Ούτε αφόρητη παλιλλογία ούτε παφλάζουσα βραχυλογία

Ο Μπόρχες στις Μυθοπλασίες του σημειώνει προλογικά ότι η ιδέα ενός ογκώδους μυθιστορήματος θα μπορούσε να ειπωθεί σε λίγα λεπτά.

Το ίδιο ισχύει και για τις αναλύσεις που ασχολούνται με θέματα της πολιτικής-και άλλης-επικαιρότητος. Θέματα που  έρχονται, φεύγουν, επανέρχονται, εξαφανίζονται και πάντοτε μαζί μας είναι, ανεξάρτητα από το ποιος κυβερνά.

Υπάρχει κάτι γι΄αυτά που να μην έχει γραφτεί; Τι να επισημάνεις, τι παραπάνω να πείς, τι να εκθέσεις και τι να αποκαλύψεις, που δεν είναι γνωστό-εκτός, βέβαια, από τις  λαμογιές και τα βορβορώδη ορισμένων εποχών.

Παράδειγμα κλασικού παλιλλογικού καταιονισμού , οι πυρκαγιές. Πάρε μια ανάλυση γραμμένη στην δεκαετία του ΄80 και μετά μιάν άλλη του ΄90, του 2000 και ούτω καθεξής, για να φτάσεις στις πρόσφατες, σχετικά με την καταστροφική πυρκαγιά στα Γεράνεια.

Αν αλλάξεις έστω και μία λέξη, να μου τρυπήσεις τη μύτη που λέει κι ο  λαός. Θα διαβάσεις κατά γράμμα για την γιγάντια προσπάθεια κατάσβεσης υπο αντίξοες συνθήκες, για το προσωπικό ενδιαφέρον του πρωθυπουργού, τις κυβερνητικές ευθύνες, την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού κλπ.

Ακριβώς τα ίδια. Τα μόνα που αλλάζουν είναι οι καμμένες περιοχές, τα ονόματα των εκάστοτε υπουργών, το πρόσημο των εκ περιτροπής κυβερνώντων και η στάση των ΜΜΕ που εν πολλοίς προσδιορίζεται από το πρόσημο αυτό (θα πούμε παρακάτω για τα ΜΜΕ).

Μα μήπως και με άλλα θέματα όπως π.χ. η εγκληματικότητα, η ανάκαμψη της Οικονομίας, ο εκσυγχρονισμός του κράτους κλπ το ίδιο δεν συμβαίνει;

Όρεξη να ‘χεις να ανατρέξεις στο αρχείο ή να επιστρατεύσεις τη μνήμη σου και θα δείς το ίδιο κουραστικό μοτίβο. Στην «ρητορική της ανάνηψης» για την Οικονομία και το συμμάζεμα του κράτους, στον καταγγελτικό οίστρο της αντιπολίτευσης για τους κυβερνώντες και φυσικά στις αναλύσεις, ακόμη κι όταν είναι ψύχραιμες και ουσιαστικές.

Αυτές είναι  οι τελευταίες που φταίνε, καθώς εκ των πραγμάτων υποχρεώνοναι να υπενθυμίζουν τα διαχρονικώς παθογενή, που παραμένουν ίδια κι απαράλλαχτα, εδραία και ανίατα.

Απλώς, η υπόμνηση και ο σχολιασμός μπορεί – σε αρκετές περιπτώσεις- να γίνονται ελλειπτικώ τω τρόπω. Λίγα λόγια και σταράτα. Δεν χρειάζονται περισσότερα.

 Εκτός κι αν οι αναλύσεις προσεγγίζουν άλλες σφαίρες, καταδύονται σε βάθη που απαιτούν προσοχή και εναντιοδρομούν γόνιμα, κόντρα στο fast της εποχής.

Όμως ακόμη κι αυτές τις αναλύσεις-πόσω μάλλον τις ανούσια σχοινοτενείς- φαίνεται να τις σνομπάρει ο κόσμος. Είτε γιατί τα ζεί τα δύσκολα, τα υφίσταται και τα πληρώνει, οπότε τι παραπάνω να του πεί μια  ανάλυση, είτε γιατί ο κόσμος αποφαίνεται συνοπτικά-σε λίγα λεπτά που λέει κι ο Μπόρχες- επηρεασμένος από την προπαγάνδα που ταϊζει την ιδεοληψία   και τις εμμονές του, αλλά και από τον φρενήρη ρυθμό της ζωής του.

Ο λειμώνας των ΜΜΕ

Οσο  για την συμπεριφορά των Μέσων Ενημέρωσης, ουδεμία έκπληξις. Τόσο για την σχέση τους με εξουσιαστικές δομές( εξουσία κυβερνητική, οικονομική, κομματική), όσο και για την αμφιθυμία του κόσμου απέναντί τους. Αμφιθυμία που αποκαλύπτει την ιλαρότητα της ταλάντωσης:

Από τη μιά πλήρης απαξίωση με βαρείς χαρακτηρισμούς για τους παράγοντες των μίντια και προπαντός για τους δημοσιογράφους.

Κι από την άλλη- ταυτόχρονα, δε!-ενσυνείδητη καταφυγή στην ενημέρωση που παρέχουν, και η οποία διαμορφώνει κλίμα συμβάλλοντας καθοριστικά στις  πολιτικές επιλογές της πλειονότητος.

Καμμία έκπληξη, λοιπόν. Γι αυτό δεν έχει νόημα να αναρωτηθείς  γιατί ένα θέμα υψώνεται περίοπτο ή «θάβεται» από τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ. Απειρα τα παραδείγματα. Παλιά και σημερινά.

Λόγου χάριν, έψαχνες για μέρες την υπόθεση Λασκαρίδη/Πλακιωτάκη και δεν την έβρισκες σε κανένα φιλοκυβερνητικό σάιτ. Ούτε, βέβαια, σε τιβί και εφημερίδες φίλα προσκείμενες στο Μαξίμου.

Αλλά ως εκ θαύματος, μόλις το θέμα πήρε διαστάσεις με τις διαφοροποιήσεις του αδελφού Λασκαρίδη και της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, τα μουδιασμένα μίντια έσπευσαν να αναφερθούν στο θέμα. Απλώς, ξέχασαν τον Πλακιωτάκη…

Δεν έχει νόημα επίσης να σκεφτείς τι θα γινόταν με τα Γεράνεια, αν κυβερνούσε τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ. Θα τον γάζωνε η δύναμη πυρός της αντιπολιτευτικής μιντιακής ταξιαρχίας.

Ενώ τα ίδια Μέσα , με τα Γεράνεια να έχουν περάσει στην επικράτεια της απελπισίας και της μαύρης σκόνης, ούτε μια λεξούλα κριτικής για την κυβέρνηση. Εστω για το θεαθήναι. Τα ΄χει αυτά η μοίρα των λαμνοκόπων στις κυβερνητικές θάλασσες.

Οι εξοντωτικές αγωγές

Όμως η μονόφθαλμη αντιμετώπιση δεν εντοπίζεται μονάχα στα φιλοκυβερνητικά μίντια. Ως νοοτροπία συχνά διατρέχει οριζοντίως το μιντιακό τοπίο αποθεώνοντας το σκάρτο ζύγι. Δηλαδή, τα δύο μέτρα και τα δυό σταθμά.

Κραυγαλέο παράδειγμα τελευταίας εσοδείας, ο τρόπος που αντιμετωπίστηκαν από ορισμένα μίντια οι αγωγές πολιτικών εναντίον ΜΜΕ και δημοσιογράφων.

Πολλοί από εκείνους που δικαίως εξανέστησαν με την αγωγή του κ.Πατούλη εναντίον του σάιτ aftodioikisi.gr, καθώς και του  διοικητή του ΕΦΚΑ εναντίον της εφημερίδος «Δημοκρατία», ούτε είδαν ούτε άκουσαν για την αγωγή του κ.Τσίπρα εναντίον του δημοσιογράφου Γιώργου Παπαχρήστου(«Νέα») και της εφημερίδος «Παραπολιτικά».

Ασε, δε, την περίπτωση Βαξεβάνη. Δεκάδες αγωγές-ειδικά τα τελευταία χρόνια- χωρίς οι περισσότεροι από αυτούς που κατά καιρούς βρίσκονται εγκαλούμενοι, μετά από αγωγές πολιτικών, να έχουν υπερασπιστεί τον Βαξεβάνη και την ελευθερία του εκφράζεσθαι.

Δυό λόγια αυτονόητα για το θέμα των αγωγών. Ελευθερία δεν σημαίνει ασυδοσία. Δεν είναι δικαίωμα η σπίλωση και η συκοφαντία. Υπάρχει όριο, ειδικά όταν επιστρατεύονται ανύπαρκτα στοιχεία και ονοματίζεται κλέφτης κάποιος-πολιτικός ή οιοσδήποτε.

Τότε, και μόνον τότε, αν δεν επανορθώσουν άμεσα ,με ειλικρινή συγγνώμη, το Μέσον και ο δημοσιογράφος, τότε, ναι, καταφεύγεις στην Δικαιοσύνη για να βρείς το δίκιο σου.

Ομως οι αγωγές δεν διακρίνονται τόσο ή μόνο απο τον καημό  του δίκιου, αλλά σημαίνονται καθαρά από διάθεση εξόντωσης.

Μιλώντας για τον μιντιακό λειμώνα, παραλίγο να ξεχάσουμε τον αφορισμό του Μπόρχες. Όμως ο λειμώνας αυτός παραέχει πολλά στοιχεία -καινούργια, κάθε φορά- για να αγνοήσεις τις εκφάνσεις τους ή να συμπυκνώσεις σε πέντε κουβέντες την αναφορά σε αυτά.

Πολύπτυχο θέμα που δεν εξαντλείται. Όπως και αρκετά άλλα. Οσο για τις αναλύσεις, πάντα θα υπάρχουν, έστω κι αν απειλούνται από την παφλάζουσα βραχυλογία των σόσιαλ μίντια(εδώ, ο αφορισμός του σπουδαίου Αργεντίνου «πάει περίπατο»).

 Θα υπάρχουν τα αναλυτικά κείμενα, αρκεί να μην συνιστούν σινδονιάδες που αυτοϋπονομεύονται από κοινοτοπίες και μονοδιάστατη θεώρηση…