Πάμε για ‘φούντο’ ή για ‘next big thing’

Χθές παρουσιάστηκαν δύο εκ διαμέτρου αντίθετες εικόνες για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η Κυβέρνηση πέτυχε να εκδώσει ετήσιο έντοκο γραμμάτιο με σχετικά χαμηλό επιτόκιο και ταυτόχρονα παρουσίασε εντυπωσιακά αυξημένο πλεόνασμα για το πρώτο δίμηνο του έτους. Το “βαρύ πυροβολικό” της οικονομικής ενημέρωσης από την άλλη, το Bloomberg, δημοσίευσε ανάλυση με την οποία υποστηρίζει ότι: “Δεν δικαιολογείται η επενδυτική αισιοδοξία για την Ελλάδα”. Το τι να πιστέψει ο δύσμοιρος πολίτης είναι ένα περίπλοκο ζήτημα αλλά σύντομα θα ξεκαθαρίσει το ποιος έχει δίκιο.

Η εικόνα της επιτυχούς δημοσιονομικής πορείας που παρουσιάζει η Κυβέρνηση βασίζεται κυρίως σε μια βραχυπρόθεσμη εικόνα. Οι επενδυτές όντως έδωσαν προσφορές με πολύ χαμηλό επιτόκιο για τα έντοκα γραμμάτια της Ελληνικής Δημοκρατίας. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η έκδοση ήταν ήδη “καλυμμένη” και όσοι επιπλέον επενδυτές ήθελαν να συμμετέχουν, θα έπρεπε να κάνουν ανταγωνιστικές προσφορές. Συμμετέχουν βεβαίως διότι το ρίσκο είναι ιδιαίτερα μικρό σε ορίζοντα δωδεκάμηνου, ενώ οι αποδόσεις σε ανάλογες εκδόσεις ασφαλών χωρών της ευρωζώνης είναι ακόμη πιο χαμηλές. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι τα έντοκα γραμμάτια είχαν εξαιρεθεί ακόμη και από το κούρεμα του PSI.

Σε ότι αφορά στο πλεόνασμα, θα πρέπει να παραδεχθεί κανείς ότι τα φορολογικά έσοδα δεν δείχνουν σημάδια κόπωσης. Στελέχη όμως που είναι σε θέση να γνωρίζουν, αναφέρουν ότι τροφοδοτούνται από παρελθούσες ρυθμίσεις. Από την άλλη πλευρά, η Κυβέρνηση συνεχίζει να περιορίζει τις δημόσιες δαπάνες, παρά το γεγονός ότι οι ίδιοι οι κυβερνητικοί υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο φρενάρει την ανάπτυξη. Ας σημειωθεί επίσης ότι το μέρισμα που έλαβε το ΥΠΟΙΚ από την Τράπεζα της Ελλάδος ήταν φέτος σημαντικά αυξημένο.

Από την άλλη πλευρά το Bloomberg αναφέρεται επίσης σε δεδομένα. Αναφέρεται σε ένα ασαφές τοπίο σχετικά με τους παράγοντες που θα φέρουν την ανάπτυξη δεδομένης της πολύ χαμηλής αύξησης στην κατανάλωση (μόλις 0,65% το 2017) και υπενθυμίζει ότι οι επερχόμενες μειώσεις σε αφορολόγητο και συντάξεις (τις οποίες ήδη έχει συμφωνήσει η Κυβέρνηση) θα πλήξουν έτι περαιτέρω την κατανάλωση και τους ρυθμούς ανάπτυξης.

Κάνει επίσης λόγο για σιωπηρή υπαναχώρηση στις αποκρατικοποιήσεις. φέρνει ώς παράδειγμα το ερειπωμένο Ελληνικό αλλά υπάρχουν και άλλες υποθέσεις που εμπίπτουν στη ρήση “όποιος δεν θέλει να ζυμώσει”. Οι επενδυτές πάντως δεν κάνουν ουρά όπως είχε προβλέψει ο Ευκλ. Τσακαλώτος και τίποτα δεν προμηνύει ότι με δεδομένη την κατάσταση στην Ελλάδα η χώρα θα γίνει το “the next big thing” για τις επενδύσεις. Προσθέτει σ’ αυτά και το διαρκώς μεταβαλλόμενο φορολογικό περιβάλλον που επίσης αποθαρρύνει τους επενδυτές.

Γραφειοκρατία, υπερβολικές ρυθμίσεις αλλά και η διαφθορά που δεν έχει μειωθεί, κάνουν τη συντάκτη του άρθρου ακόμη πιο απαισιόδοξη ενώ η εκτίμηση ότι οι Ευρωπαίοι δεν θα δεχθούν περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, επιβαρύνουν την κατάσταση και έρχονται σε άμεση αντίθεση με το σχέδιο που προβάλλει η Κυβέρνηση.

Η κατάληξη του άρθρου είναι εφιαλτική αλλά όχι αβάσιμη: “Η Ελλάδα θα βγει από το πρόγραμμα στήριξης σε λίγους μήνες, θα βρεθεί αντιμέτωπη με την παραπαίουσα ανάπτυξη (σ.σ. 1,4% αντί πρόβλεψης για 2,7 το 2017), την “ανοικοδόμηση” του τραπεζικού της συστήματος και την αναζωογόνηση μιας ατζέντας μεταρρυθμίσεων που τραβάει από τις ρίζες το δημόσιο τομέα της προς όφελος μιας πιο ανταγωνιστικής οικονομίας που θα καθοδηγείται από τις επενδύσεις και το εμπόριο αντί για τις κυβερνητικές δαπάνες και τα κεφάλαια της ΕΕ. Χωρίς αυτά, θα βρεθεί μπροστά σε μη ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης και ακόμη ίσως, ακόμη χειρότερα, σε ακόμη μία χαμένη δεκαετία”.

Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Η χώρα έχει προχωρήσει κάποιες από τις αλλαγές που επεβλήθησαν και αυτό είχε ευεργετικές συνέπειες σε σχέση με το πώς μας αντιμετωπίζουν οι αγορές. Από την άλλη πλευρά οι Κυβερνήσεις ανθίστανται σε ένα άλλο κομμάτι μεταρρυθμίσεων σε μια απόπειρα να διατηρήσουν μια ψευδαίσθηση επιστροφής στην δημοσιονομική και κοινωνική παραλυσία του παρελθόντος.

Είναι στο χέρι της Κυβέρνησης να διαψεύσει τις Κασσάνδρες και να υλοποιήσει μέχρι τέλους ένα πρόγραμμα που ουδεμία σχέση έχει με τις ιδεολογικές καταβολές και τις προεκλογικές της υποσχέσεις. Αυτό όμως είναι το πρόγραμμα που εκτιμούν όσοι μας δανείζουν ότι θα φέρει αποτέλεσμα. Ένα πρόγραμμα που υποστήριζε η προηγούμενη Κυβέρνηση, χωρίς “αντίμετρα” ή “πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης”. Χωρίς υποσχέσεις για παλινόρθωση των απαράδεκτων προνομίων και για άμεσες αυξήσεις στον βασικό μισθό, με λεφτά που δεν υπάρχουν.

Εϊναι όμως αμφίβολο αν η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ έχει το πολιτικό κεφάλαιο που χρειάζεται για να υλοποιήσει ακόμη πιο σκληρές αλλαγές. Μένει να αποδειχθεί. Είναι όμως εξίσου αμφίβολο αν η σημερινή Αντιπολίτευση θα μπορέσει να φέρει σε πέρας μια τόσο σφοδρή σύγκρουση με ένα (σημαντικό ακόμη) κομμάτι της κοινωνίας που αδιαφορεί για όσα συνέβησαν την προηγούμενη δεκαετία.

(Φωτογραφία: Sooc)

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 24/7 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos)