Η Ζωή είναι απέναντι

Λένε κάποιοι πως «η Ζωή κάνει την καλύτερη αντιπολίτευση στον Μητσοτάκη». Κάνει όντως ηχηρή, επιθετική, επίμονη αντιπολίτευση. Ο λόγος της ακούγεται περισσότερο σε καιρούς κραυγαλέου αντιπολιτευτικού ελλείμματος. Ωστόσο είναι η ιδανική αντίπαλος για την κυβέρνηση. Είναι αυτό που χρειάζεται ο πρωθυπουργός για να εκβιάζει διλημματικά μεταξύ της δικής του διακυβέρνησης και της «άφρονος αντιπολίτευσης». Τον βολεύει ο συνδυασμός Βελόπουλος/ Κωνσταντοπούλου, εξυπηρετεί τη στρατηγική του ως απεικόνιση αυτού του άφρονος. Δεν εξισώνουμε Βελόπουλο με Κωνσταντοπούλου (έχουν βασικές διαφορές). Επισημαίνουμε πόσο βολεύουν συνδυαστικά την κυβέρνηση. Αν δεχτούμε λοιπόν ότι μείζον πρόβλημα είναι η κυβέρνηση Μητσοτάκη που επισωρεύει δεινά στη χώρα και ζητούμενο η αντικατάστασή της, η Κωνσταντοπούλου δεν είναι μέρος της λύσης αλλά παράγοντας διαιώνισης του προβλήματος.

Μέσα στη φαιδρότητά του ο Κασσελάκης είπε κάτι σωστό: Αν οι δομές του ΣΥΡΙΖΑ λειτουργούσαν σωστά, δεν θα έπρεπε να είναι πρόεδρος. Κάτι ανάλογο ισχύει για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Αν δεν ήταν σε βαθιά κρίση το πολιτικό σύστημα, ίσως να μην υπήρχε ισχυρός ρόλος για εκείνη.

Η Πλεύση πολιτεύεται με σύνθημα «ούτε Δεξιά, ούτε Αριστερά». Δεν είναι δική της έμπνευση, το σύνθημα έχει δοκιμαστεί από μέρος της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς. Η καθαρή επιλογή μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς σημαίνει προτεραιότητες και δεσμεύσεις, έχει κόστος. Το «ούτε – ούτε» είναι καμουφλάζ, είναι ψάρεμα σε θολά νερά. Σε εποχές κρίσης αντιπροσώπευσης είναι τζάμπα αντισυστημισμός, κουτοπονηριές με καρδούλες και κενολογίες.

Υπάρχει περιθώριο προοδευτικής συνεργασίας με την Πλεύση Ελευθερίας; Η Κωνσταντοπούλου έχει επιλέξει άλλο στρατόπεδο: Διάλεξε τη συμπαράταξη με την εθνικιστική Δεξιά στο θέμα της Συμφωνίας των Πρεσπών. Πήγε πιο δεξιά και από τη Νέα Δημοκρατία, αγκαλιά με την ακροδεξιά Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού. Χρησιμοποίησε το λεξιλόγιο των εμπόρων εθνικοφροσύνης, που λένε μειοδότες τους αντιπάλους τους, όταν χαρακτήριζε «προδοτική» τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ποια συνεργασία μαζί της;

Η στάση της γενικότερα απέναντι στην Ακροδεξιά και ιδίως τη Χρυσή Αυγή έχει υπάρξει συστηματικά εξόχως προβληματική. Δεν ψήφισε την αναστολή της κρατικής χρηματοδότησης κομμάτων που κατηγορούνταν για εγκληματική δράση, μετά τη δολοφονία Φύσσα. Χαρακτήρισε «πολιτειακή εκτροπή» την άρση ασυλίας των χρυσαυγιτών και πρότεινε ακύρωση μνημονιακών ρυθμίσεων λόγω απουσίας των προφυλακισμένων χρυσαυγιτών βουλευτών. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου ήθελε η δημοκρατία που είχε δεχτεί επίθεση από τους νεοναζί να μην αμυνθεί, να τους ζητήσει συγγνώμη! Σε ποιο μέτωπο κατά της Δεξιάς και Ακροδεξιάς να πάρει μέρος; Οι ψηφοφόροι της Ακροδεξιάς δεν έπαψαν στιγμή να αποτελούν target group της.

Στην πρόσφατη έρευνα του ETERON «Project: Ακτινογραφία των Ψηφοφόρων», οι δυνητικοί ψηφοφόροι της Πλεύσης Ελευθερίας αυτό-τοποθετούνται στα αριστερά του άξονα Αριστεράς – Δεξιάς. Όμως, οι ίδιοι ερωτώμενοι σε άλλες ερωτήσεις σημαντικές για την ιδεολογική τοποθέτηση τοποθετούνται δεξιότερα. Υποτιμούν τη διάκριση Αριστεράς – Δεξιάς, θέλουν πιο αυστηρές ποινές, είναι υπέρ της θανατικής ποινής, πιστεύουν ότι ο αριθμός μεταναστών είναι πολύ μεγάλος, απορρίπτουν τη Συμφωνία των Πρεσπών. Σε τέτοια ταυτοτικά θέματα, το εκλογικό σώμα της Πλεύσης Ελευθερίας είναι πιο κοντά στα δεξιά κόμματα και δείχνει αξιοσημείωτη έλλειψη πολιτικής και ιδεολογικής συνοχής, όπως σχολιάζει ο Γεράσιμος Μοσχονάς.

Σε αυτή την εικόνα ανταποκρίνεται το πολιτικό μενού της Πλεύσης, αυτά τα χαρακτηριστικά εκμεταλλεύεται και καλλιεργεί: διέγερση του φαντασιακού και του θυμικού, εθνική θυματοποίηση, ηθικολογία, ποινικός λαϊκισμός. Ένα κόμμα-τιμωρός που κάνει μονοθεματική αντιπολίτευση πάνω στο συλλογικό τραύμα, χωρίς προγραμματικό λόγο. Ισχυρή αυταρχική αρχηγός που ελέγχει το κόμμα και το εκκαθαρίζει χωρίς δημοκρατικό έλεγχο και διαδικασίες. Ένα κόμμα προσωπική και οικογενειακή της υπόθεση, τα στελέχη χρειάζονται την εύνοια της ηγεσίας και να μένουν σκυφτά για να ενταχθούν στις λίστες. Κυριαρχεί ο πατερναλιστικός λόγος ενός υπερτροφικού Εγώ: «Δεν εκχωρώ την πατρίδα μου, δεν διαγράφω την ιστορία της, την ιστορία μας». Μέχρι κεραίας θα τα στήριζε αυτά η αυταρχική Δεξιά της χώρας.

Κάθε πολιτική συνεργασία δυνάμεων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης προϋποθέτει φυσικά συγκλίσεις και αμοιβαίες υποχωρήσεις. Δεν πρέπει αυτές όμως να αφορούν τον σκληρό αξιακό πυρήνα. Δεν μπορούν να μετατοπίζουν τον κεντρικό πολιτικό άξονα στον «νεοαυταρχισμό» που αναδύεται διεθνώς. Μια Αρχηγός με Α κεφαλαίο που κραδαίνει τη ρομφαία του εθνικού εισαγγελέα είναι αντίπαλος της δημοκρατικής αντιπολίτευσης.