Διαχωριστικές γραμμές και γενικευμένη σύγχυση

Το φαινόμενο δεν είναι ούτε ελληνικό ούτε καινούργιο.

Εδώ κι αρκετά χρόνια, υπάρχει κι εξελίσσεται επί τα χείρω μια κρίση των θεσμών πολιτικής εκπροσώπησης.

Στη μεγάλη της εικόνα συνδέεται προφανώς με την παγκοσμιοποίηση και με τα νέα προβλήματα που αυτή παράγει ενώ οι θεσμοί εκπροσώπησης, σε εθνικό αλλά και υπερεθνικό επίπεδο, παραμένουν αγκυλωμένοι στο παρελθόν. Αδυνατούν να παίξουν το ρόλο τους, να ανταποκριθούν στις σύγχρονες συνθήκες και να διαχειριστούν τα σύγχρονα προβλήματα αποτελεσματικά.

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και η κρίση της ευρωζώνης που ακολούθησε ήταν μια πολύ πρόσφατη οδυνηρή εμπειρία για εκατοντάδες εκατομμυρίων πολιτών και στις δυο όχθες του Ατλαντικού. Ο θρησκευτικός εξτρεμισμός, η διάχυση της τρομοκρατική απειλής και η εξελισσόμενη προσφυγική κρίση είναι μερικά ακόμη παραδείγματα που υπογραμμίζουν την αδυναμία του συστήματος να διαχειριστεί σύνθετα προβλήματα που υπερβαίνουν τις παραδοσιακές δομές, την παραδοσιακή διάκριση Αριστεράς-Δεξιάς, τα όρια εθνικού-υπερεθνικού.

Κάπως έτσι, είδαμε χριστιανοδημοκράτες και σοσιαλδημοκράτες στην Ευρώπη να «υποχρεώνονται»(;) να διαχειριστούν την κρίση χρέους της ευρωζώνης με δυσδιάκριτα –το λιγότερο που θα μπορούσε να πει κανείς-όρια διαφοροποίησης.  Είδαμε τη  «σκληρή» γερμανίδα καγκελάριο να δίνει τη μάχη των «ανοικτών συνόρων» στο προσφυγικό και να σφυροκοπείται στο εσωτερικό, βλέπουμε τους γάλλους  σοσιαλιστές να βιώνουν (έναν ακόμη) εσωτερικό διχασμό με επίκεντρο  την αυστηροποίηση των μέτρων ασφαλείας και τη σχεδιαζόμενη νέα νομοθεσία για «αφαίρεση ιθαγένειας» για αδικήματα που συνδέονται με την τρομοκρατία. Και πολλά άλλα παραδείγματα, ων ουκ έστι αριθμός..

Περνώντας από τη μεγάλη εικόνα στη δική μας μικρή, τα πράγματα γίνονται λίγο πιο.. γκροτέσκ: Κάπως έτσι, είδαμε την  Αριστερά που «θα κτυπούσε τα νταούλια για να χορεύουν οι Αγορές», να «υποχρεώνεται» να συμβιβαστεί και να εφαρμόζει ένα πολύ σκληρό Μνημόνιο 3. Βλέπουμε την ίδια κυβερνώσα Αριστερά να αδιαφορεί πρακτικά για τη δυσθεόρατη  ανεργία των νέων, να «σφαγιάζει» τις μελλοντικές συντάξεις όσων απ αυτούς βρουν δουλειά, να συγκυβερνά με τους ακροδεξιούς ΑΝΕΛ (που καταψήφισαν το σύμφωνο συμβίωσης) και να καταγγέλλει τον Κυριάκο Μητσοτάκη που το υπερψήφισε ότι «στηρίζεται από στοιχεία ακραίας δεξιάς»!

Βλέπουμε την Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, που συγκυβερνούσε ως χθες με τη ΝΔ.,  να σπεύδει να δηλώσει ότι «τη χωρίζει άβυσσος» από τις απόψεις του νέου Προέδρου της ΝΔ και την ίδια ώρα σημαίνοντα στελέχη του κόμματος να μην αποκλείουν  την πιθανότητα να κινηθούν προς τη Νέα Δημοκρατία ακόμα  και εν ενεργεία βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού.

Βλέπουμε τον Πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ να στηλιτεύει τον πεπαλαιωμένο κρατισμό της αριστεράς,  τον υπουργό Μεταφορών να δηλώνει ότι «πονάει» όταν υπογράφει τις ιδιωτικοποιήσεις που αποφασίζει η κυβέρνησή του και τον υπουργό Εργασίας να δηλώνει αλληλέγγυος προς τους διαδηλωτές που διαμαρτύρονται για το δικό του ασφαλιστικό!

Όλα αυτά συνθέτουν μια εικόνα καρικατούρας και γενικευμένης σύγχυσης. Μια εικόνα που συνεχίζει να απαξιώνει το πολιτικό σύστημα στα μάτια του κόσμου. Η εικόνα αυτή δεν πρόκειται να αντιστραφεί ούτε φυσικά η εμπιστοσύνη στην πολιτική και τους πολιτικούς να αποκατασταθεί όσο εξακολουθούμε να λειτουργούμε με όρους του χθες. 

Είπαμε: η κρίση εκπροσώπησης  δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο ούτε είναι καινούργιο. Ας αρχίσουμε όμως εμείς κάπως να νοικοκυρεύουμε  τα του οίκου μας, απομονώνοντας το λαϊκισμό και οικοδομώντας κόμματα και παρατάξεις που θα ασχολούνται περισσότερο με την ουσία, δηλαδή με το περιεχόμενο της πολιτικής και λιγότερο με τη μάχη της «ατάκας» ή της κατοχύρωσης της «αυθεντικότερης  εκπροσώπησης» της  σοσιαλδημοκρατίας, της κεντροδεξιάς ή της λαϊκής δεξιάς!

Ας θυμηθούμε: Και η κρίση της ευρωζώνης δεν ήταν μόνο ελληνική, εμάς όμως «κατάπιε» πρώτους γιατί το δικό μας σπίτι ήταν το πιο ετοιμόρροπο..