Πολίτες σε απόγνωση

Η χθεσινή «συζήτηση» στη Βουλή, γύρω από την σκανδαλώδη τροπολογία που κατέβασε, υπερψήφισε και μετά απέσυρε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ήταν μια από τα ίδια: ένα λασπόλουτρο απευθυνόμενο στις «αγέλες», σ αυτούς που εξαρχής και a priori είχαν πάρει θέση και δεν επρόκειτο να τη μεταβάλλουν με τίποτα.

Η Βουλή πια απευθύνεται μόνον σ αυτούς. Στους οπαδούς, τους  στρατοπεδευμένους, εκείνους που οφείλουν και επιβεβαιώνουν την οντότητά τους όχι στο επιχείρημα αλλά στη σφοδρότητα της επίθεσης προς τον αντίπαλο. Δεν χρειάζεται να λέγεται τίποτα, γιατί κανείς δεν ενδιαφέρεται να ακούσει τίποτα και το όποιο επιχείρημα, τις σπάνιες φορές που διατυπώνεται, πέφτει στο κενό. Η σύγκρουση είναι τόσο σφοδρή και τόσο τυφλή, που τα κόμματα δεν βλέπουν καν ότι ολοένα και περισσότεροι πολίτες τους γυρίζουν την πλάτη με αποστροφή. Όλες οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών καταγράφουν συστηματικά, πεισματικά, ένα διευρυνόμενο ρεύμα απόγνωσης, συλλογικής κούρασης, αποστροφής για όσα συμβαίνουν στη δημόσια σφαίρα και απαξίωσης του πολιτικού προσωπικού. Η αδιαφορία για τα κοινά και η αποστασιοποίηση  ενισχύονται δημιουργώντας τελικά ένα ρεύμα αποχής από τις εκλογές, όποτε κι αν γίνουν. 

Είναι αμφίβολο εάν αυτή τη φορά, η διευρυνόμενη πόλωση μεταξύ των δυο βασικών «μονομάχων» θα περιορίσει αυτό το κύμα της αποχής καθ οδόν προς τις κάλπες. Και από την ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων του περασμένου Σεπτέμβρη και από τα ποιοτικά στοιχεία των πιο πρόσφατων δημοσκοπήσεων προκύπτει ότι οι περισσότεροι από αυτούς που επιλέγουν την αποχή κινούνται στο μεσαίο χώρο και «συναντώνται» με πρώην ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ που δυσκολεύονται πολύ, τουλάχιστον οι περισσότεροι, να επιστρέψουν στο «παλιό πολιτικό σύστημα», δηλαδή στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Δεν πρόκειται για φανατικούς και για μισαλλόδοξους, πρόκειται για ανθρώπους που συνήθως σκέφτονται και αμφιβάλλουν και δυσκολεύονται να επιλέξουν μέσα σ ένα σκηνικό όπου κυριαρχεί ο φανατισμός, η μισαλλοδοξία και ο οπαδισμός.

Το φαινόμενο δεν είναι μόνο ελληνικό. Η αποχή από τις εκλογές αποτελεί ισχυρότατο φαινόμενο εδώ και χρόνια στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπως και στην Αμερική.

Παντού όμως είναι επικίνδυνο, γιατί όσο περισσότερο διευρύνεται τόσο αφήνει χώρο ελεύθερο για να κυριαρχούν στη δημόσια σφαίρα όσοι και όσα οδηγούν στην αποστροφή. Πολιτική λύση δεν φαίνεται προς το παρόν στον ορίζοντα αλλά αυτό ενισχύει και δεν αναιρεί την ανάγκη δημιουργίας ενός κοινωνικού μετώπου ενάντια στη μισαλλοδοξία και τον οπαδισμό…

*H Άννυ Ποδηματά είναι δημοσιογράφος, πρώην ευρωβουλευτής και πρώην Αντιπρόεδρος του ΕΚ.