Γιατί τα Τέμπη δεν “ξεφουσκώνουν”

Τις τελευταίες εβδομάδες και συγκεκριμένα από την έναρξη της απεργίας πείνας του Πάνου Ρούτσι, διαβάζουμε πάλι αναλύσεις που επιχειρούν πρώτα να ερμηνεύσουν και στη συνέχεια να προβλέψουν τις στάσεις της κοινής γνώμης απέναντι στην τραγωδία των Τεμπών, καθώς δεν είναι και λίγοι αυτοί που τις συνδέουν με το ενδεχόμενο αναδιάταξης του κομματικού σκηνικού, με τη δημιουργία νέων κομμάτων και όλα αυτά τα συναφή.

Μόνο που οι αντιδράσεις της κοινής γνώμης στα Τέμπη παραμένουν γρίφος μόνο για όσους αποτιμούν την τραγωδία ως εξαίρεση, αντιστικτικά προς τις τραγωδίες του Ματιού και της Μάνδρας, δηλαδή ως γεγονότα διαφορετικά. Αυτοί είναι που καταγγέλλουν ότι το θέμα παραμένει ψηλά μόνο γιατί υποκινείται «από τους γνωστούς αντισυστημικούς κύκλους».

Μετά το 2010 και ειδικότερα μετά την κατάρρευση και των τελευταίων συλλογικών φαντασιώσεων μετά το δημοψήφισμα του 2015, τέτοια γεγονότα πρέπει να αποτιμώνται σωρευτικά, όχι αντιστικτικά. Δεν υπάρχουν πλέον «δικά μας» και «δικά τους» λάθη. Υπάρχουν μόνο λάθη και παραλείψεις που επαναλαμβάνονται διαρκώς και ενίοτε οδηγούν και σε εκατόμβες θυμάτων.

Ο λόγος που τα Τέμπη «δεν ξεφουσκώνουν» είναι ακριβώς γιατί προηγήθηκαν το Μάτι και η Μάνδρα. Τρεις τραγωδίες με τον ίδιο υπεύθυνο: το Κράτος που υπολειτουργεί  εξαιτίας της απροθυμίας του πολιτικού συστήματος να το εκσυγχρονίσει.

Χρησιμοποιούμε τη λέξη «απροθυμία» και όχι «αδυναμία» γιατί είναι αυτό ακριβώς: κάθε κυβέρνηση ιεραρχεί υψηλότερα στις προτεραιότητές της την εξυπηρέτηση «του Φραπέ» από τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των κρατικών δομών. Έτσι κι αλλιώς ο εκσυγχρονισμός προϋποθέτει τη σύγκρουση με τους πελάτες. Για τέτοια είμαστε;

Σε αυτή την πραγματικότητα ας προσθέσουμε μια δεύτερη, εξίσου σημαντική παράμετρο: τους αργούς ρυθμούς απονομής της Δικαιοσύνης που εντείνουν την καχυποψία των πολιτών ότι «κάτι μαγειρεύεται». Να θυμηθούμε όσα είδαμε να συμβαίνουν στη δίκη για το Μάτι, ξεκινώντας από τα απλά: την οργάνωσή της, την αίθουσα που διατέθηκε για τη διεξαγωγή της. Τα ρεπορτάζ έκαναν λόγο για τους συγγενείς των θυμάτων που κάθονταν μέχρι και στα περβάζια των παραθύρων για να χωρέσουν!

Και χρειάζεται, άραγε, να θυμίσουμε ότι έπρεπε να φτάσουμε το 2025, από το 2017!-  για να βρεθεί υπουργός της κυβέρνησης, ο Κυριάκος Πιερρακάκης, να αντιδράσει ακαριαία όταν αναδείχθηκε σε μια εκδήλωση ο παραλογισμός του Κράτους που τραβούσε τους συγγενείς των θυμάτων στα δικαστήρια για να μην τους καταβάλλει αποζημιώσεις;

Γιατί κάνουμε αναλύσεις, λοιπόν;

Ποιο είναι το «μυστήριο» που πρέπει να εξηγηθεί για το ότι η οργή όλων μας δεν λέει να εκτονωθεί;

Και βλέπουμε και το άλλο: Ένα από τα θύματα, η Μαρία Καρυστιανού να έχει μπει στο στόχαστρο όλων όσων αρνούνται την πραγματικότητα της «Ελλάδας του Φραπέ», της Ελλάδας που δεν αλλάζει για να μην χαλάνε οι δουλειές και προσπαθούν να την παρουσιάσουν ως το «νέο πρόσωπο» του αντισυστημισμού.

Δυστυχώς όμως, δεν την έχουν δαιμονοποιήσει μόνον αυτοί.

«Δεν θα γίνουμε Καρυστιανού», είπε μια πολιτικός που έχει ταυτιστεί με το εκσυγχρονιστικό αίτημα σε κομματική εκδήλωση, εννοώντας ότι το κόμμα της, το ΠΑΣΟΚ, δεν πρέπει να ενδώσει στον αντισυστημισμό.

Όμως, ακόμα πιο λυπηρό είναι ότι δεν βρέθηκε ένας στο ακροατήριο να της φωνάξει: «Μα ακόμα κι αν δεχτούμε ότι η Καρυστιανού είναι το πρόσωπο του αντισυστημισμού, Καρυστιανού, δηλαδή αντισυστημικός, δεν γίνεσαι μόνος σου. Σε κάνει το Κράτος και ένα πολιτικό σύστημα τόσο χαμηλής ποιότητας που μπορεί να επιβιώσει μόνο σε μια αρχαϊκή χώρα όπου όλα λειτουργούν «στο περίπου».

Τελικά, αν πρέπει, σώνει και καλά, να υπάρχει ένα «μυστήριο» προς επίλυση είναι το πως όλοι εμείς, δεχόμαστε να συζητάμε διαρκώς τα ίδια πράγματα. Δηλαδή, πώς είναι δυνατόν να δεχόμαστε να γινόμαστε συνένοχοι στην επόμενη τραγωδία στην οποία είναι εξαιρετικά πιθανό τα θύματα να είμαστε εμείς, η οικογένειά μας ή οι φίλοι μας.

Αυτό είναι «το μυστήριο» που η πολιτική ανάλυση πρέπει να επιλύσει, αντί να το εκλογικεύει παρουσιάζοντάς το ως δεδομένο. Γιατί αν υπάρχει μια χρόνια παθογένεια σίγουρα είναι τούτη: αντιμέτωποι με την πραγματικότητα, ακόμα και στην πιο τραγική της εκδοχή, όπως στη Μάνδρα, το Μάτι, τα Τέμπη, ακόμα και μπροστά σε δεκάδες φέρετρα συμπολιτών μας, αντιδρούμε συζητώντας από την αρχή τα ίδια πράγματα.