Αντί για ισοδύναμα μήπως να βλέπατε τα παράνομα τσιγάρα;

Τις τελευταίες ημέρες όλοι γίναμε μάρτυρες της μεγαλύτερης ρουλέτας που είχε στηθεί ποτέ στην χώρα μας. Η μπίλια λεγόταν ισοδύναμα και αντί για αριθμούς η ρουλέτα είχε επάνω της διάφορα ονόματα: μικροζυθοποιίες, κίνο, ποτά, κρασί, τσιγάρα, εκπαίδευση, διαφήμιση κλπ. Η μπίλια έπεσε στην ρουλέτα και αφού γύρισε και στάθηκε για στιγμές σχεδόν σε κάθε διαχωριστικό, κατέληξε εκεί που κατέληξε.

Φυσικά όλοι γνωρίζουμε ότι σε μερικούς μήνες πάλι κάτι θα «στραβώσει» και πάλι θα ψάχνουμε να βρούμε ισοδύναμα. Και πάλι θα στηθεί η ρουλέτα και πάλι κάποιος θα φάει τον «μουτζούρη». Ένας από του συνήθεις ύποπτους που κάθονται πίσω από το τζάμι – καθρέφτη της «ασφάλειας ισοδύναμων» είναι και το τσιγάρο. Έχει όλα τα στοιχεία για να είναι πάλι ο «τυχερός»: Αποδεδειγμένα βεβαρυμένο ιστορικό σε θέματα υγείας και πάρα πολύ εύκολο κανάλι για την είσπραξη του φόρου. Ήδη από το 2010, σε πέντε μόλις χρόνια δηλαδή, επάνω στο τσιγάρο έχουν προστεθεί εφτά νέοι φόροι (2 ΦΠΑ και 5 ειδικού τύπου) ανεβάζοντας παράλληλα και την τιμή του. Αποτέλεσμα να είναι το πλέον υπερφορολογιμένο προϊόν με το κράτος να παίρνει από κάθε πακέτο που πουλιέται το 84% (από 73% που ήταν πριν προστεθούν οι παραπάνω φόροι) των εσόδων και να αφήνει ένα 16% να μοιραστούν οι καπνοπαραγωγοί, τα εργοστάσια μεταποίησης, οι καπνοβιομηχανίες, οι χονδρέμποροι τσιγάρων και οι περιπτεράδες. Τι σημαίνει το τσιγάρο για τον κρατικό προϋπολογισμό; (σ.σ. έτσι για να ξέρετε και οι καπνιστές ποια είναι η επιπλέον προσφορά σας στην πατρίδα) Αποτελεί το 7% των εσόδων του κράτους.

Όσες φορές κυβερνήσεις παρουσίασαν το τσιγάρο ως ισοδύναμο στόχο απέτυχαν παταγωδώς. Το 2013 μετά από την φορολογία και τις αυξήσεις στις τιμές των τσιγάρων προσδοκούσαν αύξηση 50 εκατομμυρίων ευρώ και στο τέλος το ταμείο έγραψε – αντί για αύξηση – μείωση 100 εκατ. ευρώ.

Τι αυξήθηκε όλα αυτά τα χρόνια; Το παρεμπόριο τσιγάρων. Από 3% που ήταν πριν μας επισκεφθεί η ύφεση πλέον έχει ξεπεράσει το 20%. Κοινώς με την «έξυπνη» πολιτική των ισοδύναμων το κράτος έφερε έναν νέο παίκτη στην αγορά τσιγάρων που μέσα σε ελάχιστα χρόνια κατάφερε να τον φέρει στην δεύτερη θέση της αγοράς πίσω από την Philip Morris – Παπαστράτος . Μόνο που από αυτή την «καπνοβιομηχανία» δεν παίρνει δεκάρα τσακιστή. Αντίθετα χάνει, καθώς αρκετοί καπνιστές προτιμούν τα αγνώστου προέλευσης και αμφιβόλου ποιότητας προϊόντα της έναντι των νόμιμων που φορολογούνται. Να μιλήσουμε με νούμερα; Όχι νούμερα που δίνουν οι καπνοβιομηχανίες αλλά από πανευρωπαϊκή μελέτη που παρουσίασε πρόσφατα η KPMG. Η Ελλάδα έχασε σε αναλογούντες φόρους από το λαθρεμπόριο τσιγάρων 670 εκατ. ευρώ το 2014 και 565 εκατ. ευρώ το 2013. Αναλογιστείτε πόσα ισοδύναμα θα είχαμε γλιτώσει έως σήμερα, όχι με την πάταξη αλλά με τον περιορισμό του λαθρεμπορίου τσιγάρων.

Τι άλλο έχασε η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια: μία καπνοβιομηχανία (την Γεωργιάδης), 8 μονάδες μεταποίησης, 150 πρατήρια καπνού και πάνω από 5.000 περίπτερα και καταστήματα ψιλικών και δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Και αναρωτιέσαι, γιατί; Είναι άχρηστοι αυτοί που μας κυβερνούν; είναι άσχετοι; λαδώνονται από κάπου; ή απλά τεμπέληδες; Είναι η λογική «κάνουμε τα στραβά μάτια» και αφήνουμε στον λαό μικρές χαρές όπως να βρίσκει φθηνά τσιγάρα ξέροντας «ότι πυροβολούμε το πόδι μας»; Προσωπική μου εκτίμηση είναι «απ’ όλα έχει ο (πολιτικός) μπαξές» αλλά η πρόταση αυτή είναι φιλοσοφικού χαρακτήρα και δεν περιμένει απάντηση, γιατί αν μπορούσαμε να συμπτύξουμε όλα τα παραπάνω οι δύο λέξεις που αρκούν είναι «άβουλοι διαχειριστές». Πολιτικοί που αρκούνται σε τσιτάτα του τύπου «επανίδρυση του ελληνικού κράτους» και «αλλάζουμε ή βουλιάζουμε» μέχρι «να πληρώσουν οι φοροφυγάδες» και στην ουσία δεν αλλάζουν τίποτα όσο ψηλά ή όσο χαμηλά και αν βρίσκεται αυτό. Νομοθετούν χωρίς να υπερασπίζονται τους νόμους που υπογράφουν (βλέπε απαγόρευση καπνίσματος σε χώρους μαζικής εστίασης) και καταφεύγουν στις εύκολες λύσεις φορολόγησης των ίδιων και των ίδιων.

Αν ένα κράτος χάνει από μία και μόνο παρανομία – η οποία είναι στα σπάργανα της – 670 εκατ. ευρώ και δεν είναι σε θέση να προστατεύσει θέσεις εργασίας από το καπνοχώραφο και υγιείς συνεταιριστικές οργανώσεις όπως η ΣΕΚΕ στην Ξάνθη μέχρι τα μεγάλα εργοστάσια όπως της Παπαστράτος και της Καρέλια και τα περίπτερα σε όλη την χώρα έχει τουλάχιστον αποτύχει.

Είναι αδιανόητο να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις και να μην το κάνεις. Και δεν είναι μόνο εδώ, είναι σε οποιαδήποτε παρανομία. Από την πιο μικρή και αθώα (βλέπε αδυναμία ελέγχου εισιτηρίων στα ΜΜΜ) ως το οργανωμένο ή ευκαιριακό έγκλημα (λαθρεμπόριο τσιγάρων, ποτών, καυσίμων, παράνομο τζόγο) έως τους μεγαλοφειλέτες του δημοσίου και τους φοροφυγάδες. Δυστυχώς έτσι όπως έχει διαμορφωθεί το πολιτικό σκηνικό (οι κυβερνήσεις αλλάζουν άλλα οι πολιτικές μένουν οι ίδιες) οι πολίτες δεν έχουν πλέον αρκετά «ισοδύναμα» στο χέρι τους. 

* Ο Κωστής Χριστοδούλου είναι αρχισυντάκτης του news247.gr