Γιατί με τον ΣΥΡΙΖΑ σε Ελλάδα και Ευρώπη

Οι Ευρωεκλογές του 2019, μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν το όχημα διαφυγής της Ευρώπης προς μία άλλη κατεύθυνση, από τη σημερινή, αδιέξοδη. Από το μονόδρομο συντήρησης των ανισοτήτων, των διακρίσεων, της ανισορροπίας και της αδιαφάνειας στη λεωφόρο της δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης λαών και κρατών, της δημοκρατικής λήψης των αποφάσεων, του σεβασμό των θεσμικών οργάνων, της ισότητας και της αλληλοκατανόησης. Για αυτό και είναι επιβεβλημένη η προσπέραση της πολιτικής έναντι του τεχνοκρατισμού.

Οι εξελίξεις στην Ελλάδα και η αριστερή διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ως συνθήκη, δεν πέρασε αναξιοποίητη από τον κόσμο της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας διανόησης. Ούτε και από το δημόσιο διάλογο για το μέλλον της Ευρώπης. Κάθε άλλο, εργαλειοποίησε τη συζήτηση με το μέτωπο προς ένα καθαρό παράδειγμα που ξεπήδησε μέσα από το τείχος του γραφειοκεντρισμού των Βρυξελλών, εξέθρεψε την αναγκαιότητα του πλουραλισμού των προοδευτικών λύσεων και αναπαρήγαγε την κουλτούρα της συναίνεσης και της συνύπαρξης για την αντιμετώπιση της κρίσης και της λιτότητας.

Κι όλα αυτά με προτάσεις, εφαρμόσιμες, τόσο εντός των στενών ορίων ενός δημοσιονομικού προγράμματος εξυγίανσης, όσο και εκτός αυτού. Απέδειξε πως, το «άλλο» πρότυπο διακυβέρνησης μπορεί να επιτυγχάνει μικρές και μεγαλύτερες νίκες, μπορεί να ανοίγει κανάλια πολιτικών διευρυμένης στήριξης, μπορεί να φέρνει μετρήσιμα αποτελέσματα σε αδρανείς για δεκαετίες, δείκτες που απηχούν στην πρόοδο της κοινωνίας, στην ενδυνάμωση της κρατικής πρόνοιας, στην καταπολέμηση της ανεργίας και της εργασιακής ανασφάλειας, στην ενίσχυση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και στη μεγέθυνση της συμμετοχής των πολιτών.

Στα πεδία εκείνα, δηλαδή όπου τα συντηρητικά και νεοφιλελεύθερα προγράμματα σημείωσαν ήττες στρατηγικού χαρακτήρα, οι οποίες με τη σειρά τους έκαναν περισσότερο ορατή, την ένδεια πρακτικών λύσεων. Η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε σταδιακά, τον απεγκλωβισμό από τη στενωπό του «τεχνικού», της λήψης διαρθρωτικών μέτρων, στην ευρύτητα του «πολιτικού», της υιοθέτησης και εφαρμογής δίκαιων μέτρων για την κοινωνία. Η υπεραξία αυτών, των μέτρων σήμερα, στον ευρωπαϊκό Νότο (λ.χ. Πορτογαλία, Ισπανία) συνιστούν παράμετρο εκκίνησης προοδευτικών συμμαχιών και συμπόρευσης δυνάμεων με κοινό πρόσημο για όλη την Ευρώπη.

Στην πράξη λειτούργησε με σταθερότητα, όπως εννοείται σε μια ευρωπαϊκή χώρα, με τήρηση των δεσμεύσεών της, όπως επιβάλλει η πολιτική ηθική και με πιστή εφαρμογή των συνταγματικών διαδικασιών, όπως υπαγορεύει η κοινή λογική. Πέραν του οικονομικού χαρακτήρα του προβλήματος, ο ΣΥΡΙΖΑ διεξάγει έναν πολυμέτωπο αγώνα μεταστροφής της πολιτικής και δημόσιας ζωής του τόπου. Δίνοντας νέο νόημα στη σχέση πολίτη – Πολιτείας, πολίτη – πολιτικής. Προσδοκώντας με τη δέσμη των προτάσεων της συνταγματικής αναθεώρησης, στην αναμόρφωση των σχέσεων αυτών.

Η συνδρομή αυτή, είναι ακόλουθη της αντιμετώπισης τόσο των παθογενειών που αποτελούν την προϋπόθεση των σημερινών εξελίξεων κρίσης, διαίρεσης και διαμελισμού της ΕΕ (λ.χ. Brexit), όσο και των σύνθετων προκλήσεων που συνεπάγεται η εκλογική επικράτηση αντιευρωπαϊκών κυβερνήσεων σε χώρες, αυτής (λ.χ. Ιταλία, Ουγγαρία, Αυστρία).

Κι εδώ, ακριβώς συναρτάται η αξία του ελληνικού εγχειρήματος, ενός εναλλακτικού προτύπου, που ή θα εφαρμοστεί έως και τις πραγματικές του απολήξεις, από μία γνήσια αριστερή κυβέρνηση ή θα επιτευχθεί ως αποτέλεσμα σύμπραξης των προοδευτικών δυνάμεων. Η σημερινή απουσία της κοινωνικής προοπτικής είναι ακριβώς, η επικράτηση του αισθήματος της εγκατάλειψης στον πυρήνα της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Αυτήν έθεσε, ο ΣΥΡΙΖΑ ως στόχο, να ανατρέψει. Στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

Η Ελλάδα χρειάζεται νέα κοινωνικά, πολιτικά και περιβαλλοντικά θεμέλια. Όπως και η Ευρώπη. Από τη μια, τα υπαρκτά αδιέξοδα σε συνδυασμό με τις πολεμικές συρράξεις και τους θρησκευτικούς φανατισμούς που ενεργοποιούν φαινόμενα, όπως η προσφυγιά, μας κάνουν μάρτυρες ενός αδυσώπητου ιδεολογικού αγώνα. Από την άλλη, τα φαινόμενα των «τεχνητών κρίσεων» και της κατάστασης «εκτάκτου ανάγκης» υπονομεύουν ευθέως την πολιτική, επιχειρούν να τρομοκρατήσουν τη δημοκρατία, επιφέροντας την αναισθητοποίηση των πολιτικών αντανακλαστικών των πολιτών στην όλο και μεγαλύτερη συντηρητικοποίηση των πολιτικών πρακτικών.

Τα «άλλα» κοινωνικά, πολιτικά και περιβαλλοντικά θεμέλια υπαγορεύουν ένα «άλλο» μοντέλο που στοχεύει στη δίκαιη και διαρκή κοινωνική, πολιτική και περιβαλλοντική ανάπτυξη. Το παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι και στο σημείο αυτό, χρήσιμο. Με την αλληλεγγύη στην πρώτη γραμμή του παραγόμενου πολιτικού έργου. Με την καθιέρωση υπό την έννοια αυτή, της βαθύτερης συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και ειδικότερα ανάμεσα σε οικονομικά ισχυρούς και πιο αδύναμους.

Η πρόταση της αλληλεγγύης έχει στη ρίζα της, ένα βαθύτερο νόημα που συμβάλλει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων γύρω από την παροχή θεμελιωδών αγαθών και υπηρεσιών, όπως ορίζουν οι καταστατικές αρχές ενός κράτους ή μιας ένωσης κρατών και αντικατοπτρίζονται στις συνθήκες της διαβίωσης και της εργασίας. Η κρατική ανταπόδοση σε αυτούς, που πλήρωσαν περισσότερο την οικονομική κρίση με διάφορες μορφές αναδιανομής των εσόδων ή μέρους αυτών, του κρατικού πλεονάσματος ή μέρους αυτού είναι αλληλένδετη ενέργεια με την προηγούμενη πρακτική. Μπαίνοντας στο 2019, η χώρα μας είναι παρούσα στο διάλογο για το μέλλον της Ευρώπης.

Η ενσωμάτωση στοιχείων της κοινωνικής ατζέντας, οι προτάσεις της για τη θεσμική αναθεώρηση της ΕΕ και η αντιμετώπιση της ακροδεξιάς ρητορικής είναι πυλώνες της ελληνικής δραστηριότητας. Είναι πρωταγωνίστρια στην ιδεολογική αντιπαράθεση με τις δυνάμεις που σπέρνουν την υπόθεση διάλυσης της ΕΕ, που αρνούνται τις ιδρυτικές της αρχές με πρόσχημα τις νεοφιλελεύθερες «εθνικές» λύσεις. Το επόμενο διάστημα, αναμετρώνται δύο αντίπαλα στρατόπεδα πολιτικών ιδεών. Οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής, οικολογικής και σοσιαλιστικής Αριστεράς και οι συντηρητικές δυνάμεις στις οποίες ηγεμονεύει ιδεολογικά, η ακροδεξιά. Αντιμάχονται, οι παραδοσιακές προοδευτικές δυνάμεις της Ευρώπης με το νέο-ακροδεξιό συντηρητικό λαϊκισμό. Οι πολίτες, ας αποφασίσουν!

Ο Πρόδρομος Θεοδουλίδης είναι επικοινωνιολόγος και πολιτικός αναλυτής, μέλος γραμματείας τμήματος ευρωπαϊκής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ.