Ο Βαρουφάκης πρέπει να πετύχει

Ο νέος υπουργός Οικονομικών πρέπει να πετύχει. Μας αρέσει δεν μας αρέσει, ο Γιάνης Βαρουφάκης έχει δίκιο να λέει ότι το extend and pretend δεν οδηγεί πουθενά, με αυτή τη συνταγή οικονομικών πολιτικών δεν πρόκειται να βγούμε ποτέ από την κρίση.

Δεν το λέει αλλά το πιθανότερο σενάριο είναι να μείνουμε για πολύ πολύ μεγάλο διάστημα μια Σλοβακία ή μια Ουγγαρία.

Και καλά κάνει και ταράζει τα λιμνάζοντα ύδατα. Ακόμα καλύτερα γιατί το κάνει προτάσσοντας τη λογική.

Τα κόμματα που κυβερνάνε στην Ευρώπη έχουν βολευτεί στην υπάρχουσα κατάσταση αφού κανείς δεν διαμαρτύρεται (οι πολιτικοί τους μπορεί να φαίνονται και ήρωες στα μάτια των λαϊκιστών), τα κόμματα που κυβερνούσαν στην Ελλάδα έχουν βολευτεί από τη στιγμή που οι δυνάμεις τους δεν μειώθηκαν δραματικά και μπορούν να προσμένουν σε καλύτερες μέρες.

Συλλογική παράνοια δηλαδή και στις δύο πλευρές. Τα μέτρα της λιτότητας έχουν βυθίσει την οικονομία σε ύφεση, το ξέρουμε, όχι γιατί έχουμε σπουδάσει οικονομικά, αλλά γιατί όπου εφαρμόστηκαν απέτυχαν. Το λέει το ιστορικό παράδειγμα από την “πολύπαθη” επικοινωνιακά Αργεντινή μέχρι την Νότιο Κορέα, τη Μαλαισία και τη Ρωσία.

Μια χώρα βρίσκεται σε μετάβαση ή στα πρόθυρα χρεωκοπίας, ζητάει οικονομική ενίσχυση από το ΔΝΤ, το ΔΝΤ τη δίνει σε αντάλλαγμα με μέτρα λιτότητας, τα μέτρα λιτότητας βυθίζουν την οικονομία σε ύφεση, το ΔΝΤ κατηγορεί τους πάντες πλην των μέτρων (στην προ-Πούτιν Ρωσία ήταν η βότκα), ένας πολιτικός/οικονομολόγος “διώχνει” το ΔΝΤ. Σε αυτή την τελευταία φάση βρισκόμαστε τώρα. Ένας πρωθυπουργός θα διώξει το ΔΝΤ.

Το πρότυπο επαναλαμβάνεται πολλές φορές για να το θεωρήσεις τυχαίο.

Μόνο που η δική μας περίπτωση έχει και μερικές ιδιαιτερότητες. Εμείς δανειστήκαμε τα περισσότερα από τους Ευρωπαίους. Δανειστήκαμε από χώρες φτωχότερες και από χώρες που δανείζονται ακριβότερα για να μας δανείζουν. Και δανειζόμαστε από χώρες που ξέρουν καλά ότι το πρόβλημα μας ότι δεν είναι η βότκα ή ότι δεν ήταν αρκετά τα “χρυσαφικά” όπως στη Νότιο Κορέα αλλά ότι εδώ κάποιοι δεν έχουν το καθήκον τους.

Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ δεν βρήκαν τα λεφτά που υπήρχαν είτε γιατί δεν ήθελαν είτε γιατί δεν μπορούσαν (διάλεξε το δηλητήριο σου που λένε και οι Άγγλοι). Σαν τυπικό παράδειγμα συλλογικής παράνοιας, αρκέστηκαν στο να εφαρμόσουν τα μέτρα λιτότητας και έκαναν μια εξαιρετική επικοινωνιακή διαχείριση της κατάστασης.

Βάφτισαν τη χρεωκοπία PSI, την ύφεση προσαρμογή, τα μέτρα λιτότητας διαρθρωτικά και στο τέλος βγήκαν με τις τρομπέτες να αναγγείλουν το success story.

Στις επιχειρήσεις υπάρχει αυτό που σε ελεύθερη μετάφραση λέμε το κόστος της πολιτικής στα γραφεία. Πόσο κοστίζει σε πραγματικό χρήμα η συλλογική παράνοια. Η  έλλειψη πρωτοβουλίας, τα συναδελφικά μαχαιρώματα, η φυσιολογική τάση που έχουμε να κρυβόμαστε πίσω από πρόσωπα και καταστάσεις.

Και όλοι ξέρουμε το ακραίο παράδειγμα συλλογικής παράνοιας. Την εποχή του Ναζισμού, όλοι ήξεραν και κανείς δεν μιλούσε. Ήξεραν, δεν μιλούσαν και προσπαθούσαν να επιβιώσουν και να ευημερήσουν σε ένα σύστημα μίσους. Να γίνουν δεύτεροι και τρίτοι μηχανικοί σε ένα πλοίο πήγαινε κατευθείαν στο παγόβουνο. Βασιλιάδες στο νεκροταφείο.

Και στη δική μας γλώσσα υπάρχει η λέξη “βυζαντινισμός”. Αυτοκράτορες και αξιωματούχοι που επιδίδονται σε τακτικισμούς την ώρα που τα οικονομικά καταρρέουν, χάνονται επαρχίες και η επικράτεια της αυτοκρατορίας συρρικνώνεται. Αυτοκράτορες που κοιμούνται τα βράδια όσο ξέρουν ότι ο θρόνος τους δεν απειλείται.

Η γλώσσα ποτέ δεν κάνει ποτέ λάθος. Κάνεις δεν διεκδίκησε το θρόνο στο Βυζάντιο γιατί θεωρούσε ότι έχει μια καλύτερη άποψη για το πώς θα σωθεί η αυτοκρατορία. Ελάχιστοι έβαλαν τη λογική μπροστά από το συμφέρον τους όταν ήταν ακόμα νωρίς με τα γνωστά αποτελέσματα.

Για αυτό πρέπει να πετύχει ο Βαρουφάκης. Αλλιώς θα μπούνε οι Τούρκοι.

* Ο Στέλιος Αρτεμάκης διαβάζει, σκέφτεται και γράφει. Είναι στην 24Media από το 2006, στο Oneman.gr από το 2011 και έχει δημοσιεύσει κείμενα και συνεντεύξεις στο News247.gr, στο Myspace.gr και παλιότερα στο Cosmo.gr. Έχει πολλά χαρτιά από τα οποία το μεγαλύτερο σε διαστάσεις είναι ένα από το Βιολογικό του Καποδιστριακού.