Ευκλείδη, να γιατί οι ξένοι δεν κρατούν το λόγο τους

Εύκολα μπορεί κανείς να κατανοήσει τον εκνευρισμό του Ευκλείδη Τσακαλώτου για την άκαμπτη στάση των ευρωπαίων απέναντι στην πολύπαθη Ελληνική Οικονομία. Οι δανειστές έχουν αποδείξει εδώ και χρόνια ότι δεν υποκύπτουν σε εκβιασμούς, αδιέξοδα ή ακόμη και παρακάλια της ελληνικής πλευράς. Δεν κρατούν όμως και το λόγο τους, όπως έκαναν ήδη με τη συζήτηση για το χρέος όταν η Ελλάδα παρήγαγε πρωτογενή πλεονάσματα. Έχουν επίσης παραδεχτεί ότι έκαναν κάποια λάθη στη “συνταγή” για τη χώρα μας αλλά δεν την αλλάζουν. Οι διαμαρτυρίες του Τσακαλώτου όμως πέφτουν στο κενό, καθώς οι ευρωπαίοι έχουν να του καταλογίσουν ανάλογη ολιγωρία σε διάφορα θέματα.

Στην πραγματικότητα όλ’ αυτά για τα οποία πανηγυρίζει το οικονομικό επιτελείο και η κυβέρνηση συνολικά, ήταν αποτέλεσμα της εφαρμογής όσων προέβλεπαν τα μνημόνια. Η δημοσιονομική προσαρμογή γονάτισε τους Έλληνες, αλλά είχε σαν αποτέλεσμα τις υπερβάσεις των μεγεθών του προϋπολογισμού. Η Κυβέρνηση συνεχίζει να διατυμπανίζει ότι δεν πιστεύει στην εφαρμογή των μνημονίων που επιβάλλουν “οι δυνάστες” αλλά οικειοποιείται τα αποτελέσματα της αποσπασματικής έστω εφαρμογής τους. Τα “πουλάει” σαν δικές της επιτυχίες.

Υπάρχουν όμως και κομμάτια του μνημόνιου που αρνείται να εφαρμόσει ακόμη και με το μαχαίρι στο λαιμό. Οι αποκρατικοποιήσεις είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει στον κρατισμό και παρ’ ότι υπέγραψε όσα προβλέπονται στο μνημόνιο, συνεχίζει να τα σαμποτάρει. Κι αν η περίπτωση του ΔΕΣΦΑ δεν είναι αρκετή, κάποιος θα πρέπει να μας εξηγήσει τι σημαίνει η τεράστια καθυστέρηση με το Ελληνικό, τις εταιρείες ύδρευσης ή τη ΔΕΗ. Αν η Κυβέρνηση δεν επιθυμεί να πράξει όσα υπέγραψε, θα πρέπει να το πει ευθαρσώς. Προς το παρόν “κάνει καθυστέρηση” αλλά αν υποχρεωθεί να προχωρήσει σε αποκρατικοποιήσεις, ενδέχεται να τις παρουσιάζει σαν επιτυχίες.

Έστω όμως ότι οι αποκρατικοποιήσεις είναι μέρος του σκληρού ιδεολογικού πυρήνα της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Η χαρακτηριστική καθυστέρηση της αλλαγής των τραπεζικών διοικήσεων είναι ακριβώς το αντίθετο. Η αλλαγή του τοπίου στις τράπεζες ήταν βασική προεκλογική παντιέρα και του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ. Μέρι στιγμής, οι αλλαγές γίνονται με το στανιό και χωρίς να είναι ξεκάθαρο τι επιδιώκει η Κυβέρνηση. Δεδομένου μάλιστα ότι το να ασκεί τον έλεγχο στο τραπεζικό σύστημα είναι αδύνατο, όπως έγινε αντιληπτό από την απόπειρα άλωσης της Τράπεζας Αττικής, στην οποία έβαλε φρένο ο Στουρνάρας.

Παρόμοια είναι η κατάσταση και στα θεσμικά όργανα. Έυκολα προσλαμβάνονται άνθρωποι για τα δεκάδες υπουργεία ή το γραφείο του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη αλλά είναι αδύνατον να βρούμε διοίκηση για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότηας, το όργανο δηλαδή που ελέγχει επί της ουσίας πως δαπανήθηκαν τα λεφτά που έδωσαν οι Έλληνες πολίτες για τη διάσωση του τραπεζικού συστήματος. Ανάλογη είναι και η εικόνα για τη διοίκηση του Υπερταμείου.

Πρόκειται για θέματα που δεν εμπεριέχουν απαραίτητα μεγάλο πολιτικό κόστος. Όπως και οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις. Ακόμη και τα εργασιακά για τα οποία εμφανίζεται να δίνει μάχη η Κυβέρνηση, αφορούν ελάχιστους πολίτες που εργάζονται σε μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και τους συνδικαλιστές. Αντίθετα η Κυβέρνηση δεν είχε πρόβλημα να λάβει σκληρά (και πολλά απ’ αυτά απαραίτητα για να είμαστε τίμιοι)  μέτρα, εισπρακτικού κυρίως χαρακτήρα. Τα οποία μάλιστα εμπεριείχαν μεγάλες ποσότητες πολιτικού κόστους.

Αυτές οι ολιγωρίες (και άλλες που δεν μας παίρνει ο χώρος να αναφέρουμε) αποτελούν αντεπιχειρήματα στις όποιες διαχρονικές διεκδικήσεις των Ελλήνων διαπραγματευτών. Γκρεμίζουν ότι χτίζεται στη χώρα με την υπομονή των πολιτών, οι οποίοι σηκώνουν το βάρος που τους αναλογεί. Ο Υπουργός Οικονομικών βλέπει ένα μέρος μόνο της εικόνας. Αυτό που αφορά στο βάρος που σηκώνουν οι πολίτες και στο πολιτικό κόστος που υφίσταται ο ίδιος για να “φέρει” τα απαραίτητα έσοδα, διά της εξοντωτικής φορολογίας.

Αν αναζητά τις αιτίες της άκαμπτης συμπεριφοράς των δανειστών, θα πρέπει να ψάξει για την “πέμπτη φάλαγγα” εντός της Κυβέρνησης. Μια φάλαγγα που είναι μεν εντός, αλλά βγάζει την ουρά της απέξω. Αφήνει τον Ευκλείδη να σηκώνει το βάρος, δυναμιτίζει κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού, απολαμβάνει την ηδονή της εξουσίας και αμπελοφιλοσοφεί πουλώντας αριστεροσύνη προηγούμενων δεκαετιών.

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).