Παρελκυστική τακτική…

Ορισμένοι καλόπιστοι μπορεί και να απορούν: Γιατί άραγε, τη στιγμή που το προσφυγικό/μεταναστευτικό εξελίσσεται σε ωρολογιακή βόμβα για τη χώρα, ιδιαίτερα μετά τις μονομερείς αποφάσεις για κλείσιμο των συνόρων του βαλκανικού διαδρόμου, ο Αλέξης Τσίπρας δεν αξιοποιεί την εκπεφρασμένη βούληση όλων των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου να συνδράμουν ώστε να χαραχθεί μια εθνική γραμμή για να περιοριστούν οι ζημιές και οι κίνδυνοι για τη χώρα;

Γιατί άραγε, εφόσον έχει συμφωνήσει εδώ και μέρες στην πρόταση για Σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, το παραπέμπει για τα τέλη της εβδομάδας, δηλαδή για την παραμονή της σύγκλησης της Συνόδου κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, προγραμματισμένης για την επόμενη Δευτέρα; Τι είδους εθνική στρατηγική μπορεί να χαραχθεί και με ποια περιθώρια δράσης (από την πλευρά των κομμάτων) να υλοποιηθεί,  όταν μεσολαβεί απλώς ένα σαββατοκύριακο από το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών μέχρι τη Σύνοδο κορυφής;

Η απάντηση είναι απλή: ο πρωθυπουργός δεν θέλει στην πραγματικότητα κανένα εθνικό σχέδιο και καμία εθνική συνεννόηση για το προσφυγικό. Προτιμά να κάνει μόνος του τους χειρισμούς του, μόνος του να αποφασίζει τις κινήσεις στη διπλωματική σκακιέρα και ειδικότερα στο πεδίο της ευρωπαϊκής πολιτικής, μόνος του να απειλεί με βέτο-σε τι άραγε;-μόνος του να κρίνει πόσους πρόσφυγες και μετανάστες μπορεί να «αντέξει» η χώρα, πού και πώς θα τους εγκαταστήσει και για πόσο διάστημα. Και μάλιστα όχι απλώς μόνος του, αλλά με απόλυτη αδιαφάνεια!

Η στάση αυτή δεν υποδηλώνει απλώς αυταρχική λογική αλλά επιβεβαιώνει εμμέσως πλην σαφώς και τα σενάρια που εδώ και καιρό κυκλοφορούν, στον ξένο Τύπο αλλά και στους διαδρόμους των Βρυξελλών, περί παρασκηνιακής διασύνδεσης του προσφυγικού με την εκκρεμότητα της αξιολόγησης.

Για να το πούμε απλά: η Ελλάδα μετατρέπεται σε ένα απέραντο hotspot, με την παροχή έκτακτης ανθρωπιστικής βοήθειας από την Ένωση, με αντάλλαγμα μια «ηπιότερη» στάση των θεσμών, τουλάχιστον των ευρωπαϊκών, στα πιο «επώδυνα» θέματα της αξιολόγησης.

Εάν αυτή η «ηπιότερη» στάση ήταν εθνικά επωφελής θα μπορούσε κανείς να το συζητήσει. Δυστυχώς όμως (για μας), στην Ευρώπη της κρίσης και των εθνικών προτεραιοτήτων, με ορατό πλέον τον κίνδυνο της αποσύνθεσης, η «ηπιότερη στάση» δεν είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από μια (ακόμη) μετάθεση του προβλήματος προς τα πίσω: Βρίσκουμε μια ενδιάμεση φόρμουλα στο ασφαλιστικό-κι αν δεν αποδώσει κάνουμε νέα «μεταρρύθμιση», με νέες περικοπές σε λίγους μήνες-τα βρίσκουμε «στη μέση» στο δημοσιονομικό κενό και το ξαναβλέπουμε στην επόμενη αξιολόγηση, πάμε λίγο πιο πίσω(;) την υλοποίηση των αποφάσεων για το θέμα των κόκκινων δανείων.. Κι επειδή το ΔΝΤ δεν πολυχαμπαριάζει από «πολιτικές προσεγγίσεις», το αφήνουμε προσωρινά έξω από το πρόγραμμα και το ξαναβλέπουμε το θέμα-καθότι κομβικό για τη Γερμανία και όχι μόνο-αμέσως μετά το βρετανικό δημοψήφισμα. Διότι αυτό που απασχολεί πρωτίστως την Ευρώπη αυτή την περίοδο είναι να περάσει τον κάβο της 23ης Ιουνίου-ημερομηνία διεξαγωγής του βρετανικού δημοψηφίσματος-«αναίμακτα». Και για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός πρέπει πάση θυσία να αποφευχθούν από τώρα μέχρι τον Ιούνιο, νέες κρίσεις, νέες ενδοευρωπαϊκές ταραχές και βεβαίως ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές/προσφυγικές ροές στην Ευρώπη.

Το σενάριο αυτό βολεύει τη σημερινή εθνοκεντρική, πολυδιασπασμένη και εν πολλοίς κυνική Ευρώπη και βολεύει και τον πρωθυπουργό που πρωτίστως ενδιαφέρεται για το πώς θα κρατηθεί στην εξουσία και θα κρατήσει συντεταγμένο το εξουθενωμένο κομματικό του στράτευμα. Για τη χώρα όμως είναι καταστροφικό, γιατί η προοπτική να εγκλωβιστούν εδώ δεκάδες χιλιάδες απελπισμένοι άνθρωποι που προκειμένου να φύγουν –γιατί δεν θέλουν να μείνουν-είναι διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα, ακόμα και να βάζουν τη ζωή τους σε κίνδυνο, είναι μια κατάσταση μια διαχειρίσιμη από κοινωνική, οικονομική και ανθρωπιστική άποψη. Και οπωσδήποτε είναι μια κατάσταση που δεν πρόκειται να συμβάλλει στην αποκατάσταση κλίματος σταθερότητας, δεν πρόκειται να βοηθήσει τον τουρισμό, δεν πρόκειται να βοηθήσει τις επενδύσεις και τις νέες θέσεις εργασίας-εκτός ίσως από εκείνους που με συνοπτικές διαδικασίες θα προσληφθούν στα κέντρα μετεγκατάστασης- ούτε βεβαίως θα συμβάλλει στην πολυαναμενόμενη επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.

Ας περιμένουμε να δούμε, υπό αυτές τις συνθήκες, τι μπορεί να συζητήσει και τι μπορεί να αποφασίσει το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών της Παρασκευής..

* H Άννυ Ποδηματά είναι δημοσιογράφος, πρώην ευρωβουλευτής και πρώην Αντιπρόεδρος του ΕΚ.