Τι γυρεύουν οι… ενοχές στο παζάρι

Πρωτοετείς φοιτητές, που κάνουν την πρώτη τους γνωριμία με θεωρίες για την «τεχνική της διαπραγμάτευσης» το πρώτο πράγμα που ακούν είναι πως πριν καθίσεις σε ένα τέτοιο τραπέζι θα πρέπει να ξέρεις τι ακριβώς επιδιώκεις και μέχρι που μπορείς να πας. Τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, όταν δεν έχεις να διαπραγματευτείς μόνο για τον εαυτό σου, αλλά για και για λογαριασμό άλλων.

Τους κανόνες αυτούς σίγουρα τους γνωρίζουν οι εκπρόσωποι των 28, που βρέθηκαν για μια ακόμα φορά αντιμέτωποι σε ένα σκληρό παζάρι με την τουρκική ηγεσία. Αλλά το ότι τους γνωρίζουν δεν ήταν αρκετό για να τους …σώσει, αφού δεν είχαν καμιά πιθανότητα να τους τηρήσουν, από τη στιγμή που αδυνατούσαν να συμφωνήσουν κατ’αρχήν μεταξύ τους, έστω και σε κάποια ημίμετρα.

Κανένας σοβαρός άνθρωπος δεν περίμενε ότι η ΕΕ θα μπορούσε να βγει κάπως «κερδισμένη» από αυτή την συνάντηση, από τη στιγμή που δεν είχε καμιά κοινή γραμμή πλεύσης, αλλά ένα κείμενο γεμάτο αοριστολογίες, παρενθέσεις και αστερίσκους, το οποίο απλά προσπαθούσε να συγκαλύψει τη δική της κενότητα θέσεων και της στερούσε κάθε δυνατότητα ελιγμών. Ειδικά όταν απέναντί της ήταν ένας συνομιλητής, που όχι μόνο ξέρει να παζαρεύει καλά, αλλά είχε και πλήρη επίγνωση της πολυγνωμίας των Ευρωπαίων.

Φτάσαμε έτσι στο σημείο η Αγκυρα να σαρκάζει (ή να τρολάρει με βάση τη σύγχρονη ελληνική) την ΕΕ, λέγοντάς της ότι δεν έχει δικαίωμα να της κάνει κηρύγματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα μετά την Ειδομένη. Και η ΕΕ να υποχρεώνεται να κλείσει τα μάτια και τα αυτιά για να μην ακούσει όχι μόνο αυτές τις προσβολές, όχι μόνο τις φωνές φυλακισμένων Τούρκων δημοσιογράφων, όχι μόνο τις απειλές Ερντογάν για ποινικοποίηση της εσωτερικής αντιπολίτευσης, αλλά και τους ήχους από τα κανόνια, που συνεχίζουν να ξερνάνε φωτιά εναντίον των Κούρδων.

Το αργότερο στις 7 Μαρτίου είχε φανεί, ότι από αυτή την τακτική απόγνωσης η ΕΕ θα έβγαινε χαμένη. Θα μας ήταν ίσως αδιάφορο, αν αυτό δεν σήμαινε ταυτόχρονα ότι μεγαλύτεροι χαμένοι θα είναι οι πρόσφυγες και φυσικά οι Ελληνες, που «εγκλωβίστηκαν» ανάμεσα στην αρτηριοσκλήρωση των Βρυξελλών και τον κυνισμό της Αγκυρας.

Η τακτική της ΕΕ θυμίζει με ανατριχιαστική ομοιότητα εκείνη της διαχείρισης της οικονομικής κρίσης της τελευταίας επταετίας. Βρέθηκε πάλι πίσω από τις εξελίξεις, ήταν δειλή, αμήχανη και από ένα σημείο και μετά απλά αναζητά άλλοθι και …χαλάκι, για να κρύψει από κάτω του το πρόβλημα. Μόνο που το χαλί έχει παραφουσκώσει και κάποιοι σκοντάφτουν πάνω του.

Φυσικά όταν μιλάμε για «Ευρώπη» εννοούμε και τους 28. Δηλαδή και τις ελληνικές κυβερνήσεις του παρελθόντος, που πίστευαν και ακόμα ισχυρίζονται ότι θα σταματούσαν τα εκατομμύρια των απελπισμένων με μια …Αμυγδαλέζα, αλλά και τη σημερινή που πίστευε ότι ο …ανθρωπισμός των βορείων και βορειότερων γειτόνων μας δεν θα τους επέτρεπε να υλοποιήσουν τις απειλές τους για κλείσιμο των συνόρων.

Τώρα η ΕΕ περιμένει να δει αν και ο Τούρκος έχει …φιλότιμο, για να υλοποιήσει έστω κάποια, από όσα υποτίθεται ότι είναι διατεθιμένος να κάνει και αυτός, από κίνητρα …ανθρωπισμού και μόνο. Δεν είναι πολλοί στις Βρυξέλλες που θα στοιχημάτιζαν σε αυτό. Αλλά η ευρωπαϊκή ηγεσία είναι έτοιμη να ποντάρει ακριβώς εκεί μερικά δισεκατομμύρια ευρώ. Για να ξεχρεώσει έτσι την τσαπατσουλιά της και τις ενοχές της…

Κάπου γράφτηκε, ότι αυτό το παζάρι εκπτώσεων, με «νόμισμα» ανθρώπινες μοίρες είναι ανήθικο. Εδώ που φτάσαμε, αυτό σχεδόν μοιάζει το μικρότερο πρόβλημα. Θα μπορούσε κανείς πράγματι να παραμερίσει την «ηθική», αν πίστευε ότι έτσι θα σταματήσουν να χάνονται ανθρώπινες ζωές και ότι τέλος πάντων προχωράμε προς μια βιώσιμη λύση. Μια τέτοια λύση δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Η επόμενη «κρίσιμη σύνοδος» είναι απλά θέμα χρόνου…

*Ο Κώστας Αργυρός είναι δημοσιογράφος κι έχει βραβευτεί για το δημοσιογραφικό του έργο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ίδρυμα Μπότση και την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε με το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ, αναδεικνύοντας κυρίως ευρωπαϊκά θέματα.