικότητας από προηγούμενες τεχνολογίες γενικής χρήσης, όπως οι ατμομηχανές, η ηλεκτρική ενέργεια και η πληροφορική, ο Brynjolfsson υποστηρίζει ότι ο μεγαλύτερος οικονομικός αντίκτυπος προέρχεται συχνά από επενδύσεις σε συμπληρωματικούς τομείς και όχι από άμεσες επενδύσεις σε αυτές καθαυτές τις τεχνολογίες.

Έτσι, για παράδειγμα, χρειάστηκε μια γενιά για να χτιστούν εργοστάσια εκσυγχρονισμένα ώστε να εκμεταλλευτούν πλήρως τα οφέλη της ηλεκτρικής ενέργειας. Προτείνει ότι τα κέρδη θα έρθουν πολύ πιο γρήγορα από την «εκπληκτική» Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά δεν θα είναι άμεσα.

«Αυτές οι συμπληρωματικές επενδύσεις είναι το σημείο όπου βρίσκεται η πραγματική δράση. Και απαιτούν χρόνο και είναι πολύ περίπλοκες», λέει.

Αυτό υποδηλώνει ότι τόσο οι οικονομολόγοι όσο και οι τεχνολόγοι μπορεί να έχουν εν μέρει δίκιο, αλλά και άδικο. Η αύξηση της παραγωγικότητας μπορεί τελικά να είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι προβλέπουν οι περισσότεροι οικονομολόγοι, αλλά πολύ πιο αργή από ό,τι προβλέπουν πολλοί τεχνολόγοι.