Στην αρχή εμείς, εμείς είπαμε να μην γίνουν οι εξετάσεις

Η απόπειρα του συμπαθούς και μειλίχιου κου Γαβρόγλου να αλλάξει τον τρόπο εισαγωγής στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, δείχνει να έχει ευγενικά κίνητρα. Θέλει να απαλλάξει τους μαθητές από την πραγματικά στρεσογόνο διαδικασία των εξετάσεων. Όπως άλλωστε και όλοι οι προηγούμενοι Υπουργοί Παιδείας. Ίσως δεν πέρασε απ’ το μυαλό του ότι οι προηγούμενοι δεν τα κατάφεραν γιατί απλώς δεν μπόρεσαν να βρουν κάποιον πραγματικά διαφορετικό τρόπο να αξιολογούν τους μαθητές με δεδομένη την υφιστάμενη κατάσταση στη δημόσια παιδεία. Δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια. 

Εν αρχή σκέφθηκε “out of the box”, έξω απ’ το κουτί, που λένε και οι διαφημιστές. Αφού οι εξετάσεις στρεσάρουν τους μαθητές, η λύση είναι απλή. Ας τις καταργήσουμε! Οφείλω να ομολογήσω ότι είναι μια εξαιρετική ιδέα και αν εφαρμόζονταν θα ήταν πράγματι μια σοβαρή μεταρρύθμιση αν όχι ισάξια, τουλάχιστον στα χνάρια της μεταρρύθμισης του 1917, όταν και καθιερώθηκε η δημοτική ως σχολική γλώσσα. «Η διαμόρφωση του Ενιαίου Χώρου στην Ανώτατη Εκπαίδευση είναι ίσως, μαζί με την αλλαγή του Λυκείου και την κατάργηση των Πανελληνίων Εξετάσεων, μία από τις αλλαγές εκείνες που θα αναμορφώσουν το σύνολο του εκπαιδευτικού τοπίου», δήλωνε ο “φρέσκος” ακόμη Υπουργός στην εφημερίδα των συντακτών στις 18 Δεκεμβρίου του 2016.

Η κατάργηση των εξετάσεων αποτελούσε άλλωστε και προγραμματική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ από το 2014, όταν και υπόσχονταν ότι: “ θα καταργήσει το νόμο Αρβανιτόπουλου, περί “Νέο λύκειο”, αλλά και τις πανελλήνιες επιτρέποντας ουσιαστικά την ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση”. Το αυτό υποσχέθηκε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε κατά την επίσκεψή του στο Υπ. Παιδείας στις αρχές Μαίου του 2017.  “Προχωρούμε σε μια ριζική αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου που θα οδηγήσουν στην κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων».

Το σχέδιο ήταν να αξιολογούνται οι μαθητές αρχικά στο ίδιο το Λύκειο και εν συνεχεία εντός των Ανώτατων Ιδρυμάτων. Υπήρχαν όμως δύο προβλήματα με το συγκεκριμένο σχέδιο. Πρώτον θα αύξανε τη διαφθορά στο χώρο των καθηγητών καθώς οι γονείς θα πίεζαν με διάφορους τρόπους τους καθηγητές ώστε να βάλουν καλό βαθμό στα βλαστάρια τους. Το επεσήμανε άλλωστε μόλις χθες και ο πρόεδρος της ΟΛΜΕ κ. Ν. Παπαχρήστου με αφορμή τη διαρροή περί συνυπολογισμού της “προφορικής βαθμολογίας”. Ο κος Παπαχρήστου δήλωσε ότι “θα υπάρχουν εκπαιδευτικοί που θα λυγίσουν” (Αθηνα 984/ 31 Αυγούστου). Η δήλωση εννοείται ότι  προκάλεσε την αντίδραση του Υπ. Παιδείας που προφανώς πιστεύει ότι όλοι, μα όλοι οι καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι άμεμπτου ηθικής και δεν κάνουν τέτοια πράγματα.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι με την κατάσταση που επικρατεί στα περισσότερα ανώτατα ιδρύματα δεν είναι δυνατόν να αυξηθεί (ούτε για λίγο, για την περίοδο αξιολόγησης) ο αριθμός των φοιτητών. Επιπρόσθετα το διδακτικό προσωπικό ούτε επαρκεί, ούτε έχει στο σύνολό του την επάρκεια για μια τέτοια αξιολόγηση. Είναι μια καλή ιδέα που απαιτεί προετοιμασία χρόνου που υπερβαίνει τη θητεία μιας Κυβέρνησης. Και ως γνωστό κάθε επόμενος υπουργός θέλει να αφήσει τη δική του σφραγίδα ξηλώνοντας ότι έκανε ο προηγούμενος. Εδώ υπήρξαν βουλευτές που είχαν στηρίξει το νόμο Διαμαντοπούλου και όταν αυτομόλησαν στον ΣΥΡΙΖΑ ή τους ΑΝΕΛ, ψήφισαν το ξηλωμά του!

Έτσι, οι σύντροφοι υιοθέτησαν τη λογική “πίσω Γιάννη τα καράβια”. Αρχικά η Κεντρική επιτροπή του Κόμματος στις 5 Αυγούστου 2017 τροποποίησε ελαφρώς την ιδέα της άμεσης κατάργησης και στο κείμενο των αποφάσεών του έκανε λόγο για “ελεύθερη πρόσβαση στη τριτοβάθμια εκπαίδευση σε ορίζοντα 5ετιας”, χωρίς να μπλέξει με δυσάρεστες λεπτομέρειες και προϋποθέσεις.

Έπειτα σκεπτόμενος ακόμη πιο “out of the box”, ο κος Γαβρόγλου βρήκε έναν αποτελεσματικό τρόπο ώστε να αποσύρει τις Πανελλαδικές εξετάσεις. Να τις αντικαταστήσει με διπλές εξετάσεις! Στο σχέδιο που παρουσίασε προχθές στο Υπουργικό Συμβούλιο, προβλέπονται εξετάσεις το Γενάρη και τον Ιούνιο. Μάλιστα, εμφατικά ο Υπ. Παιδείας δήλωσε σε νέα συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών (30 Αυγούστου) ότι “Δεν μπορεί να υπάρξει εκπαιδευτικό σύστημα χωρίς εξετάσεις”, καταργώντας όχι μόνο την προηγούμενη συνέντευξή του στο ίδιο φύλλο,  αλλά και συλλήβδην τις προγραμματικές δηλώσεις του κόμματος, τις αποφάσεις των οργάνων αλλά και τις υποσχέσεις του Πρωθυπουργού.

Οι διπλές εξετάσεις εκτιμήθηκε από πολλούς ότι θα προκαλέσουν διπλό στρες στους μαθητές και μεγαλύτερα έξοδα στις οικογένειες. Αυτές οι αυθαίρετες εκτιμήσεις ωστόσο προκάλεσαν προφανώς στρες στην Κυβέρνηση και πίεση στον κο. Γαβρόγλου ο οποίος λίγες ώρες μετά την πρότασή του για διπλές εξετάσεις επανήλθε χθες με συνέντευξη του στον Real FM και έθεσε ήδη υπό αμφισβήτηση τις εξετάσεις του Γενάρη, όπως και την υποχρεωτική συμμετοχή σε αυτές. «Εγώ θα έλεγα να το πάρουν όλοι οι μαθητές. Αν τώρα κάποιοι μαθητές πουν, εγώ δεν το θέλω και θέλω να πάω κατευθείαν τον Ιούνιο, θεωρώ ότι θα έχουν το δικαίωμα να το κάνουν. Αλλά να με θυμηθείτε και καταλαβαίνετε πως το λέω αυτό, ότι παιδαγωγικά θα το αγκαλιάσουν όλοι» ήταν η δήλωση του κου Γαβρόγλου.

Έτσι μετά από ένα μεγάλο ταξίδι αναζήτησης λύσεων για να καταργήσουμε τις εξετάσεις, βρεθήκαμε ξανά στην αρχή. Ήτοι θα έχουμε εξετάσεις τον Ιούνιο και στρες για τους μαθητές. Όμως οι πειραματισμοί απέδωσαν και έτσι θα έχουμε και μια πρόβα εξετάσεων τον Γενάρη για να συνηθίζουν προφανώς στο στρες οι συμμετέχοντες. Μιλάμε για την απόλυτη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Τρίζουν τα κόκαλα του Παπανούτσου.

Αν βεβαίως ισχύσει το συγκεκριμένο μοντέλο. διότι τις επόμενες ημέρες μπορεί να έχουμε και νέες προτάσεις. Μέχρι τον Ιούνιο που θα γίνουν οι εξετάσεις μπορεί να έχουμε σύστημα με διπλές, τετραπλές ή και οκταπλές εξετάσεις. Όπως χαρακτηριστικά μου έλεγε σήμερα το πρωί προβεβλημένο στέλεχος του κόμματος της ριζοσπαστικής αριστεράς: “είμαστε ακόμη σε στάδιο διαλόγου”. Ίσως όμως θα ήταν καλό για τις οικογένειες που αγωνιούν και τους “μαθητές που τους τρώει το στρες” ο διάλογος να γίνεται επί ρεαλιστικών και σοβαρών προτάσεων και όχι επί ιδεολογικών φαντασιώσεων και ψηφοθηρικών αναζητήσεων…

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι Αρθρογράφος του NEWS 247 και Σύμβουλος Έκδοσης της 24 MEDIA ( @SZacharos).