Η έπαρση της ‘πρώτης φοράς’

Δεν υπάρχει στέλεχος της κυβέρνησης- από το πλέον προβεβλημένο του πάνω ραφιού μέχρι εκείνον του κάτω- την παρουσία του οποίου αγνοεί ακόμα και η μάνα του, που αντιστέκονται στην έπαρση της… “πρώτης φοράς”. Δεν υπάρχει δήλωση, ή τοποθέτηση από την οποία απουσιάζει η επωδός της… “πρώτης φοράς”. Σε βαθμό που αναρωτιέται κανείς πως αν όσα έχουν συμβεί στα περίπου δύο χρόνια της συγκυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ συνέβησαν για “πρώτη φορά”, τότε όλο το προηγούμενο διάστημα έγινε κοσμογονία και ως εκ τούτου δεν χρειάζονται περαιτέρω κυβερνητικές δράσεις. Αυτό τουλάχιστον επιτάσσει η στοιχειώδης λογική. Ωστόσο η έπαρση και η αλαζονεία αποδεικνύονται ισχυρότερες της αυτογνωσίας, την οποία λογικά θα όφειλαν τα κυβερνητικά στελέχη να επιδεικνύουν, όταν μάλιστα άστοχοι χειρισμοί έσυραν τη χώρα σε μια αναιτιολόγητη εκ του αποτελέσματος επιβάρυνση χρέους.

Σ’ αυτή τη λογική της “πρώτης φοράς” εντάσσεται και το δημοψήφισμα. Όπως και τα capitals controls. Υπό αυτή την έννοια υπάρχει συνέπεια λόγων και έργων και συνεπώς οι “πρωτηφορατζήδες” κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Για το κοινό στο οποίο απευθύνονται, ή τέλος πάντων σε εκείνους που ακούνε ό,τι τους λένε, γιατί ολοένα και περισσότεροι θεωρούν ότι αυτού του είδους η εκλογίκευση λειτουργεί ως αυτοπαραπλάνηση. Δηλαδή, πέραν της αυταπάτης που ομολόγησε ο πρωθυπουργός, οι υπουργοί και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, αυτοπαραπλανώνται ενσυνείδητα υποστηρίζοντας ότι όλα όσα κάνουν γίνονται για… “πρώτη φορά”. Ένας λόγος ίσως να είναι ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο θέλουν να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους, η οποία τελευταία κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Ένας άλλος- ίσως ο σημαντικότερος- είναι η γοητεία της “πρώτης φοράς” και η σύνδεσή της με το μύθο της Αριστεράς.

Αυτά και άλλα πολλά μπορεί κανείς να αναφέρει σε μια προσπάθεια ψυχαναλυτικής προσέγγισης του θέματος. Το ζητούμενο όμως δεν είναι το ορμέφυτο που καθοδηγεί τα κυβερνητικά στελέχη. Θα είχε ενδιαφέρον να ασχοληθεί κανείς σοβαρά με τη διαμόρφωση των γνωστικών πλαισίων εντός των οποίων αρέσκονται να κινούνται με ασφάλεια οι υπουργοί. Άλλωστε είναι ανθρώπινο να προσπαθείς, έστω και γελοιοποιούμενος, να εμφανίσεις το παράλογο ως λογικό. Στο κάτω- κάτω υπάρχουν και κλινικοί ψυχολόγοι να ασχοληθούν με το θέμα. Αυτό που ενδιαφέρει σε πολιτικό επίπεδο όσον αφορά στην “πρώτη φορά”, από τις τηλεοπτικές άδειες μέχρι τη διακοπή του πρωταθλήματος, είναι ότι αυτό το αφήγημα τείνει να λάβει μορφή ανεκδότου. Γιατί “πρώτη φορά” δεν είναι μόνο τα κυβερνητικά- τρόπος του λέγειν- επιτεύγματα. Πρώτη φορά είναι και μια σειρά πρωτόγνωρων, ακόμα και για τα ελληνικά δεδομένα, εσφαλμένων πολιτικών επιλογών που επέτειναν τη κρίση σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.

Στην προκειμένη περίπτωση θα ήταν φρονιμότερο για τους λαλίστατους “πρωτηφορατζήδες”, μια και έχει χαθεί το μέτρημα από τις φορές που επαναλαμβάνεται το θρίλερ της δόσης, να σταματήσουν να επικαλούνται την “πρώτη φορά” γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να μείνει… αξέχαστη σε περισσότερους από όσους φαντάζονται ως τραυματική εμπειρία. Και μια συμβουλή: Επειδή φαίνεται ότι πλεονάζουν στη κυβέρνηση όσοι έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους, καλό είναι να μάθουν πως αυτή ίσως είναι η μόνη μεγάλη ιδέα που περνάει απ’ το μυαλό τους. Υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι τα μυαλά τους δεν έχουν πάρει αέρα, και μάλιστα τηλεοπτικό. 

*Ο Χάρης Παυλίδης, είναι δημοσιογράφος.