Χωράφια χέρσα…

Η συμπεριφορά των μελών μιας κοινωνίας ρυθμίζεται από τους κανόνες Δικαίου, δηλαδή από ένα σύνολο υποχρεωτικών και εξαναγκαστικών ρυθμίσεων, η παραβίαση των οποίων επιφέρει διαφόρων ειδών κυρώσεις. Υπάρχουν βέβαια και οι κανόνες της Ηθικής, εξίσου σημαντικοί για την πρόοδο μιας κοινωνίας, έστω κι αν η συμμόρφωση προς τους κανόνες της δεν είναι εξαναγκαστική (δια νόμου επιβεβλημένη).

Το ερώτημα είναι, πώς μπορεί να προστατευτεί μια κοινωνία όταν οι κανόνες Δικαίου ερμηνεύονται «διασταλτικά» -ή και παραβιάζονται ανοικτά-από τους ίδιους τους λειτουργούς της Δικαιοσύνης, με αποτέλεσμα-εκτός των άλλων-να καταρρακώνεται το κύρος της και παράλληλα να εκμηδενίζεται  το κίνητρο της συμμόρφωσης προς τους κανόνες της Ηθικής.

Αυτά κι άλλα παρόμοια μου ήρθαν στο νου ακούγοντας και διαβάζοντας όσα εξωφρενικά περιέφερε,  από κανάλι σε κανάλι κι από ραδιόφωνο σε ραδιόφωνο, ο «δικηγόρος» του 40χρονου που δολοφόνησε άγρια την 37χρονη σύζυγο και μητέρα των τριών ανήλικων παιδιών του, στο Βελβεντό Κοζάνης. Μέσα σε δυο 24ωρα, ο εν λόγω «δικηγόρος» δήλωσε, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Δήλωση 1η: «Είχε (ο θύτης και εντολέας του) σοβαρό λόγο να αφηνιάσει και να δώσει τέλος στη ζωή της (37χρονης)»! 

Δήλωση 2η: «Θέλει( ο εντολέας του) να δει τι θα γίνει με τα χωράφια που καλλιεργούσε.. Λέει ότι αυτή τη στιγμή θα μείνουν χέρσα (!!), γιατί ο πατέρας του δεν μπορεί να τα δουλέψει».

Είπε και άλλα ο «δικηγόρος» του δολοφόνου από το Βελβεντό Κοζάνης:  Ότι ο πελάτης του τελούσε «εν βρασμώ ψυχής» γιατί το θύμα «ήθελε να τον εγκαταλείψει», ότι η πράξη του δείχνει «πόσο πολύ ερωτευμένος(!) ήταν με τη γυναίκα του»!

Η δημόσια «υπερασπιστική τακτική» του εν λόγω «δικηγόρου» μπορεί να κωδικοποιηθεί ως εξής:

-μια δολοφονία μπορεί και να δικαιολογείται: «είχε σοβαρό λόγο (να αφηνιάσει και) να δώσει τέλος στη ζωή της (γυναίκας του)»!

-μια δολοφονία μπορεί ακόμα και να προκαλείται (από το θύμα): «είχε σοβαρό λόγο..» αλλά και «ήθελε να τον εγκαταλείψει…».

-ο θύτης εμφανίζεται ως «βιοπαλαιστής» που ανησυχεί «μήπως μείνουν χέρσα τα χωράφια του»!

Ο Κώδικας Δεοντολογίας του Δικηγορικού Λειτουργήματος ορίζει μεταξύ άλλων ότι ο Δικηγόρος (άρθρο 2) :

-είναι υπέρμαχος της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της Ειρήνης και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης.

-είναι ο φυσικός υπερασπιστής των αδικούμενων και καταπιεζόμενων.

Κατά την άσκηση του Λειτουργήματός του πρέπει (άρθρο 7) :

– να συμβάλλει στην επικράτηση της αλήθειας και του Δικαίου.

– να υπερασπίζεται τις υποθέσεις που αναλαμβάνει με ευθύτητα, ευσυνειδησία και επιμέλεια.

-να τηρεί ευπρέπεια και μετριότητα εκφράσεων, τόσο στις προφορικές, όσο και στις γραπτές δικαστικές ή εξώδικες ενέργειες.

-να αποφεύγει κάθε στρεψοδικία και κακόπιστες ενέργειες και να περιφρουρεί πάντοτε το κύρος του Δικηγορικού Λειτουργήματος.

Αλλά δεν είναι μόνο ο Κώδικας Δεοντολογίας. ‘Ολοι/ες οι ασκούντες λειτούργημα, πολύ περισσότερο αυτό της απονομής Δικαιοσύνης, οφείλουν να το ασκούν υποδειγματικά και παραδειγματικά και ως προς τους κανόνες της Ηθικής. Και οι κανόνες της Ηθικής δεν επιτρέπουν ανήθικους παρωχημένους υπαινιγμούς, του τύπου «ήθελε να τον εγκαταλείψει…».

Πρόκειται περί αίσχους,  που θυμίζει αντίστοιχες υπερασπιστικές τακτικές για βιαστές: «Τον προκαλούσε…», «πήγαινε γυρεύοντας» κλπ.κλπ.

Το πρόβλημα δεν είναι τα «χέρσα χωράφια», κύριε δικηγόρε!

Το πρόβλημα είναι ότι όταν αρχές και κανόνες παραβιάζονται από αυτούς που θα πρεπε να είναι Θεματοφύλακες και κανείς -πρωτίστως (αλλά όχι μόνο) οι Δικηγορικοί  Σύλλογοι της χώρας-δεν αντιδρά, υπάρχει κίνδυνος  να δημιουργούνται κοινωνίες χέρσες, στο όνομα της …επιείκειας για τα χέρσα χωράφια ενός 40χρονου φονιά..

* H Άννυ Ποδηματά είναι δημοσιογράφος, πρώην ευρωβουλευτής και πρώην Αντιπρόεδρος του ΕΚ.