Ένα σχέδιο, καταδικασμένο να αποτύχει

Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής πολιτικής, έλαβε μια ομολογουμένως ενδιαφέρουσα απόφαση την προηγούμενη εβδομάδα. Ανέθεσε στην διακεκριμένη οικονομολόγο και Αναπληρώτρια Υπουργό Εργασίας με αρμοδιότητα  την Καταπολέμηση της Ανεργίας κα. Ράνια Αντωνοπούλου, τη διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου για την επαναλειτουργία πτωχευμένων και εγκαταλελειμμένων επιχειρήσεων. Στόχος είναι να ενισχυθεί η απασχόληση “μέσω της ανάπτυξης και κοινωνικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων, που θα συμβάλουν στην παραγωγική ανασυγκρότηση”.

Με δεδομένο ότι  εσχάτως αρκετοί (κυρίως γεωργικοί) συνεταιρισμοί έχουν επιδείξει αξιοσημείωτη δραστηριότητα, η συζήτηση έχει ενδιαφέρον. Πρέπει ωστόσο να γνωρίζουμε ότι από τους 4.500 αγροτικούς συνεταιρισμούς που είναι καταχωρισμένοι στο μητρώο του σχετικού Υπουργείου, μόνον οι 500 είναι ενεργοί και περίπου 50 έχουν δημιουργήσει επώνυμα προϊόντα.

Είναι όμως μια από αυτές τις περιπτώσεις που ένα σχέδιο είναι καταδικασμένο πριν ακόμη εφαρμοστεί. Όσο καλή δουλειά και να κάνει μια επιστήμονας με την εμπειρία της κας. Αντωνοπούλου, το οικονομικό περιβάλλον στη χώρα είναι δύσκολο ακόμη και για εκπαιδευμένα κοράκια των αγορών.

Πως ακριβώς θα ορθοποδήσουν νεοφυείς επιχειρήσεις -με τα όποια προβλήματα διοίκησης έχει ένα συνεταιριστικό μοντέλο- όταν η φορολογία και οι εισφορές αυξάνονται συνεχώς εδώ και δέκα τουλάχιστον χρόνια; Ο ΟΟΣΑ διαπιστώνει ότι το φορολογικό βάρος στην Ελλάδα αυξήθηκε στην περίοδο 2007-2014 κατά 4,7 ποσοστιαίες μονάδες – από το 31,2% στο 35,9% του ΑΕΠ (OECD’s Annual Revenue Statistics).

Η έκθεση doing business  2016 της Παγκόσμιας Τράπεζας, με μια φράση λέει τα πάντα για τη γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Μια εμπορική υπόθεση στα ελληνικά Δικαστήρια χρειάζεται περισσότερο χρόνο να επιλυθεί, απ’ ότι σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα. Ήτοι 1580 ημέρες. Για το αρχείο και μόνο, τρεις χώρες έχουν χειρότερη επίδοση παγκοσμίως. Η Γουινέα-Μπισσάου, το Σουρινάμ και το Αφγανιστάν.

Αυτοί είναι άλλωστε και οι βασικοί λόγοι (μαζί με την πολιτική αστάθεια) για τους οποίους δεν έρχονται καραβάνια επενδυτών, σε μια χώρα με πολύ χαμηλές αποτιμήσεις, ιδιαίτερο κάλλος και αναμφισβήτητο γεωπολιτικό ενδιαφέρον.

Είναι φανερό ότι δεν υπάρχει οργανωμένο σχέδιο. Ακόμη και ενδιαφέρουσες ιδέες “καίγονται”, μέσα στη γενικότερη θολούρα. Στην Κυβέρνηση, δεν βλέπουν ή δεν ιεραρχούν ως σημαντικότερη τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος για την προσέλκυση επενδύσεων, από την αποσπασματική ενασχόληση με  επιμέρους δράσεις. Δράσεις που ακόμη και αν πετύχαιναν δεν θα έφερναν σημαντική αλλαγή στα οικονομικά δεδομένα της χώρας. Για να καταπολεμηθεί η ύφεση και η ανεργία χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις, δεν αρκούν μερικοί συνεταιρισμοί. Εδώ καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν…

Ένα τέτοιο σχέδιο ενίσχυσης της συνεταιριστικής επιχειρηματικότητας, θα δούλευε ενδεχομένως σε μια αναπτυγμένη δυτική χώρα με θεσμούς, καθαρή λειτουργία του ανταγωνισμού και κίνητρα για την επιχειρηματικότητα. Θα είχε μάλιστα ευεργετικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες. Θα έπρεπε επίσης το κράτος να στηρίξει οικονομικά αυτές τις προσπάθειες, μετά από σοβαρή αξιολόγηση. Εκτός αν αποδειχθεί για μια ακόμη φορά ότι ενδιαφέρονται μόνο για την “ενίσχυση” χωρίς την πρότερη αξιολόγηση και γεμίσει ο τόπος με μια νέα γενιά “προβληματικών” που για κοινωνικούς λόγους θα πρέπει αργότερα να ενταχθούν κάτω από την ομπρέλα του κράτους.

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos)